Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy

W Polsce mamy 3768 km dróg wodnych, na których możemy żeglować. Najpopularniejszym miejscem jest Szlak Wielkich Jezior Mazurskich, jednak coraz więcej wodniaków „odkrywa na nowo” malownicze szlaki położone w innych regionach Polski. Kanał Augustowski, Kanał Elbląski, Pętla Żuławska, Wrocławski Węzeł Wodny czy Bydgoski Węzeł Wodny przyciągają wielu turystów. Dla nich powstał Wirtualny Informator Rzeczny. Jesteś wśród nich? Sprawdź, jak uprzyjemnić sobie żeglowanie po polskich szlakach wodnych!

Zanim jednak przystąpicie do planowania trasy rejsu poznajcie Region Wodny Noteci!

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy zarządza regionem wodnym Noteci obejmującym 5 województw: kujawsko-pomorskie, pomorskie, zachodniopomorskie, wielkopolskie i lubuskie.

Dominują tutaj pola i łąki, a malowniczości dodają mu liczne starorzecza, kanały, lasy, jeziora, rowy odwadniające. To szczególne miejsce na żeglugowej mapie Polski.

Niewątpliwym atutem są śluzy, jazy, obiekty hydrotechniczne usytuowane na połączeniu wodnym Wisła–Odra (Międzynarodowa Droga Wodna E70 – Kanał Bydgoski, Rzeka Noteć Dolna Skanalizowana i Nieskanalizowana) i Warta–Kanał Bydgoski (jezioro Gopło, Kanał Górnonotecki, Rzeka Noteć Górna).

Fot. Zabytkowa śluza Okole - obiekt II klasy z 1914 roku - stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych Kanału Bydgoskiego - drogi wodnej Wisła-Odra. Jest elementem międzynarodowej drogi wodnej E-70. Przywrócona do pełnej eksploatacji we wrześniu 2019 r.

Zabytkowe obiekty, zbudowane w XIX wieku jako część alternatywnego dla dróg lądowych handlowego szlaku wodnego obecnie wymagają odpowiedniego zarządzania, dlatego też systematycznie prowadzone są prace modernizacyjne, aby ich użytkowanie było sprawne, a żegluga na szlakach wodnych stała się bezpieczniejsza i przyjemniejsza dla wszystkich wodniaków.

Fot. Trwa śluzowanie na śluzie Nr 4 Kanału Bydgoskiego - Czyżkówko 

Poprzez Kanał Górnonotecki, wykorzystując Bydgoski Węzeł Wodny, można dopłynąć do jezior pałuckich i dalej do Jeziora Gopło będącego naszą dumą, położonego na terenie Krajobrazowego Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia, a następnie Kanałem Ślesińskim do Warty i Odry. To właśnie ten szlak wchodzi w skład „Wielkiej Pętli Wielkopolski” (liczącej ok. 765 km).

Fot. Piękne Jezioro Gopło 

Osobliwością przyrodniczą i dużym atutem turystycznym jest także Noteć Środkowa i Dolna. Najbardziej wykorzystywana jest droga wodna Wisła–Odra (Międzynarodowa Droga Wodna E70), która z uwagi na powiązania z europejskim systemem dróg wodnych, jest atrakcyjna dla turystów zachodnioeuropejskich. Atrakcyjność szlaków wodnych gmin nadnoteckich, walory środowiska przyrodniczego i kulturowego przyciągają również wodniaków z zagranicy.

Fot. Wieleń, śluza nr 20 drogi wodnej Wisła – Odra, będąca elementem międzynarodowej drogi wodnej E-70. Wybudowana w 1913 r.

 

Jakie szlaki żeglowne oferuje Region Wodny Noteci?

Kanał Bydgoski - kanał sztuczny łączący dwa systemy wodne: rz. Brdy (dorzecze Wisły) i Noteci (dorzecze Odry). To bez wątpienia unikalny w skali europejskiej przykład XVIII-wiecznej myśli technicznej oraz rozwoju techniki na przestrzeni XIX i pierwszej ćwierci XX wieku. Jest najstarszym kanałem w Polsce – zbudowany w latach 1772–1774.  Jest śródlądowym szlakiem wodnym, stanowiącym część połączenia wodnego Wisła–Odra o długości 24,1 km.  Zaliczony do II klasy drogi wodnej. 

Obecnie trasa kanału i konstrukcja śluz pochodzi z lat 1912–1914. W 1968 r. śluza „Okole" stała się scenerią jednego (bądź dwóch) z odcinków serialu "Czterej pancerni i pies". Przywrócona do pełnej eksploatacji w 2019 roku po generalnym remoncie. 

Posiada 6 śluz żeglugowych jednokomorowych betonowych o wymiarach komór 57,4 x 9,60 m;

Wysokości spadów na śluzach wahają się od 1,83 (Józefinki) do 7,58 m (Okole) i 7,52 m (Czyżkówko) - w związku z czym obiekty wyposażono w zbiorniki oszczędnościowe.

Kanał Bydgoski jest dwustopniowy. Jego szczytowe stanowisko zasilane wodami Kanału Górnonoteckiego znajduje się pomiędzy śluzami Osowa Góra i Józefinki.

Fot. Kanał Bydgoski z lotu ptaka 

 

Noteć Dolna - jest rzeką nizinną, a z uwagi na swój charakter i warunki żeglugowe dzieli się na część skanalizowaną i swobodnie płynącą: odcinek skanalizowany (od Kanału Bydgoskiego do Krzyża), zaś odcinek swobodnie płynący (od Krzyża do Santoku).

Koryto rzeki zabudowane zostało systemem tam poprzecznych (ostróg) i podłużnych (równoległych).

Brzegi rzeki porastają pola uprawne, malownicze łąki i torfowiska (często podmokłe), zaś krawędzie doliny otoczone są pasmami moreny czołowej tworzącej krajobraz górzysty, stanowiący ciekawą odmianę na równinnym terenie.

Rzeka nie przepływa bezpośrednio przez tereny Puszczy, ale w wielu miejscach bardzo się do nich przybliża płynąc prawie ich skrajem - tak jest w okolicach Czarnkowa, Wielenia, Drawska, Drezdenka. Dlatego warto się tu zatrzymać, by zapuścić się w lasy Puszczy słynącej z bogactwa runa leśnego, obfitości zwierzyny łownej, ukrytych w gęstwinie oczek wodnych i poznać sporo osobliwości przyrodniczych m.in. okazy starych i pięknych drzew: lipy, dębów i buków oraz pooddychać nieskażonym powietrzem Puszczy.

Fot. Zespół stopnia wodnego Rosko nr 18 na rzece Noteć – gmina Wieleń

 

Noteć dolna jest najdłuższym fragmentem połączenia wodnego Wisła – Odra zaliczonej do sieci europejskich śródlądowych dróg wodnych i oznaczonej numerem E 70. Dzieli się na część skanalizowaną i swobodnie płynącą: odcinek skanalizowany od Kanału Bydgoskiego do Krzyża tj. od km 38+900 do 177+200 o długości 138,3 km (klasa Ib) i odcinek swobodnie płynący nieskanalizowany od Krzyża do Santoku tj. od km 177+200 do 226+100 o długości 48,9 km (klasa II)

Śluzy:

• Odcinek skanalizowany (od Kanału Bydgoskiego do Krzyża):

Posiada 14 stopni wodnych (jaz piętrzący wodę i śluza żeglugowa);

Wszystkie śluzy są jednokomorowe o wymiarach komór 57,40 x 9,60 m o konstrukcji betonowej;

Wysokości spadów na śluzach wahają się od 0,43 m (Krostkowo) do 2,72 m (Nakło Zachód);

Za pomocą śluz statki płynące niejako kanałem pokonują spad wynoszący 26,93 m.

Atrakcje:
Na szczególną uwagę turysty zasługuje Santok, położony w Kotlinie Gorzowskiej i zbiegu Warty i Noteci. Z jednej strony (prawy brzeg) otoczony wyniosłą moreną czołową, a z drugiej (lewy brzeg) spoglądający na rozległe tereny doliny Warty i Noteci. No i ta przystań przy prawym brzegu Noteci nadająca Santokowi dodatkowej atrakcyjności i doskonale promująca turystykę wodną.

Fot. Śluza żeglugowa (nr 22) - Krzyż. Odcinek śródlądowej drogi wodnej Wisła-Odra, w powiecie czarnkowsko-trzcianecki w województwie wielkopolskim

 

Noteć Górna -  wchodzi w skład połączenia wodnego Warta – Kanał Bydgoski, ma długość 62,1 km (od km 59,5 do 121,6). Jest rzeką skanalizowaną, przepływającą przez pięć jezior w kolejności od J. Gopło: Szarlej, Mielno, Wojdal, Sadłogoszcz, Pturek (druga nazwa Wolickie), zaliczona do klasy Ia drogi wodnej. Płynie szeroką i bardzo płaską doliną. Koryto rzeki ubezpieczone jest budowlami faszynowymi, przeważnie opaskami z kiszek i walców, wzmocnionymi palisadą. Na skraju doliny występuje krajobraz równin i wzniesień morenowych, pagórkowaty pojezierny oraz terasów z wydmami.

Śluzy:

Posiada 2  śluzy żeglugowe jednokomorowe o wymiarach komór 42,0 x 4,93 m wykonane z betonu i cegły klinkierowej; Za pomocą śluz statki pokonują spad wynoszący 4,65 m (w kierunku Kanału Górnonoteckiego).

Atrakcje:
Szlak urozmaicają jeziora, z których największe to Mielno i Pturek. Wzdłuż ich brzegów jest kilka przystani sportowych i miejsc do zacumowania. Warto również zatrzymać i zwiedzić następujące miejscowości:
- Pakość w km 80,94
- Barcin w km 99,40
- Lubostroń (zabytkowy pałac) w km 107,70
- Łabiszyn w km 116,08.

 
Fot. Jezioro Gopło 

 

Kanał Górnonotecki - jest ostatnim odcinkiem połączenia wodnego Warta – Kanał Bydgoski i stanowi klasa drogi wodnej Ia. Długość: 25,5 km (od km 121,6 do 146,6). Jest to kanał sztuczny łączący Noteć górną z Kanałem Bydgoskim. Przy każdej śluzie jest zbudowany jaz służący do odprowadzania nadmiaru wód rz. Noteci krzyżującej się z kanałem lub z własnych lokalnych zlewni. Kanał Górnonotecki jest jednocześnie źródłem, zaopatrującym w wodę Kanał Bydgoski. Kanał Górnonotecki znajduje się w Kotlinie Toruńskiej. Końcowy odcinek kanału (od km 137,5 do 146,6) poprowadzony został krzywiznami wśród niewielkich, lesistych wzniesień. Wysokie, piaszczyste brzegi z bogatym zadrzewieniem tworzą bardzo ładny krajobraz, niezwykle atrakcyjny turystycznie.

Śluzy:

Posiada 6 śluz żeglugowych jednokomorowych o wymiarach komór 42,0 x 5,0 m wykonanych z betonu, cegły klinkierowej i ciosów kamiennych; Za ich pomocą statki pokonują spad wynoszący 13,68 m w kierunku Kanału Bydgoskiego.

 

Czas na planowanie trasy rejsu, które nigdy nie było takie proste!

Z Wirtualnym Informatorem Rzecznym nie dasz się zaskoczyć na szlaku! WIR udostępnia interaktywne mapy, które wskazują szlaki żeglowne, znaki nawigacyjne oraz urządzenia i budowle hydrotechniczne, takie jak mosty, śluzy czy jazy. Tym sposobem zyskujesz dostęp do szerokiego spektrum danych z odniesieniem przestrzennym, dzięki czemu możesz dokładnie zaplanować trasę i żeglować bezpiecznie po drogach wodnych. System zbiera dane hydrologiczne i meteorologiczne w czasie rzeczywistym, prognozy dla wodowskazów oraz dane pomiarowe z obiektów hydrotechnicznych. To nie wszystko!

Z jego pomocą wyznaczysz trasę rejsu i nawigację po niej. Zaplanujesz ją na podstawie wprowadzonych punktów – początkowego, pośrednich i końcowego oraz parametrów jednostki pływającej. Otrzymasz najlepsze warianty tras, które będą uwzględniać aktualne głębokości tranzytowe czy komunikaty nawigacyjne. Algorytm zweryfikuje czy parametry wprowadzonej jednostki zgodne są z wymogami wyznaczonej trasy i poinformuje cię o wszelkich utrudnieniach, które możesz napotkać na trasie rejsu.

Wyznaczona przez ciebie trasa będzie posiadać niezbędne dla żeglugi parametry - szacunkowy czas, długość, głębokość tranzytową, minimalny prześwit, istotne obiekty na trasie, komunikaty nawigacyjne, zjawiska lodowe czy zdarzenia zgłoszone przez innych użytkowników. Nawigując po wybranej trasie, zobaczysz na liście najbliższe zdarzenia, a na mapie podgląd istotnych dla rejsu informacji, jak oznakowanie nawigacyjne. Dostęp do nawigacji uzyskasz także w trybie offline, wystarczy że wcześniej pobierzesz mapy na urządzenie mobilne.

Nie pozostaje nic innego, tylko ruszać w rejs i życzyć stopy wody pod kilem!

 

Zapomnij o szukaniu drobnych w portfelu – płać szybko i wygodnie on-line!

Korzystanie ze śródlądowych dróg wodnych wiąże się z wnoszeniem opłat, m.in. za śluzowanie. Dzięki nim możliwe jest utrzymywanie wodnej infrastruktury w dobrym stanie i zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu wodniakom, także tobie! Wody Polskie administrują 123 śluzami oraz 5 pochylniami na Kanale Elbląskim. Są wśród nich zabytkowe obiekty, znajdujące się w pięknym otoczeniu, dlatego samo przeprawianie się przez nie stanowi przygodę!

Tylko w 2023 roku Wody Polskie odnotowały ponad 80 tys. śluzowań w całym kraju, a więc ruch na śluzach wre. Od teraz możesz jeszcze szybciej i wygodniej się przez nie przeprawić dzięki Wirtualnemu Informatorowi Rzecznemu! Z jego pomocą dokonasz on-line opłaty za śluzowanie lub przejście przez pochylnię, w ramach biletu elektronicznego. Możesz zapłacić z wyprzedzeniem, za kilka obiektów i kilka jednostek w ramach jednego biletu oraz na miejscu, np. podczas oczekiwania na śluzowanie, za pomocą aplikacji mobilnej. Zapłacisz w formie:

• przelewu bankowego,
• szybkiej płatności,
• karty debetowej/kredytowej,
• płatności BLIK.

Nie musisz już szukać drobniaków przy śluzie! Płać szybko i wygodnie i ciesz się żeglowaniem! Na szlaku skorzystasz z bogatej infrastruktury. W Polsce masz do dyspozycji 171 marin żeglarskich i portów jachtowych oraz 1236 przystani jachtowych. Atrakcji starczy na cały sezon!

 

Korzystaj na smartfonie lub komputerze, tak jak lubisz!

System WIR znajdziesz na stronie: https://wir.wody.gov.pl. Składa się z kilku kluczowych modułów, które razem tworzą spójną i funkcjonalną platformę. Na stronie głównej znajdziesz informacje o aktualnościach, przerwach technicznych i awariach, a także przekierowanie do:

• portalu WIR
• modułów dziedzinowych
• aplikacji
• e-usług.

Portal WIR prezentuje dane dotyczące dróg wodnych, umożliwia wyznaczanie tras oraz wnoszenie opłat za przeprawy i śluzowania. Dostarcza także e-usługi dla użytkowników.

Moduły dziedzinowe podzielone są na trzy główne bloki, dzięki którym zaplanujesz trasę rejsu, znajdziesz informacje o występujących zjawiskach lodowych czy załatwisz swoje sprawy i rozliczenia.

W sekcji Aplikacje pobierzesz aplikację mobilną WIR na swojego smartfona, a także skorzystasz z platformy e-learningowej:

• Aplikacja mobilna umożliwia szybki dostęp na urządzeniach z systemem Android i iOS. Pobierzesz ją wyszukując „WIR” w Google Play lub App Store. Za jej pomocą w łatwy sposób zaplanujesz trasę żeglugi rekreacyjnej i profesjonalnej. Podczas nawigowania w aplikacji na bieżąco otrzymasz dane o zdarzeniach na drodze wodnej oraz zgłosisz nieprawidłowości i niebezpieczeństwa na szlaku. Aplikacja udostępnia moduł płatności, gdzie zapłacisz za śluzowanie lub przejście przez pochylnię.
• Platforma e-learningowa to nic innego jak samouczek, z którego w łatwy sposób nauczysz się, jak korzystać ze wszystkich zasobów systemu. Znajdziesz tam filmy instruktażowe o tym jak zarejestrować konto, jak zaplanować trasę i kupić bilet oraz aktualnie dostępne kursy.

E-usługi są miejscem, w którym kupisz bilet na śluzy i pochylnie oraz złożysz elektroniczną deklarację za korzystanie ze śródlądowych dróg wodnych. Rzeki, jeziora i nowoczesne technologie łączy WIR – twoje narzędzie żeglugi śródlądowej XXI wieku!

 

Rozwijamy się z myślą o tobie!

Wirtualny Informator Rzeczny to nowoczesny system, który wprowadza usprawnienia w obsłudze śródlądowych dróg wodnych, dzięki innowacyjnym funkcjonalnościom i szerokiemu zakresowi usług.

WIR to narzędzie stworzone z myślą o wodniakach, przedsiębiorcach oraz organach administracji, by dostarczać im niezbędne narzędzia do zarządzania i korzystania z śródlądowych dróg wodnych. Mogą z niego korzystać rekreacyjni użytkownicy dróg wodnych, a także podmioty gospodarcze wykorzystujące śródlądowe drogi wodne do transportu towarów i pasażerów. Projekt został zrealizowany przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie przy wsparciu funduszy unijnych, w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Rozwijamy naszą aplikację dla ciebie, dlatego jeśli masz pomysły jak możemy ją usprawnić, skontaktuj się z nami! Skorzystaj z formularza dostępnego pod adresem: https://wir.wody.gov.pl/pl/kontakt

Wypłyń na szerokie wody razem z WIR!