Wszczęcie procedury odwołania ze stanowisk Prezes i Wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie
18.06.2024
18.06.2024 r. Minister Sprawiedliwości wystąpił z uzasadnionym wnioskiem do kolegium Sądu Okręgowego w Warszawie o wyrażenie opinii w sprawie odwołania z pełnionych funkcji Prezes Sądu Okręgowego w Warszawie sędzi Joanny Przanowskiej-Tomaszek i Wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie sędziów: Patrycji Czyżewskiej, Małgorzaty Kanigowskiej-Wajs, Radosława Lenarczyka, Agnieszki Sidor-Leszczyńskiej i Marcina Rowickiego, w stosunku do każdej z wymienionych osób zawieszając je z dniem 19.06.2024 r. w pełnieniu czynności.
W odniesieniu do Prezes i Wiceprezesów Sądu Okręgowego w Warszawie wniosek Ministra Sprawiedliwości został uzasadniony brakiem udziału samorządu tworzonego przez ogół sędziów Sądu Okręgowego w Warszawie w ich wyborze na stanowisko prezesa i wiceprezesa sądu oraz apelem podpisanym przez 129 sędziów o odwołanie kierownictwa Sądu Okręgowego w Warszawie. W treści apelu podniesiono, że Prezes Sądu Okręgowego nie respektowała orzeczeń sądowych dotyczących przywracania do orzekania zawieszonych sędziów, a sam Sąd Okręgowy w Warszawie jest nieudolnie zarządzany, zaś problemy, z jakimi borykają się sędziowie i pracownicy nie są rozwiązywane. Wskazano, iż obecne kierownictwo Sądu Okręgowego w Warszawie nie reprezentuje sędziów orzekających w tym sądzie ani nie zapewnia konstytucyjnych standardów w tym zakresie.
Minister Sprawiedliwości zwraca uwagę na fakt, że w okresie sprawowania funkcji Ministra Sprawiedliwości przez Zbigniewa Ziobrę, kiedy to w 2017 r. doszło do zmiany przepisów Ustawy o ustroju sądów powszechnych, która wyeliminowała wpływ organów samorządu sędziowskiego na wybór prezesów i wiceprezesów sądów. Doprowadziło to do sytuacji, w której na stanowiska prezesów i wiceprezesów sądów Minister Sprawiedliwości zaczął wyznaczać osoby nieposiadające wystarczającego doświadczenia orzeczniczego i menedżerskiego. Kandydaci na prezesów i wiceprezesów sądów byli wybierani według klucza pozamerytorycznego, co w wielu przypadkach znacząco obniżyło standard zarządzania sądami.
Ponadto wniosek Ministra Sprawiedliwości o odwołanie sędziów: Joanny Przanowskiej-Tomaszek, Małgorzaty Kanigowskiej-Wajs, Radosława Lenarczyka, Agnieszki Sidor-Leszczyńskiej został uzasadniony podpisaniem przez ww. sędziów list poparcia sędziów kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa (nieprawidłowo ukształtowanej ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r.).
Dodatkowym argumentem przemawiającym za odwołaniem sędziów: Joanny Przanowskiej-Tomaszek, Patrycji Czyżewskiej, Małgorzaty Kanigowskiej-Wajs, Agnieszki Sidor-Leszczyńskiej i Marcina Rowickiego jest ich udział w procedurze konkursowej przed Krajową Radą Sądownictwa, nieprawidłowo ukształtowaną ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. przy czym nastąpiło to w sytuacji, w której – co najmniej od 19 listopada 2019 r. (wyrok TSUE w sprawie AK przeciwko Polsce) wśród sędziów było powszechnie wiadome, że KRS ukształtowana ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r., nie spełnia kryteriów niezależności od władzy wykonawczej i ustawodawczej.
Minister Sprawiedliwości podjął decyzję o wszczęciu procedury odwołania i zawieszenia w pełnieniu funkcji Kierownictwa Sądu Okręgowego w Warszawie po wnikliwym zapoznaniu się z dokumentami dotyczącymi sytuacji sądu, co doprowadziło do wniosku, że jest to jedyne rozwiązanie, które jest w stanie zapobiec pogłębianiu się chaosu w zarządzaniu sądem, czego przyczyną jest brak należytych kompetencji zarządzających nim osób.
Zgodnie z art. 27. § 1 Ustawy o ustroju sądów powszechnych (u.s.p.) Prezes i wiceprezes sądu mogą być odwołani przez Ministra Sprawiedliwości w toku kadencji m.in. w przypadku gdy dalszego pełnienia funkcji nie da się pogodzić z innych powodów z dobrem wymiaru sprawiedliwości.
Procedura odwołania z wymienionych stanowisk rozpoczyna się od wystąpienia przez Ministra Sprawiedliwości z uzasadnionym wnioskiem o podjęciu zamiaru odwołania osób pełniących funkcje prezesa bądź wiceprezesa sądu do kolegium właściwego sądu, które w takiej sytuacji jest zobowiązane zaopiniować działanie Ministra (art. 27 § 2 u.s.p.), przy czym na czas do rozpoznania wniosku Minister jest władny zawiesić osoby, których dotyczy wniosek w pełnieniu czynności (art. 27 § 2 u.s.p.).
Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości