Podkarpacki Urząd
Wojewódzki w Rzeszowie

– Od wielu lat realizujemy działania w zakresie wsparcia osób z zaburzeniami psychicznymi. Przejawia się to m. in w prowadzeniu środowiskowych domów samopomocy. W naszym regionie funkcjonuje obecnie 70 takich placówek o łącznej liczbie ponad 2 700 miejsc dotowanych  – powiedziała wojewoda Ewa Leniart podkreślając, że na Podkarpaciu następuje systematyczny rozwój sieci ośrodków wsparcia, co skutecznie przyczynia się do przeciwdziałania izolacji społecznej osób korzystających z usług świadczonych przez te jednostki organizacyjne pomocy społecznej.

Wojewoda mówiła również o zasadach ustalania dotacji na funkcjonowanie środowiskowych domów samopomocy, które regulują przepisy ustawy o pomocy społecznej. Zaznaczyła, że średnia miesięczna kwota dofinasowania na jednego uczestnika regularnie wzrasta. W 2016 r. kształtowała się na poziomie 1 084 zł, natomiast w roku ubiegłym wynosiła już 1 752 zł.

Ponadto począwszy od 2017 r. do środowiskowych domów samopomocy kierowane są dodatkowe środki finansowe, zagwarantowane w ramach Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”. Dla uczestników ze spectrum autyzmu lub sprzężonymi niepełnosprawnościami, którzy posiadają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności wraz ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji miesięczna kwota dotacji jest podwyższana do 30% średniej miesięcznej kwoty dotacji na uczestnika. 

W 2020 r. na finansowanie funkcjonowania i rozwoju sieci ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi z budżetu państwa przekazano środki finansowe w łącznej wysokości ponad 61 mln, w tym 1 mln 192 tys. zł na wydatki inwestycyjne oraz 3 mln 949 tys. zł na realizację programu „Za życiem”, tj. podwyższenie dotacji o 525,75 zł dla średniomiesięcznie 626 uczestników z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub spectrum autyzmu. W ustawie budżetowej na 2021 r. dla środowiskowych domów samopomocy zabezpieczono środki w łącznej wysokości prawie 59 mln.

– 15 lutego skierowaliśmy do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wniosek o przyznanie środków finansowych w wysokości ponad 11 mln zł na rozwój ośrodków wsparcia, w tym na utworzenie nowych środowiskowych domów samopomocy, jak również na niezbędne prace remontowe i inwestycyjne w istniejących placówkach. Planujemy uruchomienie dodatkowych 70 miejsc dla uczestników. Te nowe jednostki, które mogą powstać w to środowiskowe domy pomocy społecznej w gminie miejskiej Rzeszów, gminie wiejskiej Jawornik Polski oraz filia ŚDS w Zaczerniu – mówiła wojewoda.

W dzisiejszym spotkaniu z mediami wzieła również udział dyrektor Wydziału Polityki Spłecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie Małgorzata Dankowska.

***

Środowiskowe domy samopomocy są jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, ośrodkami wsparcia dziennego przeznaczonymi dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Celem usług świadczonych w nich usług jest zwiększenie zaradności i samodzielności uczestników zajęć, a także ich integracja społeczna.

Do placówki mogą być więc kierowane osoby:

1) przewlekle psychicznie chore (typ A),

2) z niepełnosprawnością intelektualną (typ B),

3) wykazujące inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych (typ C),

4) ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi (typ D).

Uczestnikami ŚDS są także osoby ze zdiagnozowanymi: nerwicami, depresją, demencją, encefalopatią, stwardnieniem rozsianym, chorobą Parkinsona, porażeniem mózgowym, zaburzeniami osobowości oraz chorobami narządu wzroku, słuchu, niedowładami i innymi chorobami somatycznymi sprzężonymi z wymienionymi zaburzeniami psychicznymi.

Środowiskowe domy samopomocy świadczą usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym.