Sejm 30 kwietnia uchwalił przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości ustawę antyprzemocową, dzięki której sprawcy przemocy domowej będą natychmiast izolowani od swych ofiar. Wszystkie kluby parlamentarne poparły nowe przepisy.

Szerszy zakres ochrony ofiar niż w Konwencji Stambulskiej

Minister Marcin Romanowski podkreślił, że projekt ustawy antyprzemocowej przygotowano z inicjatywy ministra Zbigniewa Ziobro w resorcie sprawiedliwości. – Dla nas ważne są realne i skuteczne działania. Działalność Ministerstwa Sprawiedliwości i ministra Ziobro jest ukierunkowana na sprawne zwalczanie przestępczości i pomoc ofiarom. Nie kierujemy się ideologią, którą przesycona jest Konwencja Stambulska, ale realnymi działaniami.  W mojej ocenie projekt ustawy antyprzemocowej potwierdza, że Konwencja Stambulska z prawnego punktu widzenia jest zbędna. Standard ochrony osób pokrzywdzonych przestępstwem w ustawie przyjętej przez Sejm jest wyższy niż w Konwencji Stambulskiej. Ta konwencja promuje ideologię gender, popieraną przez środowiska LGBT i wspieraną przez lobby homoseksualne. A to w naszej ocenie jest szkodliwe dla Polski – podkreślił minister Romanowski.

Szybka i skuteczna pomoc dla ofiar przemocy

Minister ocenił, że rządy lewicowe i liberalne przez wiele lat nie reagowały na postulaty środowisk pomagających ofiarom przestępstw. – Dopiero inicjatywa ministra Ziobro, praca Ministerstwa Sprawiedliwości pod jego kierownictwem i działania rządu Zjednoczonej Prawicy sprawiły, że system ochrony osób dotkniętych przemocą domową jest dobrze zorganizowany. Ważna jest przewidziana w naszym projekcie natychmiastowość działania. Ustawa antyprzemocowa daje policji nowe narzędzie w postaci wystawienia natychmiastowego nakazu opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy. Ofiara nie będzie już musiała uciekać z domu ani pozostawać przez dłuższy czas ze sprawcą przemocy. Policja już w momencie interwencji, po szczegółowym zbadaniu, czy zachodzą przesłanki zagrożenia życia lub zdrowia, będzie wydawać natychmiastowy nakaz opuszczenia mieszkania – stwierdził na piątkowej konferencji minister Marcin Romanowski.

Wszystkie kluby parlamentarne poparły nowe przepisy

Aż 433 posłów ze wszystkich klubów parlamentarnych było w czwartek za przyjęciem przełomowych rozwiązań, które powstały w Ministerstwie Sprawiedliwości. Gdy wejdą w życie, Polska dołączy do krajów, w których ofiary przemocy domowej mogą liczyć na szybką i skuteczną pomoc. To sprawca przemocy fizycznej zagrażającej życiu lub zdrowiu domowników bezzwłocznie opuści mieszkanie.

Szczegóły nowych regulacji

Winny stosowania przemocy dostanie też zakaz zbliżania się do ofiar. Te sankcje natychmiast wyegzekwuje policja, a sądy w błyskawicznym trybie zajmą się sprawą.

Nowe regulacje przewidują, że uprawnienia do wydawania natychmiastowego nakazu w sprawach związanych z przemoc domową będą przyznane policji i Żandarmerii Wojskowej. Nakaz opuszczenia mieszkania będzie obowiązywać przez 14 dni, a na wniosek osoby dotkniętej przemocą sąd może przedłużyć ten okres.

Nakaz ten będzie egzekwowany – łącznie z możliwością użycia środków przymusu – bez względu na ewentualne twierdzenie sprawcy, że nie ma dokąd się wyprowadzić. Policjant wskaże mu placówki zapewniające miejsca noclegowe, np. schronisko dla bezdomnych.

Wobec sprawcy przemocy policjant będzie mógł również wydać zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Policja będzie też zobowiązana do regularnego sprawdzania, czy sprawca przemocy stosuje się do tych sankcji. Jeśli złamie zakaz, policja będzie mogła zastosować środki przymusu, by wyegzekwować nałożone zobowiązanie. Poza tym sprawca przemocy narazi się na zastosowanie aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny. Te same zasady dotyczą egzekwowania nakazu opuszczenia mieszkania.

Dodatkowo w określonych przez ustawę sprawach pisma procesowe będą mogły być doręczane nie tylko przez pocztę, ale również za pośrednictwem policji. Będzie ona też zobowiązana do udzielania sądowi wszelkiej pomocy niezbędnej do szybkiego zakończenia sprawy, np. przy ustaleniu adresu świadka. W pewnych przypadkach sąd będzie mieć trzy dni na rozpatrzenie wniosku ofiary przemocy, natomiast całą sprawę będzie musiał rozpoznać w ciągu miesiąca od złożenia wniosku.

Poza tym osoby domagające się zastosowania takich środków wobec sprawy przemocy będą zwolnione z kosztów sądowych. Ofiary będą też mogły uzyskać pomoc psychologiczną lub wsparcie i leczenie w zakresie uzależnień, które są główną przyczyną przemocy domowej.

Przemoc domowa poważnym problemem społecznym

Według statystyk policji, rocznie prawie 250 tys. osób w Polsce może być dotkniętych lub zagrożonych przemocą domową. Podobnie jak w innych krajach europejskich to poważny problem społeczny, który wymaga zdecydowanych działań. Nowe przepisy wzorowane są na rozwiązaniach stosowanych z powodzeniem w innych państwach. W Austrii policyjny nakaz opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy fizycznej obowiązuje już ponad 20 lat i wydawany jest na 14 dni. Podobne rozwiązanie wprowadzono w Czechach. Obejmują m.in. nakaz opuszczenia mieszkania przez winnego przemocy oraz zakaz kontaktowania się z ofiarami.

 

Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości