Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Rzeszowie

Wymagania sanitarno-higieniczne dla placówek oświatowo-wychowawczych

Budynek szkoły/przedszkola i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane tak, aby nie stwarzały zagrożeń dla przebywających w nim osób. We wszystkich pomieszczeniach powinna być zapewniona wentylacja grawitacyjna, a wietrzenie pomieszczeń powinno odbywać się na każdej przerwie i dowolnie w czasie lekcji w zależności od warunków atmosferycznych. Budynek powinien być wyposażony w instalacje (urządzenia) do ogrzewania pomieszczeń w okresie obniżonych temperatur, umożliwiające utrzymanie temperatury powietrza wewnętrznego odpowiedniej do ich przeznaczenia (min. 18 st. C) oraz odpowiednią wentylację nawiewno – wywiewną.

Odpowiednio do potrzeb wynikających z przeznaczenia, budynek powinien być wyposażony w wewnętrzną instalację elektryczną oraz w instalację chroniącą od wyładowań atmosferycznych.

Bardzo istotna jest powierzchnia pomieszczeń i wysokość, wskaźnik powierzchni w pomieszczeniu do nauki powinien wynosić 2,5 m²/ucznia, wysokość pomieszczeń powinna wynosić 3 m. W każdej sali musi być zachowana przestrzeń między ławkami w celu prawidłowej, bezpiecznej komunikacji. Ilość ławek i krzeseł powinna być dostosowana do ilości i wzrostu uczniów.

Bardzo ważne jest prawidłowe oświetlenie sal lekcyjnych zarówno światłem sztucznym jak i naturalnym. Przy niewłaściwym oświetleniu widzi się gorzej i szybciej dochodzi do zmęczenia, mogą wystąpić bóle oczu i głowy. Oświetlenie sztuczne jest traktowane jako oświetlenie uzupełniające, przy czym najmniejsze dopuszczalne średnie natężenie oświetlenia salach lekcyjnych, wykładowych wynosi 500 lx. Natężenie oświetlenia w poszczególnych pomieszczeniach w placówce określa norma PN-EN 12464-1:2021.

Ogromną wagę przypisuje się oświetleniu naturalnemu. Ławki należy ustawiać w taki sposób, by zapewnione było lewostronne oświetlenie naturalne. Okna należy wyposażyć w żaluzje lub zasłony, by była możliwość ochrony przed bezpośrednio wpadającym światłem słonecznym (z powodu zagrożenia powstania zbyt dużego, niepożądanego dla oczu kontrastu), szczególnie dotyczy to sal komputerowych.

W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien (liczonej w świetle ościeżnic) do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8, winnych pomieszczeniach co najmniej 1:12.

Bardzo istotne jest ustawienie ławek szkolnych i zachowanie odstępu w odległości 2,2 m od tablicy, przy czym sytuując ostatnie ławki należy pamiętać, że przy prawidłowej ostrości wzroku znaki pisane na tablicy dostrzegane są z odległości nie większej niż 9,6 m.

W budynku szkoły/przedszkola należy zapewnić ogólnodostępne toalety. Osobne dla dziewcząt i dla chłopców. Podłogi i ściany toalet do wysokości min. 2 m powinny pokryte nienasiąkliwymi i łatwo zmywalnymi materiałami W sanitariatach z oknem i jedną kabiną należy stosować wentylację grawitacyjną lub mechaniczną, a w przypadku braku okien, wentylację grawitacyjną i mechaniczną. W szkole musi być zapewniona bieżąca zimna i ciepła woda przez cały rok, a sanitariaty należy wyposażyć w dostateczną ilość środków higieny osobistej.

W skład budynków szkoły powinien wchodzić blok sportowy, połączony łącznikiem z głównym budynkiem, składający się z sali lub sal sportowych i pomieszczeń pomocniczych: rozbieralni, natryskowni, ustępów, przechowalni sprzętu sportowego i gimnastycznego. Pomieszczenia sportowe powinny być wyposażone w certyfikowany sprzęt (urządzenia mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ćwiczących np. bramki, kosze, powinny być mocowane na stałe), a stan techniczny urządzeń sprawdzany przed każdymi zajęciami. Powierzchnia podłogi powinna być gładka, antypoślizgowa, bez ubytków. Okna w sali gimnastycznej należy zabezpieczyć, punkty świetlne muszą posiadać osłony, a grzejniki obudowane.

Bardzo ważne są również ciągi komunikacyjne, gdzie uczniowie przebywają podczas przerw. Podłogi nie mogą posiadać ubytków. Trakty komunikacyjne muszą być wolne, kontakty świetlne prawidłowo zamontowane, nieuszkodzone, a grzejniki obudowane za pomocą osłon drewnianych. Wszystkie pomieszczenia w okresie przerwy wakacyjnej powinny być przygotowane do rozpoczęcia nowego roku szkolnego, a prace remontowe i porządkowe zakończone przed rozpoczęciem roku szkolnego, sale lekcyjne wyposażone w odpowiedni sprzęt szkolny oraz pomoce dydaktyczne.

Teren wokół szkoły/przedszkola musi być ogrodzony, nawierzchnia dróg, przejść równa i utwardzona, otwory kanalizacyjne, studzienki i inne zagłębienia trwale zabezpieczone, piaskownice zabezpieczone przed zanieczyszczeniem odpadami zwierzęcymi, a piasek systematycznie wymieniany.

 

Najważniejsze akty prawne:

1. Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U.2023.338)
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U.2022.1225)
3. Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz.U.2021.1082)
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U.2020.1604)
5. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.2003.169.1650)