Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach

W Kanale Gliwickim: w Marinie w Gliwicach, Pyskowicach oraz Pławniowicach kilka kilometrów od granicy województwa śląskiego oraz w  rzece Odrze w  Chałupkach i Ciechowicach - Grzegorzowicach  3, 4 i 5 sierpnia 2022 r. pobrana została do badań woda, która obecnie analizowana jest w bardzo szerokim zakresie na obecność substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Czwartkowe pobory połączone zostały ze wspólnym rozpoznaniem w terenie. Inspektorzy i pracownicy Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach sprawdzali, czy w wodzie i na urządzeniach hydrotechnicznych występują śnięte ryby. W skontrolowanych punktach nie potwierdzili ich obecności. Nie zmienia to faktu, że pojawiające się co pewien czas  w przestrzeni mediów społecznościowych informacje o widocznym gołym okiem zanieczyszczeniu wody lub większej ilości śniętych ryb, powinny być zgłaszane bezpośrednio na całodobowy telefon alarmowy Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach (+48 539 344 130) lub do pracowników Wód Polskich, czy nawet miejscowego centrum zarządzania kryzysowego. To ważne, ponieważ w przypadku wód płynących, im szybciej próby zostaną pobrane, tym większe prawdopodobieństwo, że ich wyniki pomogą wskazać przyczynę zdarzenia. Jeśli informacje wpływają po kilku dniach często jest już zbyt późno, żeby wyniki badań były jednoznaczne.

 

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach od czterech miesięcy prowadzi intensywne działania w obrębie Kanału Gliwickiego, w szczególności na terenie Gliwic, gdzie z końcem marca br. doszło do zanieczyszczenia wody w basenie portowym, czego efektem było masowe śnięcie ryb. Z informacji udzielanych przez członków Polskiego Związku Wędkarskiego, którzy przez kolejnych kilkanaście dni odławiali ryby wynikało, że było ich około 7 ton. W dniu zdarzenia oraz bezpośrednio po nim inspektorzy kilkakrotnie pobierali do badań wodę z różnych miejsc Kanału Gliwickiego, jednak wyniki analiz nie pozwoliły na jednoznaczne określenie jakiego rodzaju zanieczyszczenie mogło być przyczyna śnięcia. Wartości wskaźników w badanych próbach wody były na charakterystycznym poziomie dla wód na terenach zurbanizowanych i nie różniły się znacząco od danych Państwowego Monitoringu Środowiska za rok 2021 jakimi dysponuje Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska GIOŚ w Katowicach. Jako, że wyniki badań wody nie pozwoliły wskazać źródła zanieczyszczenia oraz przyczyny śmierci ryb, kolejno kontrolowane są firmy, które działają na tym terenie i mają pozwolenia wodnoprawne. W ramach kontroli sprawdzane są parametry ścieków wprowadzanych do wód, stosowane przez firmy rozwiązania organizacyjne, które analizowane są pod kątem ograniczania  wpływu ich działalności na środowisko oraz inne aspekty mogące mieć wpływ na potencjalne zanieczyszczenie wód.  Działania sprawdzające prowadzą także  Wydział do Zwalczania Przestępczości Gospodarczej Komendy Miejskiej Policji w Gliwicach i RZGW Gliwice z którymi Inspektorat na bieżąco współpracuje w tej sprawie..

 

Zjawisko masowego śnięcia ryb  w województwie śląskim dotyczy zdarzenia z 29-30.03.2022 r. jednak także w kolejnych miesiącach inspektorzy informowani byli o widocznych zanieczyszczeniach wody bądź pojawiających się śniętych rybach. Osoby prowadzące  rozpoznanie w terenie, miało to miejsce zawsze tego samego dnia kiedy wpłynęło zgłoszenie od RZGW, najczęściej potwierdzali obecność pojedynczych sztuk, każdorazowo pobierali też wodę do badań. Wyniki także tych analiz wykazują wskaźniki na przeciętnym poziomie. Jedynie wyniki badań  wody pobranej  z końcem kwietnia br. w jednym z dziewięciu punktów  wykazały podniesione wartości chlorków (nie należy ich mylić z chlorem), odpowiedzialnych za zasolenie wody  (oscylowały w przedziale pomiędzy 800 a 1100 mg/litr).  Chlorki nie mogły być jednak przyczyną śmierci ryb ponieważ taki poziom chlorków nie jest sytuacją wyjątkową - zbadane wartości oscylowały w przedziale pomiędzy 800 a 1100 mg/litr, natomiast badania prowadzone w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska wskazują, że stężenie chlorków w zlewni rzeki Kłodnicy w roku 2021 wahało się bowiem od 158 do 4956 mg/l.  Ostatnie wyniki badań wody z Kanału pochodzą  z 29 czerwca br. Wodę zbadano między innymi pod kątem  występowania substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Wartość większości z tych wskaźników była poniżej granicy oznaczalności, a pozostałe były bardzo niskie. Pozostałe zbadane parametry, charakteryzujące wodę pod kątem zanieczyszczeń fizykochemicznych, także nie wykazywały podwyższonych wartości. Jedynym podwyższonym wskaźnikiem była zawiesina ogólna, której nie można wiązać z zanieczyszczeniem chemicznym.

Zgłoszenia przypadków naruszenia przepisów z zakresu ochrony środowiska przez całą dobę 7 dni w tygodniu, dla całego obszaru działalności Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach:

• całodobowy telefon alarmowy 539 344 130
• e-mail: dyzur@katowice.wios.gov.pl