Podkarpacki Urząd
Wojewódzki w Rzeszowie

Najważniejsze zmiany w przepisach dotyczących zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Ustawa nowelizująca wprowadza szereg zmian w przepisach ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2021 r. poz. 2354), które regulują udzielanie i zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Z dniem jej wejścia w życie wymogami udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę przestaną być:

• posiadanie przez cudzoziemca źródła stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu (obecny art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy
  o cudzoziemcach);
• posiadanie przez cudzoziemca zapewnionego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (obecny art. 114 ust. pkt 2 ustawy o cudzoziemcach).

Jednocześnie zmianie ulegnie dotychczasowy wymóg związany z tym, że wynagrodzenie cudzoziemca nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę (art. 114 ust. 1 pkt 5 ustawy o cudzoziemcach). W wyniku tej zmiany wynagrodzenie miesięczne cudzoziemca nie będzie mogło być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca, a zatem również w przypadku, gdy cudzoziemiec będzie wykonywał pracę
w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Z tą zmianą wiązać się będzie również dodanie nowego przepisu art. 114 ust. 4b ustawy
o cudzoziemcach, który uwzględni sytuację, w której cudzoziemiec ubiega się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy z uwagi na wykonywanie pracy na rzecz więcej niż jednego podmiotu powierzającego wykonywanie pracy. Wówczas wymóg udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę będzie uważany za spełniony, jeżeli suma wynagrodzeń wskazanych
w załącznikach nr 1 do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, nie będzie niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Oprócz tego zostanie wprowadzony nowy przepis art. 114 ust. 4a ustawy o cudzoziemcach, zgodnie z którym wymóg posiadania przez cudzoziemca ubezpieczenia zdrowotnego
w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) będzie uważany za spełniony również wówczas, gdy cudzoziemiec będzie posiadał ubezpieczenie zdrowotne w związku z wykonywaniem pracy stanowiącej podstawę ubiegania się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Tym samym przepis umożliwi uwzględnienie sytuacji, w których cudzoziemcowi ma zostać powierzona praca, z której będzie wynikał obligatoryjny tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W art. 119 ustawy o cudzoziemcach wprowadzona zostanie zmiana w postaci dwóch nowych okoliczności, z których zaistnieniem nie będzie się wiązała konieczność uzyskania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę lub jego zmiany. Mianowicie będzie to zmiana nazwy stanowiska, na jakim cudzoziemiec wykonuje pracę, przy jednoczesnym zachowaniu zakresu jego obowiązków oraz zwiększenie wymiaru czasu pracy przy jednoczesnym proporcjonalnym zwiększeniu wynagrodzenia.

Ustawa nowelizująca wprowadza również, istotne zmiany w trybie zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Nadchodząca zmiana polegać będzie na tym, że zakresem dopuszczalnej
w tym trybie zmiany objęta zostanie również zmiana podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, jak również to, że cudzoziemiec uzyska zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę określone odrębnymi przepisami. Wniosek o zmianę zezwolenia na pobyt czasowy
i pracę będzie składany na formularzu według wzoru, który zostanie określony
w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji wydawanym na podstawie wprowadzanego art. 120b ustawy o cudzoziemcach. Do wniosku o zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę będzie należało załączyć załącznik nr 1 do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy według wzoru określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wniosku
o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy (Dz. U. poz. 779) oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Ze zmianą zezwolenia na pobyt czasowy i pracę będzie wiązał się obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej w nowej stawce wynoszącej 220 zł (połowa wysokości stawki opłaty skarbowej za udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy
i pracę).

Inne najważniejsze zmiany dotyczące przepisów regulujących udzielanie zezwolenia na pobyt czasowy.

Ustawa nowelizująca dokona również zmian w przepisach dotyczących udzielania zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną. Jedna ze zmian polegać będzie na tym, że ocena, czy członek rodziny mający dołączyć do cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest małoletni (art. 159 ust. 3 pkt 2 – 4 ustawy o cudzoziemcach) będzie oceniana według stanu na dzień złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, a nie – jak dotąd – według stanu z dnia wydania decyzji w sprawie (nowy przepis art. 159 ust. 3a ustawy o cudzoziemcach). Druga zmiana będzie zaś polegać na tym, że członkiem rodziny uprawnionym do uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy będzie nie tylko wstępny w linii prostej lub osoba pełnoletnia odpowiedzialna za małoletniego zgodnie z obowiązującym prawem w Rzeczypospolitej Polskiej, gdy aktualnie uchodźca lub beneficjent ochrony uzupełniającej (do którego członek rodziny ma dołączyć) jest małoletni, ale także taka osoba, gdy uchodźca lub beneficjent ochrony uzupełniającej w dniu złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej był osobą małoletnią bez opieki albo następnie został pozostawiony bez opieki, zaś wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną został złożony przed upływem 6 miesięcy od dnia uzyskania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej (nowe brzmienie art. 159 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach).

Ustawa nowelizująca dokona zmiany brzmienia art. 127 pkt 3 ustawy o cudzoziemcach, który reguluje jeden z wymogów udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji dotyczący wysokości wynagrodzenia, jakie cudzoziemiec powinien otrzymywać. Obecnie nie może być ono niższe niż równowartość 150% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym zawarcie umowy pomiędzy cudzoziemcem a podmiotem powierzającym wykonywanie pracy, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291 z późn. zm.). Na skutek zmiany wysokość wynagrodzenia będzie odnoszona do kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym złożenie wniosku o udzielenie tego zezwolenia.

Ustanowienie nowych terminów załatwiania spraw uregulowanych w ustawie
o cudzoziemcach.

Ustawa nowelizująca dokona również istotnych zmian w zakresie uregulowania terminów załatwiania spraw:

• udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy (oraz zmiany zezwolenia na pobyt czasowy
  i pracę);
• udzielenia zezwolenia na pobyt stały;
• udzielenia zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej.

W przypadku postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy (oraz postępowania w sprawie zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę) termin dla wojewody na załatwienie sprawy będzie wynosił 60 dni (nowy przepis art. 112a ust. 1 ustawy o cudzoziemcach) i będzie liczony od momentu, w którym nastąpi ostatnie z następujących zdarzeń (nowy przepis art. 112a ust. 2 ustawy o cudzoziemcach):

• złożenie wniosku osobiście lub następcze osobiste stawiennictwo cudzoziemca w urzędzie wojewódzkim (za wyjątkiem przypadków, w których cudzoziemiec nie jest obowiązany do osobistego stawiennictwa);
• złożenie wniosku, który nie jest obarczony brakami formalnymi lub ich uzupełnienie;
• przedłożenie przez cudzoziemca dokumentów niezbędnych do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy lub bezskuteczny upływ terminu na ich złożenie, wyznaczonego przez wojewodę.

W przypadku postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt stały oraz postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej termin na załatwienie sprawy przez wojewodę wynosić będzie 6 miesięcy (art. 210 ust. 1 oraz art. 223 ustawy o cudzoziemcach). Jego bieg będzie uzależniony od wystąpienia takich samych zdarzeń jak w przypadku postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy (nowy przepis art. 210 ust. 2 ustawy o cudzoziemcach).

Art. 13 ustawy nowelizującej przewiduje, że nowe terminy załatwiania spraw będą miały zastosowanie w postępowaniach już trwających i będą one biec na nowo najwcześniej od dnia jej wejścia w życie.

Dalsze szczegółowe informacje znajdują się na stronie Urzędu do Spraw Cudzoziemców
pod linkiem.