Choroby Zawodowe
art. 2351 Kodeksu pracy – definicja choroby zawodowej
Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanym "narażeniem zawodowym"
art. 2352 Kodeksu pracy
Rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza:
- pracodawca, w każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej u pracownika na formularzu określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 237 § 4 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. Wypełniony druk "Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej" pracodawca przesyła właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy, których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tym miejscu, a w przypadku braku takiej możliwości – według miejsca, na terenie którego było ostanie narażenie zawodowe.
- pracownik aktualnie zatrudniony WYŁĄCZNIE za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną.
- były pracownik (np. bezrobotny, emeryt lub rencista) - na formularzu "Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej", który przesyła właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu oraz właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. Właściwy inspektor sanitarny, który otrzyma zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie administracyjne i kieruje osobę, której dotyczy zgłoszenie na badanie do jednostki orzeczniczej.
Rozpoznanie choroby zawodowej:
- Rozpoznania choroby zawodowej u pracownika/byłego pracownika dokonuje lekarz spełniający wymagania kwalifikacyjne, zatrudniony w jednej z jednostek orzeczniczych.
- W przypadku rozpoznania u pracownika/byłego pracownika choroby zawodowej lekarz wydaje "Orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu choroby zawodowej", a w przypadku braku podstaw do jej rozpoznania "Orzeczenie lekarskie o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej".
- Jednostkami orzeczniczymi I stopnia są:
- poradnie chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy
- kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych)
- poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego - w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych
- podmioty lecznicze, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.
- W przypadku, kiedy pracownik/były pracownik nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego może złożyć wniosek o przeprowadzenie ponownego badania lekarskiego w jednostce orzeczniczej II stopnia. Wniosek należy złożyć w terminie 14 dni od daty otrzymania orzeczenia, za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia zatrudniającej lekarza, który wydał to orzeczenie.
- Jednostkami orzeczniczymi II stopnia są instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy. Orzeczenie lekarskie wydane przez jednostkę orzeczniczą II stopnia jest ostateczne
Decyzja w sprawie choroby zawodowej
- Postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej lub braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej u pracownika/byłego pracownika przeprowadza właściwy państwowy inspektor sanitarny.
- Organ prowadząc postępowanie wyjaśniające gromadzi materiał dowodowy, a w szczególności orzeczenia lekarskie wydane przez upoważnione jednostki orzecznicze oraz zbiera dane dotyczące narażenia zawodowego pracownika/byłego pracownika, które zestawia na formularzu oceny narażenia zawodowego.
- Właściwy państwowy inspektor sanitarny na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego wydaje decyzję administracyjną o stwierdzeniu choroby zawodowej bądź braku podstaw do jej stwierdzenia.
- Jeżeli strony postępowania nie zgadzają się z treścią decyzji, mają prawo złożyć za pośrednictwem organu I instancji odwołanie do organu wyższego stopnia:
- w przypadku odwołania od decyzji właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego lub właściwego państwowego granicznego inspektora sanitarnego organem II instancji jest właściwy państwowy wojewódzki inspektor sanitarny
- w przypadku odwołania od decyzji właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego organem wyższej instancji jest Główny Inspektor Sanitarny.
- Na decyzję wydaną przez organ odwoławczy strony postępowania mogą wnieść skargę/sprzeciw do właściwego sądu administracyjnego.