Nowelizacja ma również dostosować obowiązujące przepisy do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiego, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Chodzi o gwarancję odrębności i niezależności władzy sądowniczej od innych władz państwowych. Dotyczy to również gwarancji niezależności KRS od organów władzy ustawodawczej oraz władzy wykonawczej w procedurze powoływania sędziów.

Zasady wyborów do KRS

Zgodnie z zawartymi w ustawie przepisami, 15 sędziów, członków Krajowej Rady Sądownictwa, będzie wybieranych w tajnych i bezpośrednich wyborach przez wszystkich sędziów w Polsce. Dzięki takiemu rozwiązaniu, KRS stanie się instytucją niezależną od władzy ustawodawczej. Od początku 2018 r., na podstawie nowelizacji ustawy o KRS z grudnia 2017 r., członków Rady wybierał Sejm.

Jak wynika z dziś przyjętej przez Sejm nowelizacji, do KRS nie mogą kandydować sędziowie powołani na podstawie przepisów o Radzie, zmienionych w grudniu 2017 r. Mogą natomiast głosować i podpisywać listy poparcia kandydatom do Rady. Listy poparcia dla sędziów z Sądu Najwyższego i Naczelnego Sadu Administracyjnego muszą być podpisane przez co najmniej 10 sędziów. Natomiast sędzia-kandydat do Rady z Sądu Okręgowego musi uzyskać minimum 25 podpisów, a kandydat z Sądu Rejonowego – 40.

Reprezentacja wszystkich sędziów

W KRS będą reprezentowani wszyscy sędziowie: z Sądu Najwyższego, z Sądów Apelacyjnych, z Sądów Okręgowych, z Sądów Rejonowych, z Sądu Wojskowego oraz z Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zgłoszenia kandydatów do KRS będą weryfikowane przez Państwową Komisję Wyborczą, która przeprowadzi wybory. Kandydat na członka Rady będzie musiał przejść przez procedurę wysłuchania publicznego, z możliwością zadawania mu pytań.

Z dniem ogłoszenia wyników wyborów przeprowadzonych w nowym trybie, ustanie działalność w KRS członków-sędziów, którzy zostali wybrani do Rady w niekonstytucyjnym trybie przez Sejm, na podstawie przepisów uchwalonych w grudniu 2017 r.

Rada Społeczna przy KRS

Przy KRS powstanie Rada Społeczna, która będzie doradzała w sprawach dotyczących rozpatrywania i oceny kandydatów do pełnienia urzędu na stanowiskach sędziowskich i asesorskich.

Celem Rady będzie zapewnienie otwartego udziału organizacji obywatelskich i zawodowych w tworzeniu strategii reform w sądownictwie. Chodzi także o zagwarantowanie obiektywizmu w ich monitorowaniu.

Rozwiązanie pozwoli również na pełną kontrolę procesu nominacji sędziów i będzie skuteczniej chronić sądy przed ewentualnymi naciskami politycznymi.

W skład Rady wejdą osoby wskazane przez Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Prawnych, Krajową Radę Notarialną, Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. 1/3 członków Rady jest wyznaczana przez Prezydenta. Członkami Rady będą także przedstawiciele organizacji pozarządowych wskazywani przez Radę Działalności Pożytku Publicznego. Kadencja Rady Społecznej będzie trwała 4 lata.

Teraz nowelizacja trafi do Senatu.

 

Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości