Podstawowym celem projektu ustawy jest wprowadzenie obligatoryjnej cyfryzacji (tzw. dematerializacji) akcji na okaziciela i akcji imiennych spółek akcyjnych oraz spółek komandytowo-akcyjnych.

Obecna konstrukcja akcji w spółkach, które nie są spółkami publicznymi, nie pozwala na  zagwarantowanie wymiany informacji podatkowych o osobach, którym przysługują  akcje na okaziciela. Brakuje bowiem możliwości ich identyfikacji. To niebezpieczna sytuacja. Anonimowość może stwarzać np. ryzyko nadużyć związanych z praniem brudnych pieniędzy przy wykorzystaniu akcji na okaziciela. Problem ten został zauważony m.in. na forum Grupy G-20.

Nie występuje on w spółkach publicznych, ponieważ w przypadku ich akcji ustalenie właściciela jest możliwe na podstawie analizy stanu rachunku papierów wartościowych prowadzonego przez dom maklerski.

Obligatoryjna „dematerializacja” i rejestrowanie akcji spółek niepublicznych przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności obrotu akcjami. Możliwa będzie łatwa identyfikacja właściciela akcji - na podstawie danych ujawnionych w rejestrze akcjonariuszy, zarówno przez uczestników obrotu akcjami, jak i samą spółkę. Pozwoli to również na wprowadzenie jednolitych zasad przenoszenia praw z akcji, niezależnie od tego, czy przedmiotem obrotu są akcje imienne, czy na okaziciela.

Projekt umożliwi spółkom niebędącym publicznymi cyfryzację akcji na dwa sposoby - poprzez system rachunków papierów wartościowych albo rejestru akcjonariuszy. Wyboru metody dokonywać będzie walne zgromadzenie akcjonariuszy.

Pełna cyfryzacja akcji nastąpi z początkiem 2021 r., przy czym już w roku 2020 r. spółki będą zobowiązane do podjęcia działań przygotowawczych.  

Jan Kanthak
Rzecznik Prasowy
Ministra Sprawiedliwości