Wsparcie Stanów Zjednoczonych dla Polski w wojnie polsko-bolszewickiej
14.08.2020
W okresie wojny z Rosją bolszewicką Stany Zjednoczone udzielały Polsce pomocy wojskowej i humanitarnej. Na wniosek prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona, Stany Zjednoczone udzieliły Polsce pożyczki wojennej w kwocie 176 mln dolarów. Umożliwiło to zakup dla Wojska Polskiego m.in. ok. 200 czołgów, 300 samolotów, materiałów wojennych oraz żywności.
W obozach wojskowych na pograniczu USA i Kanady wyszkolono ok. 30 tys. oficerów i żołnierzy, rekrutujących się z tamtejszej Polonii, którzy zostali włączeni do utworzonej we Francji tzw. Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera. Sformowane w Ameryce oddziały wojskowe przybyły do Polski w pełni umundurowane, uzbrojone i bardzo dobrze wyszkolone według regulaminów armii Stanów Zjednoczonych.
W latach 1919-1920 Herbert Hoover (późniejszy prezydent USA) kierował Amerykańską Administracją Pomocy (American Relief Administration - ARA), która organizowała wsparcie gospodarcze dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Od marca 1919 r. tzw. Misja Hoovera objęła pomocą również ludność w Polsce. ARA dostarczała m.in. lekarstwa, odzież i żywność oraz tworzyła sieć tanich kuchni i organizowała sierocińce dla bezdomnych dzieci.
Szczególnie spektakularne było wsparcie wojskowe pilotów amerykańskich, walczących w 7. Eskadrze Myśliwskiej utworzonej 21 grudnia 1918 roku. Obszarem działań była Małopolska Wschodnia. Ochotnikami amerykańskimi, przybyłymi 16 października 1919 r. do Lwowa, dowodził mjr Cedric Fauntleroy. Szesnastu Amerykanów, którzy służyli wraz z Polakami, brało udział w walkach w 1920 r. przeciwko oddziałom Armii Czerwonej, a zwłaszcza 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego. Amerykańscy lotnicy bronili dostępu do Lwowa podczas bitwy pod Zadwórzem 17 sierpnia 1920 r. Amerykańsko-polska eskadra była jedną z najdzielniejszych jednostek lotniczych w wojnie z Rosją bolszewicką. Na prośbę Amerykanów, eskadrze nadano imię bohatera Polski i Stanów Zjednoczonych, Tadeusza Kościuszki.
Piloci amerykańscy, za wybitne zasługi bojowe, zostali odznaczeni przez marszałka Józefa Piłsudskiego Krzyżami Orderu Virtuti Militari. Nadano im Odznakę Lotniczą „Za obronę Kresów Wschodnich”. Poległych lotników upamiętniał pomnik na Cmentarzu Obrońców Lwowa (tzw. Orląt Lwowskich). Został on w 1970 r. zburzony na polecenie władz komunistycznych ZSRS. Odsłonięto go ponownie podczas uroczystej ceremonii poświęcenia i otwarcia odnowionego Cmentarza Obrońców Lwowa w 2005 r.
Zdjęcie:
Pierwsi ochotnicy amerykańscy w 7-ej eskadrze myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki: mjr Cedric E. Fauntleroy, kpt. Merian C. Cooper, kpt. Edward Corsi, por. George M. Crawford, por. Kenneth O. Shrewsbury, por. Carl H. Clark, por. H.C. Rorison, por. E. Noble 1919 r., autor nieznany, Marjan Romeyko (red.): „Ku Czci Poległych Lotników. Księga Pamiątkowa”, Warszawa 1933, Źródło: Wikimedia Commons [25.07.2020].