Polska w Uzbekistanie

W dniu 15 listopada 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej: „k.r.o.”), istotna w sprawach dot. oświadczeń o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego.

Nowe regulacje pozwalają rodzicowi, który odrzucił przysługujący mu spadek, złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka bez konieczności uzyskania zezwolenia sądu.

Według nowego przepisu art. 101 § 4 k.r.o., jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu.

Zgoda sądu nadal będzie wymagana w niektórych przypadkach, w szczególności, gdy:

• rodzice nie porozumieli się co do odrzucenia spadku w imieniu dziecka;
• spadku nie odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka (np. pełnoletnie rodzeństwo dziecka);

Nowelizacji tej towarzyszyć też będzie zmiana innych przepisów, w tym ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, dalej: k.p.c. Zgodnie z nowym art. 641 § 3¹ k.p.c. rodzic, składając w imieniu dziecka oświadczenie o odrzuceniu spadku, oświadcza o:

1. przysługiwaniu mu władzy rodzicielskiej i jej zakresie,
2. wyrażeniu przez drugiego z rodziców zgody na odrzucenie spadku, chyba że oświadczenie to jest składane wspólnie,
3. uprzednim odrzuceniu spadku przez któregokolwiek z rodziców,
4. odrzuceniu spadku przez innych zstępnych rodziców tego dziecka.

Zgodnie z art. 641 § 3² k.p.c. oświadczenie w zakresie treści wskazanej w § 3¹ pkt 1–4 składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Według art. 641 § 3⁴ k.p.c. w oświadczeniu składanym na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym (tu: przed konsulem), składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w jego treści klauzuli o następującej treści: Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.'' Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Oświadczenie o odrzuceniu spadku może dotyczyć więcej niż jednego dziecka (art. 641 § 3⁵ k.p.c.).

Jeżeli rodzic/rodzice składają oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka na podstawie zezwolenia sądu, oświadczenie to nie zawiera elementów wymienionych w art. 641 § 3¹ pkt. 1-4 k.p.c.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że w zakresie nieobjętym opisanymi nowelizacjami aktualne pozostają informacje zawarte w clarisie DK.315.7.2020/1 z 11 września 2020 r.