Lubuski Urząd Wojewódzki

Ochrona ludności jest jednym z podstawowych obowiązków państwa. Jej celem jest ochrona życia i zdrowia ludzkiego w sytuacjach zagrożeń naturalnych lub spowodowanych przez człowieka, w tym militarnych. Dlatego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji powstała ustawa, która tworzy nowoczesny, kompleksowy, całodobowy system ochrony ludności i obrony cywilnej w naszym kraju.

Zawarte w ustawie rozwiązania koncentrują się na bezpieczeństwie obywateli i nie wpływają na swobody obywatelskie, a ich głównym przesłaniem jest zapewnienie tego samego poziomu ochrony zarówno w czasie pokoju jak i wojny.

To ustawa rewolucyjna, która zmienia system ochrony ludności. Schrony, powiadomienia, organizacja, ochrona zdrowia, to cały system, który musi funkcjonować

– mówił w Sejmie minister Tomasz Siemoniak.

Obszar ochrony ludności i obrony cywilnej od dłuższego czasu wymagał kompleksowej regulacji, adekwatnej do zmieniającej się rzeczywistości oraz pojawiających się nowych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych. Wejście w życie ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny dodatkowo spowodowało lukę prawną w tym obszarze, gdyż usunięte zostały przepisy w zakresie funkcjonowania obrony cywilnej oraz Szefa Obrony Cywilnej Kraju.

W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, w wyniku prac prowadzonych od początku 2024 roku, została opracowana ustawa, która tworzy kompleksowy system ochrony ludności i obrony cywilnej w naszym kraju.

Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej weszła w życie 1 stycznia 2025 r.

Konstrukcja systemu ochrony ludności została oparta głównie o już działające struktury tak, aby optymalnie wykorzystać istniejące zasoby, obejmujące w szczególności potencjał Państwowej Straży Pożarnej, Ochotniczych Straży Pożarnych, struktur zarządzania kryzysowego, systemu powiadamiania ratunkowego, Państwowego Ratownictwa Medycznego oraz organizacji pozarządowych.

Opisane w ustawie zadania ochrony ludności polegają na działaniach związanych z przygotowaniem organów administracji publicznej do realizacji zadań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej oraz z wystąpieniem sytuacji zagrożenia.

Ustawa określa m.in.:

• zadania ochrony ludności w czasie pokoju i w czasie wojny;
• organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności;
• zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej;
• zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń oraz ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach;
• zasady użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony;
• zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej.

Nowe przepisy wzmacniają rolę samorządów w systemie bezpieczeństwa publicznego. To właśnie władze lokalne odgrywają kluczową rolę w ochronie ludności – są odpowiedzialne za wykrywanie zagrożeń, ostrzeganie mieszkańców, organizowanie schronienia i zapewnienie środków ochrony. Ich zadania obejmują również przygotowanie obrony cywilnej na wypadek wojny lub innych kryzysów.

Przepisy odnoszą się także do kwestii związanych z finansowaniem ochrony ludności i obrony cywilnej i przewidują, że na rozwój systemu ochrony ludności i obrony cywilnej będzie przeznaczane co najmniej 0,3 proc. PKB. Dzięki temu Polska będzie miała nowoczesny system ochrony ludności i obrony cywilnej na miarę XXI wieku, dzięki któremu Polacy będą czuli się bezpiecznie.

Ustawa to ważny krok w kierunku lepszego przygotowania Polski na różne zagrożenia. Dzięki przyjętym zapisom państwo będzie mogło skuteczniej chronić swoich obywateli – zarówno w czasach pokoju, jak i w sytuacjach kryzysowych.

Zapraszamy do zapoznania się z założeniami ustawy i odwiedzanie strony https://www.gov.pl/web/obrona-cywilna