Substancje promieniochronne w produktach kosmetycznych
16.05.2023
Substancje promieniochronne w produktach kosmetycznych
Promieniowanie ultrafioletowe istotnie wpływa na kondycję oraz wygląd skóry człowieka. Eskpozycja skóry na promienie słoneczne obok opalenizny może powodować również negatywne skutki tj.: fotostarzenie skóry, a także stymulację rozwoju procesów nowotworowych. Istotnym elementem ochrony skóry przed niepożądanymi skutkami ww. promieniowania jest stosowanie kosmetyków ochrony przeciwsłonecznej. Zasadniczymi składnikami ww. produktów są filtry UV, których mechanizm działania polega na pochłanianiu lub odbijaniu promieni.
W zależności od sposobu działania wyróżnia się dwa rodzaje filtrów UV:
- filtry fizyczne – odbijają promieniowanie UVB w zakresie 280 – 320 nm (np. tlenek cynku, ditlenek tytanu),
- filtry chemiczne – absorbują promieniowanie UV (w zakresie UVA oraz UVB), cząsteczki tych substancji przechodzą w stan o wyższej energii, a następnie wypromieniowują nadmiar energii (np. benzofenony, salicylany).
Stosowanie w kosmetykach substancji promieniochronnych jest uregulowane przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 roku dotyczącego produktów kosmetycznych. Załącznik VI przedmiotowego aktu prawnego określa wszystkie ww. substancje dozwolone do stosowania w produktach kosmetycznych, a także warunki ich stosowania.
Zgodnie z zaleceniami Komitetu Naukowego ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS) zostało opublikowane Rozporządzenie Komisji (UE) 2022/2195 z dnia 10 listopada 2022 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 dot. produktów kosmetycznych w odniesieniu do stosowania substancji Butylated Hydroxytoluene (CAS: 128-37-0), Acid Yellow 3 (CAS: 8004-92-0), Homosalate (CAS: 118-56-9) i HAA299 (CAS: 919803-06-8) w produktach kosmetycznych oraz w sprawie sprostowania tego rozporządzenia w odniesieniu do stosowania substancji Resorcinol
w produktach kosmetycznych. Ww. aktem prawnym wprowadzono zmiany Załącznika nr VI „Wykaz substancji promieniochronnych dozwolonych w produktach kosmetycznych” poprzez:
- zmianę warunków stosowania filtra UV pn. Homosalte tj. ograniczenie stosowania wyłącznie w produktach do twarzy (innych niż w sprayu i w sprayu z pompką) w maksymalnym stężeniu 7,34 %. W zmianie tej uwzględniono okresy przejściowe tj. 1 stycznia 2025 r. oraz 1 lipca 2025 r. odpowiednio dla niewprowadzania do obrotu w Unii i nieudostępniania na rynku unijnym produktów kosmetycznych zawierających tę substancję i niespełniających wymogów określonych w warunkach;
- dodanie nowego filtra UV pn. Bis-(Diethylaminohydroxybenzoyl Benzoyl) Piperazine, HAA299 (lp. 33 i 34), zmiana ta rozszerza katalog filtrów UV, w związku z czym substancję tę można stosować zgodnie z określonymi warunkami (tj. przy maksymalnym stężeniu 10 % w preparacie gotowym do użycia) od dnia wejście w życie przepisów ww. rozporządzenia zmieniającego.
Substancje promieniochronne coraz częściej znajdują zastosowanie w recepturach kosmetyków przeznaczonych do codziennej pielęgnacji skóry i włosów. Istotnym jest, aby stosować produkty kosmetyczne zgodnie z ich przeznaczeniem, dlatego też należy zwrócić uwagę , które preparaty wymagają aplikacji tylko na dzień w celu efektywnej ochrony skóry przed nadmierną ekspozycją na promienie UV.
Żródło:
1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 roku dotyczące produktów kosmetycznych (Dz. Urz. UE L Nr 342, str. 59, z późn. zm.).
2) Rozporządzenie Komisji (UE) 2022/2195 z dnia 10 listopada 2022 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 dot. produktów kosmetycznych w odniesieniu do stosowania substancji Butylated Hydroxytoluene
(CAS: 128-37-0), Acid Yellow 3 (CAS: 8004-92-0), Homosalate (CAS: 118-56-9) i HAA299 (CAS: 919803-06-8) w produktach kosmetycznych oraz w sprawie sprostowania tego rozporządzenia w odniesieniu do stosowania substancji Resorcinol w produktach kosmetycznych.
3) Bojarowicz H., Bartnikowska N., „Kosmetyki ochrony przeciwsłonecznej. Część I. Filtry UV oraz ich właściwości.”, Problemy Higieny i Epidemiologiii 2014, 95(3): 596-601