Urząd do Spraw Cudzoziemców

Obowiązujące przepisy umożliwiają legalne pozostanie w kraju osobom, które chcą realizować dotychczasowy cel pobytu lub nie mogą opuścić Polski w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa. Zakresem obowiązywania przepisy te obejmują także tych obywateli Ukrainy, którzy wjechali do Polski w ostatnich dniach w celu znalezienia schronienia przed konfliktem zbrojnym w tym państwie.

Cechą charakterystyczną tych rozwiązań jest to, że wywołują one pozytywne dla cudzoziemców skutki z mocy prawa, a zatem bez konieczności podejmowania przez nich jakichkolwiek działań.

Rozwiązania prawne szczególne względem aktów regulujących kwestie pobytu i wykonywania przez cudzoziemców pracy w Polsce zostały wprowadzone do kilkukrotnie zmienianej ustawy z dnia 2 marca 2020 r. szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych[1]. 

Obejmują one m.in.:

• przedłużenie z mocy prawa okresów ważności zezwoleń na pobyt czasowy oraz kart pobytu upływających po dniu 14 marca 2020 r., tj. w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii – do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni

• przedłużenie z mocy prawa okresów pobytu i okresów ważności wiz krajowych w przypadkach, gdy ostatni dzień okresu pobytu na podstawie takich wiz wypadałby po dniu 14 marca 2020r., tj. w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii – do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni

• uznanie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za legalny z mocy prawa, co dotyczy cudzoziemców, którzy w dniu 14 marca 2020 r. przebywali w Polsce na podstawie krótkoterminowych tytułów pobytowych, tj.:

a) w ramach ruchu bezwizowego,

b) na podstawie wiz Schengen, niezależnie od państwa wydającego

c) na podstawie wiz długoterminowych lub dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwa obszaru Schengen,

d) na podstawie wiz długoterminowych lub dokumentów pobytowych wydanych przez państwa członkowskie Unii Europejskiej, które nie są państwami obszaru Schengen (gdy zgodnie z prawem Unii Europejskiej takie wizy lub dokumenty uprawniają do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej)

- od dnia następującego po ostatnim dniu legalnego pobytu wynikającego z tych tytułów do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, w zależności od tego, który obowiązywał jako ostatni.

• przedłużenie z mocy prawa terminów na złożenie wniosków o udzielenie zezwolenia pobytowego, przedłużenie wizy lub przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, tj.:

1. o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy,
2. o udzielenie zezwolenia na pobyt stały,
3. o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
4. o przedłużenie wizy
5. o przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego

– do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.

Uwaga!

• Możesz skorzystać z tego rozwiązania także wtedy, jeśli wjechałeś do Polski już po dniu 14 marca 2020r. na podstawie krótkoterminowych tytułów pobytowych (tj. m.in. na podstawie wizy Schengen lub w ruchu bezwizowym).
• Z rozwiązania tego nie skorzystasz jednak, jeśli wjechałeś do Polski nie posiadając tytułu pobytowego uprawniającego do wjazdu, tj. okazując jedynie dowód tożsamości lub inny dokument potwierdzający tożsamość, na podstawie decyzji Komendanta

Na marginesie przypominamy także, że katalog okoliczności, które pozwalają na zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, został w ostatnim czasie rozszerzony. W obecnym stanie prawnym m.in. zmiana pracodawcy nie wiąże się już z koniecznością uzyskania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, a wymaga jedynie zmiany tego zezwolenia, w ramach ustanowionej procedury.

Niezmiennie przypominamy również, że podstawowym środkiem przedłużenia legalnego pobytu obywateli państw trzecich i bezpaństwowców na terytorium Polski jest uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy, tj. uprawnienia do czasowego pobytu w Polsce udzielanego w formie decyzji administracyjnej przez wojewodę lub Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, w przypadku postępowania odwoławczego.

Co do zasady w przypadku, jeśli cudzoziemiec zamierza osiedlić się w Polsce i spełnia określone prawem wymogi, tj. w przypadkach, jeśli m.in. posiada ważną Kartę Polaka lub potrafi w przewidziany prawem sposób udokumentować swoje polskie pochodzenie, może od razu po wjeździe do Polski, w trakcie pobytu na podstawie krótkoterminowego tytułu pobytowego, wystąpić o udzielenie zezwolenia na pobyt stały, bez konieczności wcześniejszego uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy.