Biżuteria w studiu piercingu
Efektem noszenia biżuterii wykonanej z niektórych metali ciężkich są zwykle reakcje alergiczne skóry w postaci widocznego zaczerwienienia skóry, pęcherzy z wyraźnym swędzeniem miejsca wyprysku. Alergizują zwłaszcza bardzo reaktywne metale ciężkie.
Niekiedy alergeny przy długotrwałym noszeniu biżuterii mogą u niektórych, szczególnie u dzieci powodować uszkodzenia organów wewnętrznych, np. płuc, wątroby lub nerek.
Podstawowym prawem UE regulującym stosowanie chemikaliów w produktach konsumenckich, w tym w biżuterii, jest Rozporządzenie (WE) 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH).
Załącznik XVII do rozporządzenia REACH reguluje ograniczenia w stosowaniu chemikaliów jako substancji, składników substancji, mieszanin lub wyrobów, a niektóre jego pozycje dot. biżuterii.
W ramach piercingu szczególną uwagę należy zwrócić na ograniczenia w biżuterii określone przepisami rozporządzenia REACH takich metali jak: nikiel (Ni), kadm (Cd) oraz ołów (Pb).
Nikiel i jego związki (nr CAS: 744-02-0)
Nikiel to twardy, srebrzystobiały, metal nierozpuszczalny w wodzie. Jest najczęstszym alergenem kontaktowym. Występuje w wielu stopach metali przedmiotów użytkowych, w tym biżuterii.
Klinicznie alergia na nikiel objawia się w postaci alergicznym kontaktowym zapaleniem skóry, zapaleniem spojówek i śluzówki nosa, a niekiedy też astmą.
Nie może być użyty w wyrobach w przypadku przekroczenia stopnia uwalniania niklu (limitu migracji), który wynosi:
- 0,2 pg/cm2 na tydzień dla sztyftów, które są wkładane do przekłutych uszu i innych przekłutych części ciała ludzkiego;
- 0,5 pg/cm2 na tydzień dla wyrobów, które w trakcie użytkowania posiadają długotrwały i bezpośredni kontakt ze skórą (kolczyki, bransoletki, naszyjniki, łańcuszki, obrączki, pierścienie oraz koperty, bransoletki i zapięcia zegarków).
Celem tego ograniczenia jest ochrona konsumentów przed uczulającym działaniem niklu, które może powodować długotrwały kontakt skóry z wyrobami uwalniającymi nikiel, takich jak: biżuteria, guziki, sprzączki, zamki błyskawiczne i nity w ubraniach. Inne przykłady to: elektryczne maszynki do golenia, kolczyki do przekłuwania uszu, zabawki z odkrytą powierzchnią.
Kadm i jego związki (nr CAS: 7440-43-9)
Kadm to metal ciężki stanowiący zagrożenie dla ludzi jako substancja toksyczna i karcynogen. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem umieściła kadm i jego związki w grupie 1 substancji rakotwórczych dla człowieka. Absorpcja toksycznych dawek kadmu przez organizm prowadzi do uszkodzenia: nerki, wątroba, płuca, trzustka, jądra i innych. Zmniejsza też wydzielanie insuliny. Kadm odkłada się też w łożysku matek palących w czasie ciąży, co może zmieniać funkcję i strukturę łożyska, zaburzając rozwój płodu.
Nie może być zastosowany w stężeniu równym 0,01% masy lub wyższym w:
- materiałach lutowniczych (technika łączenia przy użyciu stopów w temp. powyżej 450 °C);
- koralikach metalowych i innych elementach służących do wyrobu biżuterii, bransoletkach, naszyjnikach, pierścionkach, biżuterii do piercingu, zegarkach i innych wyrobów noszonych na nadgarstkach oraz w broszkach i spinkach do mankietów.
Ograniczenia nie dotyczą wyrobów wprowadzonych do obrotu przed dniem 10.01.2012 r.,
ani biżuterii mającej przynajmniej 50 lat (na dzień 10.01.2012 r.). Potwierdzeniem tego jest np. oznaczenie naniesione na wyrobie świadczące o okresie wytworzenia lub wprowadzenia do obrotu.
Próg stężenia Cd obowiązuje w każdej metalowej części biżuterii, dlatego w celu ustalenia czy ograniczenie ma zastosowanie, obliczenia stężenia należy dokonać dla każdej części metalowej.
Jeżeli część wewnętrzna nie jest metalowa, ale powłoka składa się z warstw metalu, powłokę tą uważa się za jedną część metalową.
Jeżeli wyrób jubilerski zawiera kilka części metalowych, każda z nich powinna spełniać ograniczenia dot. dopuszczalnego stężenia Cd.
Ołów i jego związki (nr CAS: 7439-92-1)
Ołów to pierwiastek chemiczny należący do grupy metali ciężkich, który nie ulega rozpadowi i kumuluje się w organizmie człowieka, co jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci.
Toksyczna dawka ołowiu wynosi ok. 0,5 g; dawka śmiertelna to 20-50 g. najczęściej do zatrucia ołowiem może dojść przez układ oddechowy, przewód pokarmowy lub skórę np. poprzez kontakt z farbami ołowiowymi, zanieczyszczoną glebę, wodę pitną, itp. Ołów można znaleźć także w biżuterii i zabawkach. Negatywne skutki zdrowotne przewlekłej ekspozycji na ołów dotyczą przede wszystkim: układu nerwowego, nerek, układu pokarmowego, układu krążenia oraz procesu powstawania krwinek. W zatruciu pojawia się postępująca niedokrwistość oraz duża liczba niedojrzałych czerwonych krwinek. W nerkach dochodzi do uszkodzenia nabłonka kanalików nerkowych odpowiadających za prawidłowy skład moczu.
Nie wprowadza się do obrotu ani nie stosuje w żadnej części biżuterii, jeśli zawartość ołowiu (wyrażona jako metal) jest równa lub większa niż 0,05 % wagowo.
Biżuteria - obejmuje biżuterię, biżuterię sztuczną i akcesoria do włosów, w tym: bransolety, naszyjniki i pierścionki, biżuterię do piercingu, zegarki na rękę i inne artykuły noszone na nadgarstku oraz broszki i spinki do mankietów.
Nie dotyczy to biżuterii wprowadzonej po raz pierwszy do obrotu przed 9.10.2013 r. oraz wyprodukowanej przed 10.12.1961 r. (oznaczenie naniesione/wytłoczone na wyrobie świadczące o okresie wytworzenia lub wprowadzenia do obrotu).
Obecnie w większości salonów piercingu używa się do zdobienia ciała biżuterii wykonanej z metali posiadających właściwości hipoalergiczne i wolne od metali ciężkich, powodujących alergie kontaktowe.
Stal chirurgiczna – jest nierdzewna, hipoalergiczna i łatwa do sterylizacji utrzymania w czystości. Mogą ją nosić osoby uczulone na nikiel, bowiem ilość tego pierwiastka jest znikoma. Nie jest zalecana do kolczykowania języka czy ust, bo zwiększa to ryzyko uszkodzenia szkliwa zębów.
Tytan – lekki metal bez niklu o szarawym kolorze. Nie powoduje alergii skórnych. Jest wytrzymały mechanicznie. Jako materiał nieporowaty, ogranicza rozwój bakterii i grzybów, zmniejszając przy tym ryzyko pojawienia się infekcji. Ma niską gęstość i jest prawie połowę lżejszy od stali chirurgicznej lub wolframu. Jego jedyną wadą jest to, że przy wysokim ciśnieniu (nurkowie, piloci) może dojść do zarysowania jego powierzchni i reakcji z różnymi chemikaliami, co wpływa na zmianę koloru.