Podkarpacki Urząd
Wojewódzki w Rzeszowie

– Podkarpacie od lat pokazuje, że jest regionem o wielkich ambicjach i możliwościach. Obszary związane z branżą lotniczą i kosmiczną są nam szczególnie bliskie z uwagi na stale rozwijający się przemysł lotniczy, położenie, nasze tradycje, zaawansowane badania i utworzenie Klastra Technologii Kosmicznych. Otwarcie Centrum jest kolejnym dowodem na to, że patrzymy w przyszłość i stawiamy na innowacje – mówiła wojewoda podkarpacki Teresa Kubas-Hul podczas dzisiejszej uroczystości.   

Centrum jest przeznaczone do prowadzenia obserwacji sztucznych satelitów krążących na orbicie wokół Ziemi, a także wsparcia procesów dydaktycznych i szkoleniowych, w tym szkolenia studentów uczelni z zakresu bezpieczeństwa kosmicznego.

– Centrum Obserwacyjne w Bezmiechowej to kolejny krok w rozwoju polskiego sektora kosmicznego i umacnianiu naszej roli w międzynarodowych działaniach na rzecz bezpieczeństwa w przestrzeni kosmicznej. Dzięki współpracy z Politechniką Rzeszowską i wsparciu Ministerstwa Rozwoju i Technologii – tworzymy unikalne miejsce, które umożliwi prowadzenie obserwacji i testów, a dodatkowo stanie się ośrodkiem szkoleniowym dla przyszłych kosmicznych kadr – powiedział prof. Grzegorz Wrochna, prezes POLSA.

Obserwatorium powstało na mocy porozumienia zawartego pomiędzy POLSA a Politechniką Rzeszowską w 2022 r. Budowa została sfinansowana z dotacji celowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

– Politechnika Rzeszowska jest jedną z wiodących uczelni w kraju, jeśli chodzi o potencjał naukowy w zakresie lotnictwa i kosmonautyki. Na naszej uczelni są prowadzone zaawansowane badania zarówno w obszarze technologii kosmicznych, jak i technik satelitarnych. Centrum Obserwacyjne Polskiej Agencji Kosmicznej w Bezmiechowej z pewnością przyczyni się do dalszego ich rozwoju, a także do kształcenia kadr dla sektora kosmicznego w Polsce w szczególności w dziedzinie bezpieczeństwa kosmicznego. Uczelnia wspiera lokalne inicjatywy, takie jak regionalne konsorcjum ESA BIC i projekt SATSDIFACTION, oraz inicjatywy studenckie, np. kół naukowych, które kształtują przyszłych inżynierów kosmicznych. Bezmiechowa już jest znanym ośrodkiem szybowcowym w całym kraju, a współpraca z Polską Agencją Kosmiczną spowoduje jeszcze większe nim zainteresowanie – powiedział prof. Piotr Koszelnik, rektor Politechniki Rzeszowskiej.

Projekt obserwatorium obejmuje cztery odrębne stanowiska obserwacyjne pod teleskopy robotyczne. Pierwszy etap budowy realizowany w latach 2023–2024 przewiduje montaż czterech urządzeń optycznych, w tym dwóch stacji sytemu do triangulacji optycznej Optical Fence oraz szeroko i wąskokątnej stacji optycznej wchodzących w skład Zautomatyzowanego Systemu Optycznej obserwacji i Śledzenia obiektów w Przestrzeni Kosmicznej ASOPEK (SSA_PL).

Kolejne etapy rozbudowy obserwatorium obejmowały będą pozyskanie i montaż instrumentów optycznych do różnych zastosowań oraz osłony w postaci planowanej kopuły typu clamshell pozwalającej na posadowienie w niej nawet kilku niezależnych instrumentów optycznych.

Centrum jest jednym z obserwatoriów POLSA rozmieszczonych na całym świecie i realizujących zadania w ramach międzynarodowego Partnerstwa SST (ang. Space Surveillance and Tracking) na potrzeby budowy krajowej oraz globalnej świadomości sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej (ang. Space Situational Awareness). Partnerstwo SST zrzesza obecnie 15 krajów europejskich.

Na podstawie materiałów prasowych POLSA i Politechniki Rzeszowskiej.

Fot. Jerzy Żygadło/PUW Rzeszów.