21 listopada - Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu
21.11.2024
Każdego roku Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu przypada w trzeci czwartek listopada. Obchody tego Dnia mają na celu zwrócenie uwagi całego społeczeństwa na skutki palenia tytoniu: społeczne, ekonomiczne, a przede wszystkim zdrowotne, ale także zachęcają palaczy do podjęcia decyzji mających na celu wyzwolenie się z uzależnienia, jakim jest nikotynizm. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia co roku ponad 8 milionów ludzi na świecie umiera z powodu palenia tytoniu. W Polsce, według raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, palenie tytoniu było w 2022 roku głównym czynnikiem ryzyka odpowiedzialnym za obciążenie chorobowe u mężczyzn, a u kobiet było na drugim miejscu, po wysokim wskaźniku BMI.
Dym nikotynowy
Dym nikotynowy zawiera ponad 7 tysięcy związków chemicznych, z czego ponad 70 to substancje rakotwórcze! Palący papierosy wdycha smołę, radioaktywny polon, nikiel, cyjanowodór, formaldehyd, amoniak oraz tlenek węgla, który tworząc z hemoglobiną kompleks zwany karboksyhemoglobiną sprawia, że krew staje się gorzej natleniona. Substancje rakotwórcze z dymu papierosowego mogą inicjować proces nowotworowy.
E-PAPIEROSY
E-papierosy w ostatnich latach zyskały popularność jako rzekomo mniej szkodliwa alternatywa dla tradycyjnych papierosów. Jednak coraz więcej badań wskazuje, że ich używanie niesie ze sobą poważne zagrożenia dla zdrowia, zwłaszcza wśród młodzieży. Według danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, w 2021 roku 28% polskich nastolatków w wieku 15-19 lat paliło e-papierosy. Podstawowymi składnikami płynów do e-papierosów są glikol propylenowy, gliceryna, nikotyna oraz dodatki smakowo-zapachowe. Skład i stężenie tych składników mogą się znacząco różnić między produktami, co utrudnia ocenę ich bezpieczeństwa. Badania wykazały, że niektóre z nich zawierają substancje toksyczne, takie jak nitrozoaminy oraz metale ciężkie: ołów czy nikiel, te mogą przyczyniać się do rozwoju nowotworów, zwłaszcza nowotworu płuca.
Składnikiem niektórych wkładów do e-papierosów może być również diacetyl. Wdychanie go, u osób regularnie palących e-papierosy, zwiększa ryzyko wystąpienia popcornowych płuc. Popcornowe płuca to stan zapalny i zwłóknienie drobnych dróg oddechowych, utrudniające przepływ powietrza, co objawia się dusznościami, kaszlem i może prowadzić do niewydolności oddechowej.
Uzależnienie od tytoniu pogarsza jakość życia, powodując choroby:
- układu oddechowego (astmę, rozedmę płuc, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc - POChP, zapalenie oskrzeli i płuc);
- układu krążenia (chorobę wieńcową, zawał serca, miażdżycę naczyń krwionośnych, nadciśnienie, choroby zakrzepowo-zatorowe w tym udar mózgu, tętniaka aorty);
- przewodu pokarmowego (wrzody żołądka, wrzody dwunastnicy);
- inne: osteoporozę, podatność na przeziębienia, alergie.
Rzucanie palenia
Rzucenie palenia tytoniu to skomplikowany proces, który składa się z wielu etapów, czasami wymagających powtórzeń. Niektórzy przestają palić pod wpływem chwili, inni potrzebują głębokiego namysłu, długich przygotowań, specjalnych okoliczności, czy pomocy lekarza.
Pomoc w rzuceniu palenia można uzyskać:
- Dzwoniąc do Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym 801 108 108 lub 22 211 80 15. Pracujący tam konsultanci pomogą opracować plan rzucenia palenia i będą wspierać na wszystkich jego etapach. Poradnictwo jest nieodpłatne!
- Informacje jak rzucić palenie, można uzyskać także na stronie: Jak rzucić palenie –http://jakrzucicpalenie.pl/
- Osoby palące tytoń, które chcą rozstać się z uzależnieniem mogą skorzystać z programu profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP), który realizowany jest przez Lubuski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia.
Program adresowany jest do osób powyżej 18 roku życia, które palą papierosy. Celem programu jest zmniejszenie zachorowalności na schorzenia odtytoniowe, poprawa świadomości w zakresie szkodliwości palenia oraz metod zapobiegania i leczenia uzależnienia od tytoniu oraz poprawa dostępności do specjalistycznego leczenia uzależnienia od tytoniu w szczególności dla osób obciążonych chorobami układu krążenia, układu oddechowego i nowotworowymi, a w konsekwencji zmniejszenie kosztów leczenia chorób odtytoniowych.
Badania w kierunku POChP wykonać można w Niepublicznym ZOZ KOLMED, Międzyrzecz, ul. Chopina 18, telefon 95 742 04 38
Pamiętaj!
Nie ma bezpiecznej liczby papierosów. Ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową jest powiązane głównie z czasem uzależnienia, a nie liczbą wypalanych papierosów.
Nie zwlekaj dłużej, rzuć palenie już teraz!
Materiały
Portal jak rzucić palenieUlotka profilaktyczna
Krajowy Rejestr Nowotworów
Światowa Organizacja Zdrowia
Planuję długie życie
Lubuski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia w Zielonej Górze
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH Państwowy Instytut Badawczy