Kończymy z pobłażliwością dla przestępców gospodarczych na wielką skalę. Zaostrzone dzięki Ministerstwu Sprawiedliwości kary dla oszustów VAT-owskich przyniosły nie tylko większe przychody Skarbowi Państwa, ale też udowodniły, że surowe kary dają pożądany efekt – mówił Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Warchoł.

Podczas panelu „Perspektywa domknięcia luki VAT w Polsce do 2020 r.” odbywającego się w ramach Kongresu 590, wiceminister Warchoł zaprezentował szczegóły i mechanizmy służące do skutecznej walki z wyłudzeniami VAT.

Wyłudzanie podatku od towarów i usług (VAT) stało się w ostatnich latach niezwykle groźnym procederem przestępczym, wskutek którego budżet państwa ponosił gigantyczne szkody. Według ustaleń NIK, organy kontroli skarbowej wykryły w 2015 roku fikcyjne faktury na kwotę 81,9 mld zł. To kwota ponad półtora razy większa niż ówczesny deficyt budżetowy.

Wyłudzaniem VAT najczęściej zajmują się zorganizowane grupy przestępcze działające na skalę międzynarodową. Sprawcy przedstawiają fałszywe dokumenty, na podstawie których wyprowadzają pieniądze z budżetu państwa m.in. pod pretekstem rzekomo zapłaconego wcześniej podatku VAT. 

Mechanizmy obrony przed wyłudzaniem VAT

• Wprowadzenie do Kodeksu karnego nowych kategorii przestępstw: wystawianie fikcyjnych faktur VAT oraz ich podrabianie i przerabianie w celu użycia jako autentycznych. Podstawowym zagrożeniem za tego rodzaju czyny ma być kara więzienia od 6 miesięcy do 8 lat. W wypadkach mniejszej wagi dotyczących wystawiania fikcyjnych faktur VAT – pozbawienie wolności do 3 lat. Natomiast w wypadkach mniejszej wagi dotyczących podrabiania i przerabiania faktur VAT – grzywna, ograniczenie wolności albo pozbawienie wolności do 2 lat.

• Jeżeli fałszywa faktura służąca do wyłudzenia zwrotu VAT dotyczy towarów lub usług o wartości przekraczającej 5 milionów złotych, albo jeżeli sprawca uczynił sobie z takich wyłudzeń stałe źródło dochodu, przestępstwo będzie zbrodnią zagrożoną karą od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. Taka wysokość grożących kar wykluczy możliwość zastosowania wobec sprawcy warunkowego zawieszenia wykonania kary.

• Przy procederach przestępczych, gdy wartość towarów lub usług wskazanych w fałszywych fakturach przewyższać będzie 10 milionów złotych, sprawcom grozić będzie, tak jak w przypadku najpoważniejszych zbrodni, kara pozbawienia wolności w wymiarze od 5 do 15 lat, a w najcięższych wypadkach nawet 25 lat pozbawienia wolności.

• Przewidziano również możliwość wymierzenia grzywny, orzeczonej obok kary pozbawienia wolności, w wysokości do 6 mln zł.

• Wysokość kar zależeć będzie nie od kwot wyłudzonych z budżetu państwa, lecz od wartości towarów i usług brutto, których dotyczyć będzie fałszywa faktura. W ten sposób uproszczone zostanie postępowanie w sprawie gigantycznych wyłudzeń – nie trzeba będzie ustalać kwoty uszczuplenia w drodze procedury podatkowej.

• Ustawa przewiduje możliwość łagodniejszego potraktowania sprawcy, poprzez zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, w wypadku ujawnienia przez niego wszystkich okoliczności przestępstwa oraz wskazania osób współdziałających, a w razie zwrócenia korzyści majątkowej osiągniętej z przestępstwa – nawet odstąpienia od wymierzenia kary. Ma to m.in. na celu rozbicie mafijnych powiązań w grupach przestępczych.

• Ustawa wprowadza zmiany nie tylko w Kodeksie karnym, lecz także w ustawach o policji, CBA, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej i kontroli skarbowej. Chodzi o to, by funkcjonariusze tych służb mogli stosować techniki operacyjne w postępowaniach dotyczących wyłudzeń VAT. 

Kongres 590 jest jednym z najważniejszych wydarzeń gospodarczych w Polsce, w którym biorą udział przedstawiciele świata biznesu oraz administracji publicznej. W tym roku, wzorem lat ubiegłych, Kongres 590 odbywa się 15 i 16 listopada w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym Województwa Podkarpackiego - G2A Arena w Jasionce koło Rzeszowa. Wydarzenie bierze swoją nazwę od prefiksu kodu kreskowego, którym oznacza się towary wytwarzane bądź dystrybuowane przez polskie firmy.

W tym roku składa się on z ośmiu głównych bloków tematycznych: inwestycje, gospodarka i ekonomia, biznes i przedsiębiorczość, nowe technologie, handel i eksport, energetyka i środowisko, bezpieczeństwo oraz społeczeństwo. Nowością będą zagadnienia związane z branżą kosmiczną, cyberbezpieczeństwem, służbą zdrowia czy rolą kobiet w polskiej gospodarce. 

Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości