Polska we Włoszech

Rys historyczny

Włochy były jednym z pierwszych państw Ententy (i neutralnych), z którymi Polska ustanowiła formalne stosunki dyplomatyczne po I wojnie światowej. 27.02.1919 Włochy uznały Polskę de iure - nota włoskiego przedstawiciela Misji Międzysojuszniczej w Polsce G. Cesare Montagna do polskiego premiera i ministra spraw zagranicznych I. J. Paderewskiego. Stworzyło to formalno-prawną podstawę do nawiązania pełnych bilateralnych stosunków dyplomatycznych. Ustanowienie stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską i Włochami nastąpiło poprzez złożenie listów uwierzytelniających przez posła Polski, co miało miejsce 03.08.1919 r. (K. Skirmunt złożył w Rzymie listy uwierzytelniające królowi Włoch Wiktorowi Emanuelowi III).

Współpraca polityczna w okresie III RP

Włochy stały się jednym z głównych partnerów polityczno-gospodarczych Polski po upadku „żelaznej kurtyny”. Podstawy do rozwoju nowych form i mechanizmów współpracy w stosunkach polsko-włoskich stworzył Traktat o Przyjaźni i Współpracy zawarty w 1991 r. Polska stała się z biegiem czasu ważnym partnerem politycznym i gospodarczym Włoch w regionie, a Włochy pozostają istotnym partnerem Polski w UE oraz na forach międzynarodowych, w tym NATO i ONZ. Obecnie Polskę i Włochy łączą strategicznie bliskie relacje polityczne. Dynamiki nabiera współpraca nie tylko na szczeblu głów państw i przedstawicieli rządów. Coraz bardziej nasilają się także kontakty międzyparlamentarne. Ich dalszy rozwój mają ułatwiać grupy przyjaźni w parlamentach obu państw.

Polska i Włochy od dekad są bliskimi partnerami handlowymi. Wartość wymiany handlowej między naszymi krajami rokrocznie rośnie. Włochy są 3. partnerem handlowym Polski pod względem wartości obrotów handlowych na świecie (po Niemczech i Chinach) i 2. partnerem gospodarczym Polski w Europie. Według danych włoskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Współpracy Międzynarodowej wartość wzajemnych obrotów handlowych w 2022 r. (dane za 8 miesięcy) wyniosła 21,826 mld EUR, z czego włoski eksport do Polski wyniósł 12,654 mld EUR, import zaś 9,172 mld EUR. Włochy stanowią dla Polski 5. co do wielkości rynek zbytu (4,7% udziału w rynku), plasują się też na 5. miejscu wśród głównych dostawców (4,8%). Polska zajmuje zaś 8. miejsce na liście odbiorców włoskich towarów (3,1%) i 13. wśród dostawców (2,1%).   

Struktura towarowa wymiany handlowej

Cechą charakterystyczną wymiany między naszymi krajami  jest strukturalny deficyt handlowy związany z wysokim importem polskiej branży samochodowej oraz artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego i leków. Struktura wymiany towarowej polsko-włoskiej tradycyjnie koncentruje się na kilku grupach towarowych. Do najczęściej importowanych produktów należą: maszyny i urządzenia, środki transportu, metale i produkty metalurgiczne oraz wyroby chemiczne. Z kolei Polska eksportuje głównie środki transportu, wyroby spożywcze, napoje i tytoń, metale i produkty metalurgiczne oraz urządzenia elektryczne. Taka charakterystyka wymiany towarowej może być uzasadniona w dużym stopniu działalnością w Polsce największych włoskich producentów z branży samochodowej oraz metalurgicznej.  

Współpraca inwestycyjno – kapitałowa

Włochy znajdują się na 11. pozycji w zestawieniu zagranicznych inwestorów w Polsce. Według danych NBP wartość włoskiego kapitału zainwestowanego w 2021 r. w Polsce wyniosła 5,8 mld EUR. Stanowi to wzrost w porównaniu do roku 2020, gdy włoski kapitał wyniósł 5,2 mld EUR.  Zgodnie z danymi włoskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Współpracy Międzynarodowej w Polsce jest obecnych ok. 1000 włoskich przedsiębiorstw (ponad 3000 wg Ambasady RW w Warszawie) działających głównie w sektorach: motoryzacyjnym, metalurgicznym, AGD, papierniczym, spożywczym, chemicznym i budowlanym. Blisko 45% włoskich podmiotów jest zarejestrowanych w woj. śląskim, 14,5% w mazowieckim, a 8% w lubelskim.

Na Liście Głównych Inwestorów Zagranicznych PAIH w Polsce znajduje się blisko 200 włoskich inwestorów. Wśród nich wyróżnić można między innymi takie przedsiębiorstwa jak: Bacardi-Martini BV – producent wyrobów alkoholowych, Stellantis – producent samochodów, Brembo – producent systemów hamulcowych, Ferrero – firma działająca w branży spożywczej, Indesit – producent sprzętu AGD, Mapei – producent klejów i produktów chemicznych dla budownictwa, Marcegaglia – firma zajmująca się produkcją i sprzedażą artykułów metalowych, przeznaczonych do celów budowlanych czy Indesit – producent sprzętu AGD.   

Linki

Administracja gospodarcza:

• Rząd włoski: www.governo.it
• Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Współpracy Międzynarodowej:  www.esteri.it
• Ministerstwo Infrastruktury i Transportu: www.mit.gov.it
• Ministerstwo Środowiska i Bezpieczeństwa Energetycznego: www.mite.gov.it
• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej: www.lavoro.gov.it
• Ministerstwo Rolnictwa i Suwerenności Żywnościowej: www.politicheagricole.gov.it
• Ministerstwo Przedsiębiorstw i Made in Italy: www.mise.gov.it
• Ministerstwo Gospodarki i Finansów: www.mef.gov.it
• Departament  Spraw Regionalnych w KPRM: www.affariregionali.it

 

W dziedzinie współpracy kulturalnej z Włochami obowiązuję Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Włoskiej o współpracy w dziedzinie kultury i edukacji podpisanej w Rzymie 12 lipca 2005 roku. W 2016 r. został przyjęty Program Wykonawczy współpracy kulturalno-edukacyjnej między Włochami a Polską na lata 2016-2019.  Współpraca kulturalna pomiędzy Polską a Włochami, rozwinięta od wielu dziesięcioleci, układa się dobrze. Od wielu lat działają w stolicach obu krajów oraz w Krakowie instytuty kultury i stanowią bardzo skuteczne narzędzie promocji. Bardzo pożyteczną rolę spełniają też liczne i posiadające wieloletnie doświadczenia akademickie ośrodki polonistyczne we Włoszech oraz italianistyczne w Polsce. Niekorzystnym zjawiskiem jest natomiast groźba likwidacji katedr polonistyki na włoskich Uniwersytetach. Polska kultura stała się w ostatnich dziesięcioleciach bardzo popularna i jest dostrzegana i doceniana na równi z kulturą innych dużych krajów europejskich. Wybitne dzieła polskiej dramaturgii współczesnej i kinematografii uznawane są we Włoszech za klasykę i są powszechnie znane. W przeszłości mieszkali i tworzyli we Włoszech tak wybitni polscy twórcy jak Gustaw Herling-Grudziński czy Jerzy Grotowski a także rzeźbiarz Igor Mitoraj. Także liczni wybitni polscy twórcy kultury związani są trwałą współpracą z włoskimi instytucjami kulturalnymi, często występują we Włoszech i są bardzo popularni.  Dzięki licznym projektom międzynarodowym, wspieranym często przez UE, we Włoszech wzrasta liczba wydań polskiej literatury współczesnej oraz polskich prezentacji artystycznych w wielu dziedzinach sztuki. Bardzo ważną rolę w popularyzacji polskiej kultury współczesnej w Rzymie mają festiwale „Corso Polonia”, organizowane przez Instytut Polski w Rzymie.