Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Gorzowie Wielkopolskim

Przepisy prawne.

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 273/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie prekursorów narkotyków (Dz.U.UE.L.2004.47.1).
2. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 111/2005 z dnia 22 grudnia 2004r. określające zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Unią a państwami trzecimi (Dz.U.UE.L.2005.22.1).
3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U.2020.2050).

Definicje.

Substancja sklasyfikowana - każda substancja wymieniona w załączniku I do rozporządzenia 273/2004, która może być wykorzystywana do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych, w tym mieszaniny i produkty naturalne zawierające takie substancje, z wyłączeniem mieszanin i produktów naturalnych, które zawierają substancje sklasyfikowane i które zostały wytworzone w taki sposób, że substancje sklasyfikowane nie mogą być łatwo wykorzystane lub odzyskane za pomocą łatwych do zastosowania lub ekonomicznie opłacalnych środków, produktów leczniczych oraz weterynaryjnych produktów leczniczych.

Podmiot gospodarczy - każda osoba fizyczna lub prawna zajmująca się wprowadzaniem do obrotu substancji sklasyfikowanych.

Importer - osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej, która dokonuje przywozu i składa zgłoszenie celne lub w imieniu której składane jest zgłoszenie celne.

Producent - przedsiębiorca wytwarzający, przetwarzający lub przerabiający prekursory.

Użytkownik - osoba fizyczna lub prawna, inna niż podmiot gospodarczy, która posiada substancję sklasyfikowaną i zajmuje się przetwarzaniem, przygotowywaniem preparatów, zużywaniem, magazynowaniem, przechowywaniem, obróbką, umieszczaniem w pojemnikach, przenoszeniem z jednego pojemnika do innego, mieszaniem, przekształcaniem lub jakimkolwiek innym wykorzystaniem substancji sklasyfikowanych.

Wprowadzanie do obrotu - każda, zarówno odpłatna jak i nieodpłatna dostawa substancji sklasyfikowanych w Unii, lub też składowanie, wytwarzanie, produkcja, przetwarzanie, handel, dystrybucja lub pośrednictwo w handlu tymi substancjami w celu dostawy w Unii.

Przywóz - każde wprowadzenie na obszar celny Unii Europejskiej.

Wywóz - każde wyprowadzenie poza obszar celny Unii Europejskiej.

Pośrednictwo - każda działalność mająca na celu zorganizowanie zakupu i sprzedaży lub dostawy substancji sklasyfikowanych prowadzona przez osobę fizyczną lub prawną, dążąca do zawarcia umowy pomiędzy dwiema stronami, także poprzez działanie w imieniu przynajmniej jednej z tych stron, bez przejęcia posiadania tych substancji oraz bez kontrolowania przeprowadzania takich transakcji; definicja obejmuje również działalność prowadzoną przez osobę fizyczną lub prawną posiadającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Unii, obejmującą zakup, sprzedaż lub dostawę substancji sklasyfikowanych wprowadzonych na obszar celny Unii.

Przewóz - przemieszczenie między dwoma państwami przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które zaczyna się i kończy poza tym terytorium.

Wewnątrzwspólnotowa dostawa - przemieszczenie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie - przemieszczenie z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Prekursory kategorii 2A.

• Bezwodnik octowy.
• Czerwony fosfor.

Prekursory kategorii 2B.

• Kwas fenylooctowy i jego sole.
• Kwas antranilowy i jego sole.
• Piperydyna i jej sole.
• Nadmanganian potasu.

Prekursory kategorii 3.

• Kwas chlorowodorowy.
• Kwas siarkowy (VI).
• Toluen.
• Eter dietylowy.
• Aceton (propanon).
• Keton metylowo-etylowy (butanon).

Obowiązki przy wprowadzaniu do obrotu.

1. Wyznaczenie funkcjonariusza odpowiedzialnego za handel substancjami sklasyfikowanymi oraz zgłoszenie jego danych i ewentualnych zmian do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego (funkcjonariusz pilnuje, aby handel odbywał się zgodnie z przepisami i jest upoważniony do reprezentowania podmiotu gospodarczego oraz do podejmowania decyzji koniecznych do realizacji powyższych zadań) - dotyczy prekursorów kat. 2.
2. Zarejestrowanie i uaktualnianie w Biurze ds. Substancji Chemicznych danych podmiotu gospodarczego wprowadzającego substancje sklasyfikowane do obrotu - dotyczy prekursorów kat. 2.
3. Zarejestrowanie i uaktualnianie w Biurze ds. Substancji Chemicznych danych użytkownika otrzymującego substancje sklasyfikowane - dotyczy prekursorów kat. 2A.
4. Zarejestrowany podmiot może dostarczać substancje sklasyfikowane jedynie innym zarejestrowanym podmiotom gospodarczym lub użytkownikom, którzy podpisali deklarację klienta - dotyczy prekursorów kat. 2A.
5. Pobranie przez sprzedawcę od klienta deklaracji (wzory w załączeniu) wskazującej na konkretny sposób wykorzystania substancji sklasyfikowanej (oddzielna deklaracja dla każdej substancji lub pojedyncza deklaracja dla kilku transakcji dotyczących tej samej substancji przez okres nie dłuższy niż jeden rok) - dotyczy prekursorów kat. 2.
6. Dokumentacja transakcji (deklaracja klienta oraz faktury, wykazy ładunków, dokumenty administracyjne, dokumenty przewozowe zawierające informacje o nazwie substancji sklasyfikowanej, ilości i wadze (ewentualnie procentowej zawartości w mieszaninie) substancji sklasyfikowanej oraz nazwie i adresie dostawcy, jednostki rozprowadzającej, odbiorcy końcowego i innych podmiotów biorących bezpośredni udział w transakcji) musi być przechowywana w formie papierowej lub cyfrowej przez min. 3 pełne lata kalendarzowe i udostępniana organom kontrolnym (nie dotyczy podmiotów, które posiadają zezwolenie/rejestrację specjalną – wybrane apteki, punkty wydawania leków weterynaryjnych, niektóre organy władzy publicznej oraz siły zbrojne) - dotyczy prekursorów kat. 2.

Punkty 1-6 nie dotyczą transakcji, w których ilości nie przekraczają w okresie 1 roku:

• 100 kg nadmanganianu potasu,
• 100 l bezwodnika octowego,
• 1 kg kwasu fenylooctowego i jego soli,
• 1 kg kwasu antranilowego i jego soli,
• 0,5 kg piperydyny i jej soli,
• 0,1 kg czerwonego fosforu.

7. Informowanie państwowego powiatowego inspektora sanitarnego (do 15 lutego za rok poprzedzający) o ilościach sklasyfikowanych substancji wykorzystywanych lub dostarczanych, a w przypadku dostarczania - o ilości dostarczonej każdej stronie trzeciej - dotyczy prekursorów kat. 2.
8. Informowanie (na wniosek państwowego powiatowego inspektora sanitarnego) ilościach sklasyfikowanych substancji wykorzystywanych lub dostarczanych, a w przypadku dostarczania - o ilości dostarczonej każdej stronie trzeciej - dotyczy prekursorów kat. 3.
9. Niezwłoczne powiadamianie organów o wszelkich nietypowych zamówieniach lub transakcjach z udziałem substancji sklasyfikowanych, które mogą budzić podejrzenie, iż takie substancje, które mają być wprowadzane do obrotu, mogłyby być wykorzystywane do celów nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Przywóz/Wywóz.

1. Podmioty mające siedzibę w Unii (oprócz agentów celnych i przewoźników) uczestniczące w przywozie/wywozie lub pośrednictwie muszą być zarejestrowane - dotyczy prekursorów kat. 2.
2. Podmioty mające siedzibę w Unii (oprócz agentów celnych i przewoźników) uczestniczące w wywozie muszą być zarejestrowane, gdy w roku kalendarzowym ilość jest równa lub wyższa 50kg dla acetonu,  ketonu metyloetylowego i toluenu, 20kg dla eteru etylowego i 100kg dla kwasu siarkowego i chlorowodorowego – dotyczy prekursorów kat. 3.
3. Przywozy, wywozy lub działania w zakresie pośrednictwa z udziałem substancji sklasyfikowanych muszą być dokumentowane (dokumenty celne i handlowe, deklaracje skrócone, zgłoszenia celne, faktury, manifesty ładunkowe, dokumenty transportowe - przechowywane w formie papierowej lub cyfrowej przez min. 3 pełne lata kalendarzowe i udostępniane organom kontrolnym) i zawierać informacje o nazwie substancji z dopiskiem "DRUG PRECURSORS", ilości i masie substancji sklasyfikowanej (ewentualnie zawartości procentowej w mieszaninie) oraz danych eksportera, importera, odbiorcy końcowego i, w odpowiednich przypadkach, osoby zaangażowanej w pośrednictwo.
4. Na każdym opakowaniu zawierającym substancje sklasyfikowane umieszcza się etykiety wskazujące ich nazwę lub (w przypadku mieszanin lub produktów naturalnych) ich nazwę oraz nazwę każdej substancji.
5. Należy niezwłocznie powiadamiać organy o wszelkich nietypowych zamówieniach lub transakcjach z udziałem substancji sklasyfikowanych, które mogą budzić podejrzenie, iż takie substancje, które mają być wprowadzane do obrotu, mogłyby być wykorzystywane do celów nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych.
6. Wywóz substancji sklasyfikowanych, które wymagają zgłoszenia celnego, wymaga uzyskania zezwolenia organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej na wywóz - dotyczy prekursorów kat. 2.
7. Wywóz substancji sklasyfikowanych wymaga uzyskania zezwolenia organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej na wywóz tylko w tych przypadkach, gdy wymagane jest powiadomienie przed wywozem - dotyczy prekursorów kat. 3.
8. Informowanie organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej o wywozie substancji objętych zezwoleniem na wywóz, przywozie i działaniach w zakresie pośrednictwa – dotyczy prekursorów kat. 2.

Kary.

Kto, w celu niedozwolonego wytworzenia środka odurzającego, substancji psychotropowej lub nowej substancji psychoaktywnej wytwarza, przetwarza, przerabia, dokonuje przywozu, wywozu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, wewnątrzwspólnotowej dostawy, przewozi przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium innego państwa, nabywa, posiada, przechowuje lub wprowadza do obrotu prekursory lub nową substancję psychoaktywną, podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności do lat 5.

Kto (wbrew przepisom) wytwarza, przetwarza, przerabia, stosuje, dokonuje przywozu, wywozu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, wewnątrzwspólnotowej dostawy, przewozi przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium innego państwa, nabywa, posiada lub przechowuje prekursory, podlega karze grzywny.

Kto (wbrew przepisom) nie dopełnia obowiązku prowadzenia ewidencji wytwarzania, przetwarzania, przerobu środków odurzających, substancji psychotropowych lub prekursorów i obrotu nimi albo w inny sposób narusza przepisy określające zasady stosowania środków, substancji lub prekursorów i obrotu nimi, podlega karze grzywny.