Rozporządzenie podnosi stawki dla pełnomocników z wyboru. Niezmiennie honorarium dla prawnika ustalane jest z klientem według cen rynkowych w umowie o prowadzenie sprawy. Stawki z rozporządzenia mają natomiast znaczenie, gdy sąd ustala jaki zwrot kosztów poniesionych na pełnomocnika należy się osobie, która wygrywa sprawę. Im wyższe minimum, tym wyższa kwota zwrotu, bardziej zbliżona do faktycznie poniesionych kosztów.

Stawki minimalne dla pełnomocników z wyboru są tożsame z tzw. urzędówkami, czyli należnościami dla pełnomocnika z urzędu. Pełnomocnikom występującym w sprawach z urzędu płaci albo Skarb Państwa albo strona przegrywająca postępowanie. A więc również w tym przypadku obywatele nie są dodatkowo obciążani finansowo.

Podwyższenie tzw. urzędówek spełnia natomiast wyrażany od dawna postulat prawników. Powinni być oni odpowiednio wynagradzani również za sprawy prowadzone z urzędu.

Stawki, które mają zostać zmienione, pochodzą z 2015 r. i nie odpowiadają obecnym realiom ekonomicznym. Warto zwrócić uwagę, że od tego czasu wzrósł wskaźnik inflacji, a minimalne wynagrodzenie zwiększyło się z 1750 zł do 4300 zł, a przeciętne z 3900 zł do 8316 zł.

Rozporządzenia podnoszą opłaty za czynności adwokatów i radców prawnych z wyboru i z urzędu w 11 kategoriach spraw:

• o alimenty, nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka; stwierdzenie nabycia spadku; demoralizację; inne roszczenia niemajątkowe – ze 120 do 240 zł;
• o opróżnienie lokalu mieszkalnego; ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty – z 240 do 480 zł;
• ze skargi na czynności komornika – z 80 do 160 zł;
• o nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy – z 180 do 360 zł;
• o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego oraz w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym – z 180 do 360 zł;
• o czyn karalny; nieletnich, jeżeli sprawa dotyczy zarówno demoralizacji, jak i czynu karalnego – z 360 do 720 zł.

Nowelizacja była szeroko uzgadniania i konsultowana. Warto też pamiętać, że osoba w trudnej sytuacji życiowej, np. nisko uposażony emeryt, którego nie stać na adwokata, może skorzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej. Uzyska ją w każdym z blisko 1500 punktów, które działają w każdym powiecie. Prawnik zaproponuje działania dostosowane do konkretnej sytuacji. Jeśli sprawa trafi do sądu, sporządzi pismo o zwolnienie z kosztów sądowych lub o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Podwyżki opłat adwokackich nie podniosą kosztów usług prawnych. Oznacza to, że nie odczują ich obywatele. Regulacja stawek będzie korzystna zarówno dla prawników, jak i dla ich klientów, ponieważ więcej adwokatów będzie zainteresowanych sprawami z urzędu.

Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar 23 grudnia br. podpisał rozporządzenia:

• w sprawie stawek opłat za czynności radców prawnych z urzędu,
• w sprawie stawek opłat za czynności radców prawnych,
• w sprawie opłat za czynności adwokatów,
• w sprawie opłat za czynności adwokata z urzędu.