Asystenci sędziów pełnią w sądach ważną funkcję. Są prawnikami, którzy podejmują pod kierownictwem sędziego czynności z zakresu administracji sądowej, przygotowują sprawy sądowe do rozpoznania, sporządzają projekty zarządzeń, orzeczeń lub ich uzasadnień.

- Naszym celem jest omówienie statusu i sytuacji zawodowej asystentów sędziów. Chodzi także o  efektywność wymiaru sprawiedliwości w kontekście obowiązków przydzielonych asystentom sędziów – mówił na spotkaniu minister Adam Bodnar.

Otwarty awans

Jednym z głównych tematów dyskusji była ścieżka awansu zawodowego asystentów sędziów. Omówiono m.in. postulat przywrócenia czasowej możliwości udziału w konkursach na stanowiska sędziowskie asystentom sędziów, którzy zdali egzamin sędziowski. Zgodnie z obecnymi przepisami, termin na to minął 21 czerwca 2024 r. Część asystentów czuje się pokrzywdzona, bo z powodu nieprawidłowo ukształtowanej Krajowej Rady Sądownictwa przez ostatnie 8 lat nie chcieli brać udziału w konkursach.

Ministerstwo Sprawiedliwości zaproponowało wydłużenie terminu do udziału w konkursach o 2 lata. Po spotkaniu z asystentami (a także wcześniejszym z referendarzami sądowymi) analizowane też będzie przedłużenie terminu do 4 lat. Odpowiedni przepis znajdzie się w projektowanej ustawie o Przywracaniu Ładu Konstytucyjnego. Konkursy wymagają przywrócenia legalnej KRS.

Postulaty zawodowe

W trakcie spotkania omówiono też kwestię powiązania wynagrodzenia asystenta z wynagrodzeniem sędziego, tak jak jest to rozwiązane w przypadku referendarza sądowego. Asystenci zwracali się również m.in. o zmianę ustawową, która umożliwi im przystąpienie do egzaminu prokuratorskiego. Postulowali także o swój szerszy udział w szkoleniach dla sędziów, a także o dostęp do obu funkcjonujących na rynku systemów informacji prawnej LEX i Legalis. Wskazali, że sądy dysponują zazwyczaj jedynie jednym z systemów. Tymczasem zakres obowiązków wymaga, by asystenci sędziów mogli korzystać z obu systemów, które się uzupełniają.

Szeroka reprezentacja

W spotkaniu uczestniczyło ok. 20 asystentów sędziów, w tym przedstawiciele Krajowej Rady Związku Zawodowego Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości RP, Krajowego Zarządu KNSZZ „Ad Rem” z siedzibą we Wrocławiu, Zarządu MOZ KNSZZ „Ad Rem” Oddział Asystentów Sędziów z siedzibą w Warszawie oraz Komisji Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ "Solidarność" Pracowników Sądownictwa i Prokuratury.

Obok ministra Adama Bodnara resort sprawiedliwości reprezentowali: wiceminister Dariusz Mazur, dyrektor Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych Marta Kożuchowska-Warywoda, wicedyrektor tego departamentu Małgorzata Kosicka, dyrektor Biura Ministra Marek Łukaszewicz, główny specjalista z Departament Prawa Karnego Gabriel Szala oraz Natalia Trykowska – asystent sędziego – główny specjalista w Departamencie Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych.