Uczczono pamięć pomordowanych policjantów
11.04.2022
Przed Komendą Wojewódzką Policji w Rzeszowie odbyły się uroczystości poświęcone pamięci policjantów pomordowanych na Wschodzie w czasie II wojny światowej. Kierownictwo komendy wojewódzkiej, wojewoda podkarpacki oraz reprezentanci policyjnych organizacji społecznych złożyli kwiaty i zapalili znicze pod tablicami memorialnymi na frontonie budynku komendy.
Komendant wojewódzki Policji w Rzeszowie inspektor Dariusz Matusiak przypomniał, jak ważna dla współczesnej Policji, dla funkcjonariuszy i pracowników jest pamięć o poprzednikach, funkcjonariuszach Policji Państwowej, o bohaterach wojennych oraz poległych na „Nieludzkiej Ziemi”. Komendant przypomniał, że tylko w zbiorowych mogiłach w Miednoje w Rosji znajdują się szczątki blisko sześciu tysięcy policjantów, więźniów obozu sowieckiego w Ostaszkowie, zamordowanych przez NKWD strzałem w tył głowy, w Kalininie (obecnie Twer). Cmentarz w Miednoje jest największą nekropolią policyjną na świecie.
Policjanci znajdują się również na innych listach pomordowanych, a liczba policyjnych ofiar do dziś nie została zamknięta. Byli oni bowiem zabijani w wielu miejscach. Jedną z takich postaci jest patron Policji woj. podkarpackiego Wiktor Zygmunt Sas Hoszowski. Był on komendantem Żandarmerii, a następnie Policji Państwowej we Lwowie. W pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., tworzył struktury policyjne na obszarze byłego zaboru austriackiego. W latach 1921-1923 sprawował funkcję zastępcy, a następnie komendanta głównego Policji Państwowej. W 1939 r., po zajęciu wschodniej Polski przez sowietów, został aresztowany przez NKWD i przetrzymywany w kilku więzieniach, ostatnio w Mikołajowie, gdzie najpewniej został zamordowany na wiosnę 1940 r.
Po złożeniu kwiatów i zapaleniu zniczy pod tablicami memorialnymi, odegrany został sygnał „Śpij kolego”.
– Przywracając pamięć o Polakach, których szczątki spoczywają w Katyniu, Miednoje i w innych znanych i nieznanych dotąd miejscach, oddajemy hołd tym, którzy stracili życie, ich rodzinom i krewnym oraz tym, którzy wiele wysiłku włożyli w dochodzenie do prawdy – powiedziała wojewoda podkarpacki Ewa Leniart.
Ważnym punktem uroczystości było wyróżnienie osób, które wspierają działania na rzecz upowszechniania wiedzy na temat dziejów Policji.
Podczas wydarzenia zostały wręczone Medale „Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej”, nadane nadawane przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego za zasługi dla idei pamięci narodowej, m.in. osobom wykazującym się szczególną troską i pieczą odnośnie upamiętniania i opieki nad miejscami pamięci. Wniosek o odznaczenia złożyło Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 r.
Wojewoda podkarpacki Ewa Leniart wręczyła wyróżnienia podinspektorowi Jackowi Juwie, zastępcy komendanta wojewódzkiego Policji w Rzeszowie oraz dr. Jerzemu Skrzypczakowi, dyrektora Muzeum Regionalnego w Mielcu. Obaj odznaczeni, na przestrzeni kilku lat, przyczynili się do powstania szeregu upamiętnień policyjnych, w tym odsłonięcia w 2020 r. tablicy upamiętniającej funkcjonariuszy Policji Państwowej związanych z powiatem mieleckim, zamordowanych przez sowietów w latach 1939-1940 w Kalininie i innych miejscach na wschodzie, odnalezienia grobu pierwszego komendanta Policji Państwowej w Mielcu, utrwalenia pamięci o funkcjonariuszach formacji policyjnych w książkach autorstwa J. Skrzypczaka pt. Nierozstrzelana pamięć. Mielecki słownik katyński oraz Policja w Mielcu 1919-2019. Dr Skrzypczak jest także organizatorem kilku konferencji.
Na podstawie informacji Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie.