Polska w Wietnamie

Rys historyczny

Pierwsze lata wzajemnych relacji zdominowane były przez wojnę indochińską toczoną pomiędzy wojskami francuskimi a DRW. W 1954 roku, w wyniku klęski Francji, doszło do zwołania konferencji w sprawie Indochin, w czasie której – 21 lipca 1954 r. – podpisano tzw. układy genewskie. Układy sankcjonowały niepodległość państw indochińskich oraz przewidywały przeprowadzanie wyborów powszechnych w DRW i Wietnamie Południowym, a w konsekwencji miały doprowadzić do zjednoczenia kraju. Przestrzeganiem porozumienia zajęła się Międzynarodowa Komisja Nadzoru i  Kontroli (MNKNiK), w skład której, poza Indiami i Kanadą, weszła także Polska Rzeczpospolita Ludowa. Warto dodać, że w 1954 r. PRL weszła także w skład MKNiK działających w Laosie i Kambodży. Także w grudniu 1954 r. Polska otworzyła w Hanoi swoją ambasadę. Wietnam swoją placówkę w Warszawie otworzył pół roku później – 18 lipca 1955 r. Znacząca była również jedyna wizyta w Polsce prezydenta Ho Chi Minha w lipcu 1957 r.
 
Podpisanie układów i powołanie Komisji nie oznaczało oczywiście automatycznego końca konfliktu. Nowy premier Wietnamu Południowego nie uznał układów genewskich i proklamował powstanie Republiki Wietnamu, na terenie której z końcem lat 50. rozpoczęła działalność partyzantka komunistyczna (Vietcong). W tym czasie jest również polska karta. Jednym z postanowień układów genewskich było przewiezienie wojsk Vietcongu z południa na północ, wraz z całym swoim uzbrojeniem i wyposażeniem. W operacji tej wziął udział polski parowiec Kiliński, który w ciągu 9 miesięcy przewiózł ok. 85 tys. Wietnamczyków. 
 
Lata 60. i włączenie się Stanów Zjednoczonych do walki z siłami komunistycznymi przyniosły dalszą eskalację konfliktu. Dyplomacja polska występowała w tym czasie jako dyskretny pośrednik pomiędzy DRW a Republiką Wietnamu. Szansa na zakończenie wojny pojawiła się w 1973 roku, kiedy to podpisano tzw. układy paryskie, które ponownie przewidywały przeprowadzenie demokratycznych wyborów i pokojowe zjednoczenie kraju. Na mocy układów paryskich powstała także nowa Komisja o bardzo podobnej nazwie – Międzynarodowa Komisja Kontroli i Nadzoru. W składzie komisji ponownie znalazła się PRL. Wycofanie się Amerykanów z Wietnamu oraz ofensywa wojsk DRW, które 30 kwietnia 1975 roku zdobyły Sajgon, zaowocowały zjednoczeniem kraju i proklamowaniem w 1976 roku Socjalistycznej Republiki Wietnamu.
 
Polska w okresie komunistycznym w zasadzie permanentnie borykała się z trudnościami gospodarczymi i udzielanie pomocy innym krajom bywało problematyczne. Pomimo to, zarówno w czasach Władysława Gomułki jak i w dekadzie Edwarda Gierka Warszawa udzielała pomocy władzom w Hanoi. Polska wpierała Wietnam także militarnie przekazując m.in. samochody terenowe, ciągniki gąsiennicowe, pistolety, karabiny czy granatniki.
 
Zaangażowanie Polski w prace MKKIN wpływało także na stosunki polsko-amerykańskie. Stany Zjednoczone zaangażowane w konflikt niechętnie patrzyły na poczynania PRL, wspierające Demokratyczną Republikę Wietnamu. Postawa Polski w Komisji była m.in. powodem odłożenia wizyty Edwarda Gierka w USA, zaplanowanej na rok 1973. Jednakże zdarzało się także, ze PRL pełniła rolę pośrednika w kontaktach Waszyngtonu z Hanoi, m.in. w sprawie amerykańskich żołnierzy wziętych do niewoli przez wojska DRW w 1975 r.
 
Najbardziej znaną jednak próbą polskiej mediacji jest tzw. operacja Marigold z 1966 roku. Polska jako członek Komisji miała swoje przedstawicielstwo nie tylko w Hanoi, ale także w Sajgonie. W roku 1966 jego szefem był polski dyplomata Janusz Lewandowski, który zaangażował się w doprowadzenie do rozmów pokojowych - złożył cichą propozycję rozpoczęcia rozmów obu stronom. Wstrzymanie nalotów dywanowych na Hanoi w październiku 1966 r. podczas misji Lewandowskiego, zostało odczytane jako znak, że Amerykanie gotowi są do rozmów. Wstępne ustalenia zakładały, ze spotkanie pomiędzy przedstawicielami północnowietnamskich i amerykańskich władz odbędzie się w Warszawie. Jednak na początku grudnia 1966 prezydent USA Lyndon B. Johnson zezwolił na kolejne naloty na Hanoi, po około 5-miesięcznej przerwie, mimo ostrzeżeń ze strony polskiej, że może to skutkować końcem rozmów. Ostatecznie decyzja ta doprowadziła do załamania operacji Marigold. Działania te dziś są ocenianie przez amerykańskich historyków, jako zmarnowanie realnej szansy na dużo wcześniejsze zakończenie wojny w Wietnamie.

Współpraca polityczna w okresie III RP

• X 1990 ­– podpisanie porozumienia o współpracy między Ministerstwami Edukacji obu krajów.

• 28-29 V 1992 – wizyta w Polsce ministra spraw zagranicznych Nguyen Manh Cama. W trakcie wizyty podpisano umowę o współpracy kulturalnej między SRW i RP.    

• 28 II – 2 III 1996 – wizytę w Wietnamie złożyła delegacja Senatu RP z marszałkiem Adamem Struzikiem na czele. 

• 20-22 V 1997 ­– oficjalna wizyta premiera Vo Van Kieta w Polsce. Polska zadeklarowała gotowość udzielenia Wietnamowi 70 mln USD kredytu na modernizację stoczni w Ha Long. Przy tej okazji wiceministrowie SZ podpisali protokół o współpracy między MSZ-tami obu krajów. 

• 6 VI 1998 ­– podpisanie umowy międzyrządowej o udzieleniu Wietnamowi kredytu w wysokości 70 mln USD na modernizację przemysłu stoczniowego. 

• III 1999 – wizyta w Wietnamie prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego. 

• 18 VII 2000 – podpisanie protokołu w sprawie obowiązywania umów dwustronnych między RP i SRW. 

• 28-30 IX 2003 – wizyta w Wietnamie delegacji Senatu RP z marszałkiem Longinem Pastusiakiem na czele. 

• 13-15 X 2003 – wizyta w Polsce prezydenta SRW Tran Duc Luonga. 

• 22 IV 2004 – podpisanie umowy o readmisji. 

• 7-9 X 2004 – udział premiera Marka Belki w szczycie ASEM 5 w Hanoi. 

• 15-19 I 2005 – oficjalna wizyta delegacji premiera RP Marka Belki w Wietnamie. Podpisanie umów o współpracy między Ministerstwami Rolnictwa oraz Ministerstwami Edukacji. 

• 10 IX 2006 – podczas VI Szczytu ASEM w Helsinkach premier Jarosław Kaczyński spotkał się z premierem SRW Nguyen Tan Dungiem. 

• 14-15 IX 2007 – oficjalna wizyta premiera SRW Nguyen Tan Dunga w Polsce.

• 6-7 XI 2008 – z oficjalną wizytą w Socjalistycznej Republice Wietnamu przebywał minister obrony narodowej RP Bogdan Klich.

• 25-26 V 2009 – wizyta w Wietnamie ministra spraw zagranicznych RP Radosława Sikorskiego. Wizyta bilateralna i udział w IX spotkaniu Ministrów Spraw Zagranicznych państw ASEM. 

• 10-13 VI 2009 – z wizytą w Wietnamie przebywał wiceminister gospodarki Adam Szejnfeld. 

• 16 IX 2009 – wiceminister gospodarki Adam Szejnfeld spotkał się z przebywającym w Warszawie wiceministrem rolnictwa i rozwoju wsi Wietnamu Vu Van Tamem oraz przedstawicielami Ministerstwa Przemysłu i Handlu Wietnamu. 

• 30 XI – 6 XII 2009  – wizyta ministra rolnictwa i rozwoju wsi Marka Sawickiego w Wietnamie. Głównym celem wizyty była promocja polskich towarów na rynku wietnamskim. 

• 9-10 IX 2010 – z oficjalną wizytą w Wietnamie przebywała polska delegacja z premierem RP Donaldem Tuskiem na czele. Szef polskiego rządu spotkał się m.in. z prezydentem Wietnamu Ngyuenem Minh Trietem. W czasie wizyty podpisano m.in. międzyresortową umowę o współpracy w dziedzinie obronności. 

• 22-23 IX 2011 – podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Beata Stelmach i podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Rafał Baniak przewodniczyli polskiej delegacji przebywającej w Wietnamie. W drugim dniu pobytu odbyło się w Hanoi II Polsko-Wietnamskie Forum Gospodarcze, w którym wzięło udział 30 firm z Polski i 190 reprezentujących SRW. 

• 7-9 X 2012 – w Socjalistycznej Republice Wietnamu przebywała delegacja Ministerstwa Środowiska, której przewodniczyła podsekretarz stanu Beata Jaczewska. W trakcie pobytu odbyło się III Polsko-Wietnamskie Forum Ochrony Środowiska. 

• 15-18 XII 2012 – na zaproszenie przewodniczącego Komitetu Spraw Zagranicznych Zgromadzenia Narodowego Socjalistycznej Republiki Wietnamu Tran Van Hanga z wizytą w Wietnamie przebywała delegacja Prezydium Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP. 

• 14-16 III 2013 – wizytę w Polsce złożyła delegacja Zgromadzenia Narodowego SRW z Przewodniczącym Nguyễn Sinh Hùngiem na czele. Podczas wizyty delegacja została przyjęta przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, Marszałek Sejmu Ewę Kopacz oraz Marszałka Senatu Bogdana Borusewicza.

• 12 VIII 2013 – minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak spotkał się z przebywającym z wizytą w Polsce ministrem obrony Wietnamu gen. Phung Quang Thanhem.

• 16-19 XII 2013 – z wizytą w Wietnamie przebywał wicemarszałek Sejmu RP Jerzy Wenderlich. 

• 10-13 VI 2014 – podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Katarzyna Kacperczyk przewodniczyła polskiej misji gospodarczej w Socjalistycznej Republice Wietnamu. W trakcie wizyty odbyło się polsko-wietnamskie forum gospodarcze, w którym uczestniczyli przedstawiciele ponad 50 polskich firm.   

• 25 VII 2014 – z wizytą w Warszawie przebywał wietnamski wicepremier i minister spraw zagranicznych Pham Binh Minh. W trakcie wizyty wziął udział m.in. w corocznej Naradzie Ambasadorów RP. 

• 7-8 VIII 2014 – z oficjalną wizytą w Socjalistycznej Republice Wietnamu przebywał minister obrony narodowej RP Tomasz Siemoniak. 

• 17 X 2014 – spotkanie premier Ewy Kopacz z premierem Wietnamu Nguyen Tan Dung na marginesie szczytu ASEM w Mediolanie.

• 4 II 2015 – 65-lecie nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a Wietnamem. Ambasador RP w Hanoi przekazała listy gratulacyjne od prezydenta, premiera, ministra spraw zagranicznych oraz marszałka Sejmu RP do swoich wietnamskich odpowiedników. Uroczystości upamiętniające tą rocznicę trwały przez cały rok. 

• 27 III – 1 VI 2015 – delegacja polskich parlamentarzystów wzięła udział w 132. sesji Unii Międzyparlamentarnej (IPU) w Hanoi. 

• 8-9 IV 2015 – wizyta wiceministra spraw zagranicznych Wietnamu Bui Thanh Son w Polsce w której trakcie odbyły się m.in. konsultacje polityczne z wiceministrem spraw zagranicznych RP Katarzyną Kacperczyk. 

• 13-15 IV 2015 – wizyta wiceminister gospodarki Grażyny Henclewskiej w Wietnamie wraz z grupą polskiego biznesu. Polska wiceminister była również gościem specjalnym międzynarodowych targów Vietnam Expo 2015. 

• 8-12 VI 2016 – wizyta wiceprezydent Wietnamu Dang Thi Ngoc Thinh w Warszawie podczas Światowego Szczytu Kobiet. Podczas wizyty wietnamska przedstawiciel odbyła spotkania z prezydentem RP Andrzejem Dudą przekazując zaproszenie od prezydenta Tran Dai Quang do odwiedzenia Wietnamu. Ponadto wiceprezydent spotkała się z premier Beatą Szydło. 

• 20-25 VI 2016 – z wizytą w Polsce przebywa delegacja wietnamskich parlamentarzystów pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego Zgromadzenia Narodowego Uong Chu Luu. 

• 15 VII 2016 – spotkanie premier Beaty Szydło z premierem Wietnamu Nguyen Xuan Phuc na marginesie szczytu ASEM w Ułan Bator.

• 11-12 X 2016– z wizytą w Hanoi przebywała podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Joanna Wronecka. Podczas wizyty odbyły się konsultacje polityczne z wiceministrem spraw zagranicznych Wietnamu Bui Than Son. 

• 14-16 XII 2016 – wizyta w Hanoi sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP Krzysztofa Szczerskiego.  W trakcie wizyty minister Szczerski spotkał się z wicepremierem i Ministrem Spraw Zagranicznych Pham Binh Minh oraz szefem Kancelarii Prezydenta SRW Dao Viet Trung.  

• 27-30 XI 2017 – wizyta Prezydenta Andrzeja Dudy w Wietnamie. W trakcie wizyty prezydent RP spotkał się m.in. z prezydentem Wietnamu Tran Dai Quang, premierem Nguyen Xuan Phuc oraz sekretarzem generalnym Komunistycznej Partii Wietnamu Nguyen Phu Trong oraz odwiedził miasto Ho Chi Minh, w którym m.in. otworzył Zagraniczne Biuro Handlowe Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Podczas wizyty w Wietnamie prezydentowi towarzyszyli wicepremier i minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin, minister środowiska Jan Szyszko, a także sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, podsekretarze stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Ministerstwie Spraw Zagranicznych, Ministerstwie Rozwoju, Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz delegacja parlamentarzystów i przedstawicieli 65 polskich firm.

• 20-22 IX 2018 – wizyta w Polsce wicepremiera Wietnamu Truong Hoa Binha, podczas której wietnamski przedstawiciel spotkał się z wicepremierem i ministrem nauki i szkolnictwa wyższego RP Jarosławem Gowinem oraz marszałkiem Senatu Stefanem Karczewskim, a także wziął udział w konferencji pt. „Wymiana gospodarcza, naukowa i kulturalna między Polską a Wietnamem”.

• 24-28 XI 2018 – wizyta Polsko-Wietnamskiej Grupy Parlamentarnej w Hanoi. W trakcie wizyty parlamentarzyści spotkali się z wiceprzewodniczącym Komitetu Ludowego Hanoi Nguyen Van Suu, ministrem bezpieczeństwa publicznego generałem To Lamem, wiceministrem obrony narodowej generałem Nguyen Duc Lamem oraz wzięli udział w koncercie galowym w Narodowej Akademii Muzycznej zorganizowanym z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę.

• 19 X 2018 – spotkanie premiera Polski Mateusza Morawieckiego z premierem Wietnamu Nguyen Xuan Phuckiem na marginesie szczytu ASEM w Brukseli.

• 22-24 I 2019 – wizyta w Wietnamie polskiej delegacji Głównego Inspektoratu Weterynarii pod przewodnictwem Głównego Lekarza Weterynarii Pawła Niemczuka. Podczas wizyty odbyło się m.in. spotkanie z wiceministrem rolnictwa i rozwoju wsi SRW Phung Duc Tien oraz  kierownictwem Regionalnego Biura Zdrowia Zwierząt w mieście Ho Chi Minh.

• 23-27 V 2019 – wizyta w Hanoi delegacji polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych z dyrektorem Departamentu Strategii Polityki Zagranicznej na czele. W trakcie wizyty odbyły się m.in. wietnamsko-polskie konsultacje w zakresie strategii i planowania polityki zagranicznej MSZ SRW.

• 26-28 VI 2019 – wizyta grupy wietnamskich parlamentarzystów w Polsce pod przewodnictwem Nguyen Thi Nga – Przewodniczącej Komisji Sprawiedliwości oraz Polsko-Wietnamskiej Grupy Przyjaźni w Zgromadzeniu Narodowym SRW.

• 15 XII 2019 – spotkanie ministra spraw zagranicznych Polski Jacka Czaputowicza z wicepremierem i ministrem spraw zagranicznych SRW Pham Binh Minhem na marginesie szczytu ASEM w Madrycie.

• 19 XI 2020 – konsultacje polityczne między wiceministrami spraw zagranicznych. Stronę polską reprezentował wiceminister Marcina Przydacza, stronę wietnamską – wiceminister To Anh Dung. Konsultacje odbyły się w formie wideokonferencji.

• 20 IV 2021 – rozmowa telefoniczna ministra spraw zagranicznych Polski Zbigniewa Raua z ministrem spraw zagranicznych SRW Bui Thanh Sonem.

W rozdziale GOSPODARKA znajdą Państwo obszerne informacje na temat wietnamskiej gospodarki w dwóch postaciach. Pierwszą jest opracowany i aktualizowany przez Ambasadę INFORMATOR EKONOMICZNY, znajdujący się w zakładce pod takim tytułem. Drugą są odnośniki do źródeł zewnętrznych, czyli do raportów i opracowań tematycznych dot. Wietnamu, bądź poszczególnych aspektów gospodarki, w podziale na klimat inwestycyjny i handlowy oraz koniunkturę gospodarczą. Znajdą tu też Państwo źródła do innych informacji gospodarczych, czyli kontakty do biur organizacji międzynarodowych w Wietnamie, wietnamskich instytucji rządowych, zachodnich przedstawicielstw dyplomatycznych i handlowych, a także do anglojęzycznych mediów. 

W razie potrzeby pytania można kierować do Ambasady RP w Hanoi: e-mail: hanoi.amb.sekretariat@msz.gov.pl tel.: +84 4 3845 2027 fax: +84 4 3823 6914

Linki:
Informator ekonomiczny MSZ

Działania w zakresie dyplomacji publicznej i kulturalnej są ważnym elementem polskiej polityki zagranicznej.

W przypadku Wietnamu aktywność Ambasady RP w Hanoi w tym względzie polega na budowaniu pozytywnego wizerunku Polski w oczach Wietnamczyków i dążeniu do pogłębiania kontaktów międzyludzkich. Relacje międzyludzkie są podstawą dobrych stosunków dyplomatycznych. Regularnie organizowane przez placówkę koncerty, pokazy filmów, promocje polskich książek czy języka polskiego na trwałe wpisały się w życie kulturalne Wietnamu.   Ambasada w tym względzie współpracuje z wieloma innymi instytucjami w Wietnamie. Aktywnie działa w EUNIC – grupie Narodowych Instytutów Kultury Unii Europejskiej oraz blisko współpracuje z Delegaturą Unii Europejskiej w Hanoi oraz innymi ambasadami europejskimi. Współpraca w zakresie kultury pokazuje jak ważnym elementem dla Polski jest tożsamość europejska.

Współpraca w dziedzinie szkolnictwa wyższego pomiędzy Polską a Wietnamem ma długą tradycję. Od lat 50. XX wieku Wietnamczycy przyjeżdżali do Polski na studia i zdobywali wyższe wykształcenie. Do końca lat 80. XX w. w Polsce studia wyższe ukończyło ponad 4000 osób w ramach stypendiów rządu polskiego. Od lat 90. Wietnamczycy przyjeżdżają studiować w Polsce na zasadach komercyjnych, ale również w ramach różnych, innych niż rządowe, programów stypendialnych. Obecnie Polska nadal jest atrakcyjnym kierunkiem dla studentów z Wietnamu. Studia w Polsce to wysokiej jakości wykształcenie za rozsądną cenę. Polskie uczelnie są otwarte na studentów z Wietnamu, a wiele programów stypendialnych (np. Program stypendialny im. Stefana Banacha, Erasmus +) umożliwiają młodym Wietnamczykom przyjazd do Polski oraz rozwój współpracy pomiędzy polskimi a wietnamskimi uczelniami.  

Dlaczego studiować w Polsce?

Polska to wysoki poziom wiedzy za rozsądną cenę. Koszty życia w Polsce są relatywnie niskie w porównaniu z innymi krajami. Co więcej, niskie koszty życia nie oznaczają jego gorszej jakości. Polska jest krajem rozwiniętym z dobrze rozwiniętą nowoczesną infrastrukturą. Wysoki poziom kształcenia gwarantuje stały monitoring jego jakości przez Państwową Komisję Akredytacyjną. Lista ocen kierunków studiów jest dostępna na stronie internetowej Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Polska to również długa i bogata tradycja studiów wyższych – pierwszy polski uniwersytet został założony w 1364 r. w Krakowie, dziś uczelnia nadal istnieje jako Uniwersytet Jagielloński. W Polsce jest ponad 400 szkół wyższych, na których studiuje około 2 milionów studentów. Tak szeroka oferta pozwala na wybranie kierunku, odpowiadającego zainteresowaniom i potrzebom młodych ludzi. Większość uczelni umożliwia studia w językach obcych, w tym przede wszystkim języku angielskim.