Projektodawcą ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. 2024 r. poz. 928) było Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Ministerstwo Sprawiedliwości brało udział w pracach nad projektem, zgłaszając w toku procesu legislacyjnego swoje uwagi do jego treści.

Nowe przepisy obejmują ochroną osoby zgłaszające naruszenia prawa, niezależnie od formy zatrudnienia i pełnionej funkcji. Ochrona prawna będzie dotyczyć także byłych pracowników, którzy zgłosili nieprawidłowości.

Sygnalista będzie mógł zgłosić naruszenie prawa za pośrednictwem wewnętrznych kanałów zgłoszeń, które zostaną utworzone przez podmioty prywatne i publiczne. Alternatywnie będzie mógł przekazać informacje do odpowiednich organów państwa. W szczególnych przypadkach sygnalista będzie miał także możliwość publicznego ujawnienia informacji o naruszeniach prawa.

Zgłoszenia lub ujawnienia publiczne mogą dotyczyć m.in. korupcji, prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, niebezpiecznych produktów, bezpieczeństwa transportu, ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności, zdrowia publicznego, ochrony konsumentów, ochrony prywatności i danych osobowych, bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych, a także interesów finansowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz UE, jak również konstytucyjnych wolności i praw.

Sygnalista, który doświadczy działań odwetowych, będzie mógł, na podstawie ustawy, wystąpić o zadośćuczynienie lub odszkodowanie. Instytucją odpowiedzialną za udzielanie wsparcia sygnalistom jest Rzecznik Praw Obywatelskich.

Ustawa o ochronie sygnalistów reguluje również działania podejmowane przez organy publiczne po otrzymaniu informacji o naruszeniu prawa.

Ustawa wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii Europejskiej.