Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy

Działania utrzymaniowe głównego podmiotu odpowiedzialnego za gospodarkę wodną w naszym kraju polegają m.in. na zachowaniu odpowiedniego stanu dna i brzegów rzek oraz na konserwacji i remoncie istniejących budowli regulacyjnych. Mają one na celu zapewnienie ochrony przed powodzią i usuwanie jej skutków a w okresie zimowym umożliwienie swobodnego spływu lodu i przeciwdziałanie powstawaniu negatywnych zjawisk lodowych. Służą też zapewnieniu odpowiedniego poziomu zwierciadła wody, który umożliwia funkcjonowanie infrastruktury zależnej od jej stanu oraz prawidłowe działanie urządzeń wodnych. Konieczne jest również zapewnienie odpowiedniego stanu technicznego i funkcjonalnego tych urządzeń oraz zapewnienie warunków eksploatacyjnych na śródlądowych drogach wodnych. Od wskazanych działań zależy wiele aspektów gospodarki wodnej, a utrzymanie wód powinno być wykonywane w sposób zrównoważony, zarówno pod kątem zachowania równowagi pomiędzy potrzebami człowieka, a stanem ekosystemów rzecznych, jak i walorów przyrodniczych krajobrazu.

Na odcinkach istotnych z punktu widzenia osłony przeciwpowodziowej prace utrzymaniowe muszą być prowadzone systematycznie i cyklicznie w wymaganym zakresie.

Mając na względzie konieczność podejmowania działań utrzymaniowo-prewencyjnych, których celem jest zabezpieczenie ludzi i mienia przed skutkami powodzi, jak i suszy, a także dających możliwości właściwego korzystania z zasobów wodnych, niezbędne jest m.in.:

• wykaszanie traw i zakrzaczeń, usuwanie niektórych drzew, hakowanie, usuwanie zatorów, oczyszczanie przepustów, wykonywanie prac ziemnych,
• utrzymanie i naprawa wałów przeciwpowodziowych i międzywala oraz urządzeń funkcjonalnie z nimi związanych,
• wykonywanie przeglądów i konserwacji obiektów piętrzących,
• wykaszanie roślinności rzecznej nadwodnej i podwodnej,
• oczyszczanie terenów ze śmieci.

Systematycznie analizujemy konieczność prowadzenia prac utrzymaniowych na rzekach, potokach i rowach melioracyjnych. Dla zrównoważonego prowadzenia prac utrzymaniowych uwzględniamy warunki pogodowe i hydrologiczne tak, żeby nie doprowadzić do dodatkowego, niepotrzebnego wysuszania koryt rzek. Nasze jednostki terenowe (Nadzory Wodne) monitorują sytuację.

Działania utrzymaniowe prowadzimy na podstawie opracowywanych cyklicznie dla każdego regionu wodnego Planów Utrzymania Wód. Ich celem jest prowadzenie działań na śródlądowych wodach powierzchniowych z uwzględnieniem potrzeb z zakresu ochrony przed powodzią oraz koniecznością osiągnięcia celów środowiskowych i ochrony wód zgodnie z art. 227 ustawy Prawo wodne.

Od teorii do praktyki

W regionie wodnym Noteci trwają właśnie prace utrzymaniowe przygotowujące nasz region do sezonu zimowego.

Koncentrujemy się przede wszystkim na zachowaniu właściwego stanu dna i brzegów rzek oraz na ręcznym wykaszaniu porostów z korony i skarp z wygrabianiem, ścinaniem i karczowaniem krzaków, zrębkowaniem, oczyszczaniem terenów ze śmieci itp.

Mają one na celu zapewnienie ochrony przed powodzią i usuwaniem jej skutków oraz umożliwienie swobodnego spływu lodu i przeciwdziałanie powstawaniu zjawisk lodowych. W ostatnim czasie na terenie Obiektu Hydrotechnicznego Rosko (ZZ w Pile) ukończyliśmy kilkanaście prac utrzymaniowych w ramach zadania „Usługi utrzymania wód i urządzeń wodnych w 2024 roku” polegających m.in. na wykoszeniu porostów ze skarp, usunięciu kożucha roślin pływających przy jednoczesnym wydobyciu urobku z awanportu i rozplantowaniu go.

Zakończyliśmy także zadanie pn. „Konserwacja wałów na terenie ZZ w Pile w 2024 r.”. W ramach prac utrzymaniowych wały przeciwpowodziowe kanału Goszczanowskiego, rzeki Noteć – lewego odcinka Drezdenko – Moczydła oraz odcinka Lipki Małe – Trzebicz, wału Lewego i Prawego – Molita, wału przeciwpowodziowego Kanału Pulsa, Wału Motylewo, po prawy wał przeciwpowodziowy Noteci – odcinek Surma – Santok III a, wał przeciwpowodziowy Noteci – prawy odcinek Surma – Głęboczek.

Region wodny Noteci to 115,60 km wałów przeciwpowodziowych zlokalizowanych głównie wzdłuż rzeki Noteci swobodnie płynącej od Krzyża do Santoka. Wały te chronią znaczną część zawala użytkowanego na wiele sposobów łącznie z zabudową mieszkaniową. Są one poddawane okresowym przeglądom służb. Taka konserwacja pozwala nie tylko na doprowadzenie wału do estetycznego wyglądu, ale też pozwala po wykonaniu takiej konserwacji na doskonalenie wnikliwych analiz uszkodzeń oraz zanieczyszczeń. Te najczęściej spotykane, to uszkodzenia w postaci nor pochodzenia zwierzęcego (bobry, jenoty, lisy).

Zrealizowaliśmy także zadanie pn. „Remont jazu Klawek w formule zaprojektuj i wybuduj”. Pierwszym etapem było opracowanie dokumentacji projektowej. Drugim zaś wykonanie robót budowlanych w oparciu o opracowaną dokumentację projektową. Konieczność przeprowadzenia remontu jazu Klawek wynikał z decyzji Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowalnego w Poznaniu. Zobowiązywał on inwestora do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości stanu technicznego obiektu budowlanego poprzez naprawę umocnień pomuru, naprawę zabezpieczenia przeciwfiltracyjnego jazu, naprawę płyty dennej, wymianę zasuw i mechanizmów sterowania zasuwami.

Jaz ten pełni kilka funkcji. Najważniejsza to ograniczenie erozji dennej i bocznej oraz umożliwienie wykorzystania energetycznego wód rzeki Łobżonki. Dzięki niemu gromadzimy w ramach retencji korytowej dodatkowy 1,1 tys. m³  wody.

 

Do końca bieżącego roku planujemy zrealizować kolejne prace związane z utrzymaniem wód i urządzeń wodnych.
 

Dla jak największej transparentności naszych działań prezentujemy informacje o aktualnie prowadzonych w naszym regionie wodnym: https://www.gov.pl/web/wody-polskie-bydgoszcz/aktualnie-prowadzone-prace-utrzymaniowe-i-inwestycyjne