Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Poznaniu

Organizatorem Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Raka Szyjki Macicy jest ECCA, czyli European Cervical Cancer Association (Europejskie Stowarzyszenie ds. Walki z Rakiem Szyjki Macicy), zaś jego celem jest zwrócenie uwagi kobiet na to, jak ważne są regularne badania cytologiczne i ginekologiczne. Regularne wizyty u ginekologa, podczas których wykonywana jest cytologia, chronią przed rozwojem nowotworu. Niekiedy mogą one nawet uratować życie.

Rak szyjki macicy jest czwartą najczęstszą przyczyną zgonów kobiet na świecie i siódmą w Polsce. W Krajowym Rejestrze Nowotworów zanotowano 2360 zachorowań i 1593 zgony z powodu raka szyjki macicy w 2018 roku.

 

Główną przyczyną powstawania raka szyjki macicy jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV).  Mniej więcej połowa dorosłych w czasie życia zostaje nim zakażona, w zdecydowanej większości organizm sam się go pozbywa. Niestety u części osób dochodzi do infekcji przetrwałej, która kończy się  powstaniem zmian nowotworowych.

Zakażenie HPV przebiega głównie na drodze kontaktów seksualnych, a także innych kontaktów, podczas których dochodzi do bliskiego kontaktu cielesnego. Barierowe środki antykoncepcyjne (np. prezerwatywa) mogą utrudniać przenikanie HPV, ale nie stanowią całkowitego zabezpieczenia. Możliwe jest także przeniesienie wirusa z matki na dziecko np. podczas porodu.

 

U większości kobiet i mężczyzn zakażonych wirusem HPV nie występują żadne objawy, dlatego mogą oni nieświadomie przekazywać wirusa partnerom. Rak szyjki macicy rozwija się powoli i bezobjawowo, dopiero w zaawansowanych stadiach pojawiają się: krwiste upławy o przykrym zapachu, krwawienia międzymiesiączkowe, po stosunku, bóle podbrzusza i okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Czas rozwoju choroby wynosi 5-12 lat, dlatego tak ważne są regularne wizyty u ginekologa i wykonywanie badań cytologicznych.

Cytologia to badanie przesiewowe mające na celu wyłonienie spośród kobiet nie mających objawów tych, które mogą być chore. Jest ono bezbolesne, polega na pobraniu komórek nabłonka z powierzchni szyjki macicy przy pomocy specjalnej szczoteczki i zbadaniu ich pod mikroskopem. Cytologia pozwala wykryć chorobę nowotworową w bardzo wczesnym stadium, zwanym przedrakowym. Powinno się ją wykonywać nie rzadziej niż co 3 lata, najlepiej co rok. W ramach Programu Profilaktyki Raka Szyjki Macicy badanie to jest bezpłatne. Sprawdź, gdzie można je wykonać:

Programy profilaktyczne - Gdzie się leczyć 

Źródło: Podręcznik dla szkolnego koordynatora i realizatorów programu „Wybierz życie – pierwszy krok”