Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Warszawie

• Obowiązki lekarzy, felczerów i kierowników szpitali i kierowników laboratoriów jak również rodzaj chorób zakaźnych i zakażeń oraz biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te zakażenia i choroby zakaźne, podlegających obowiązkowemu zgłaszaniu do Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz zasady rejestracji, określa Rozdział 6 Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Tekst jednolity z dn. 20 października 2020 r, Dz. U. 2020, poz. 1845)

• Obowiązki lekarzy, felczerów i kierowników szpitali dotyczące postępowania w przypadku podejrzenia lub rozpoznania ww. zakażeń i chorób precyzuje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. grudnia 2019 r. w sprawie zgłoszeń podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej. (Dz. U. 2019 r., poz. 2430)

• Obowiązki kierowników laboratoriów określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 24 czerwca 2020 r. w sprawie biologicznych czynników chorobotwórczych podlegających zgłoszeniu, wzorów formularzy zgłoszeń dodatnich wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych oraz okoliczności dokonywania zgłoszeń. (Dz. U. 2020 r., poz. 1118)

1. Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie, chorobę zakaźną lub zgon z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, ma obowiązek niezwłocznego od momentu rozpoznania lub powzięcia podejrzenia, zgłoszenia tego faktu  nie później  jednak niż w ciągu 24 godzin, właściwemu Państwowemu Inspektorowi Sanitarnemu.
    
2. Formularze zgłoszeń rozpoznania lub powzięcia podejrzenia zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej oraz dodatniego wyniku badania laboratoryjnego (obowiązujące w danym roku), są dostępne na stronie internetowej Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP – PZH) http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/druki/index.htm
    
3. Lekarz, który podejrzewa chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną stanowiącą zagrożenie dla zdrowia publicznego, lub stwierdza zgon w wyniku tej choroby ma obowiązek podjęcia działań zapobiegających szerzeniu się zachorowań oraz niezwłocznego powiadomienia Państwowego Inspektora Sanitarnego właściwego dla miejsca podejrzenia rozpoznania choroby zakaźnej lub stwierdzenia zgonu o podjętych działaniach
4. Diagnosta laboratoryjny lub osoba uprawniona do samodzielnego wykonywania czynności  diagnostyki laboratoryjnej, w przypadku stwierdzenia czynnika chorobotwórczego podlegającego zgłoszeniu ma obowiązek niezwłocznego zgłoszenia wyniku tego badania nie później  jednak niż w ciągu 24 godzin, właściwemu Państwowemu Inspektorowi Sanitarnemu.

Kierownicy laboratoriów diagnostycznych zapewniają warunki organizacyjne i techniczne dla realizacji obowiązku oraz sprawują nadzór nad jego wykonaniem.

5.  Sposoby przesyłania zgłoszeń do PIS w zależności od możliwości technicznych laboratorium diagnostycznego:

- bezpośrednio, w formie dokumentu elektronicznego po sporządzeniu w systemie teleinformatycznym, w którym medyczne laboratorium diagnostyczne, gromadzi wyniki badań laboratoryjnych w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych do systemu teleinformatycznego rejestru chorób zakaźnych,

- za pomocą środków komunikacji elektronicznej w postaci zaszyfrowanej,

- papierowo – przesyłką poleconą lub bezpośrednio, za pokwitowaniem w kopercie opatrzonej wyraźnym adresem zwrotnym nadawcy i oznaczeniem „ZLB”.

W przypadku braku dostępu do systemów teleinformatycznych przeznaczonych do zgłaszania wyników badań w kierunku wirusa SARS-CoV-2 zgłoszenia dokonuje się telefonicznie, a następnie nie później niż w ciągu 24 godzin od jego dokonania jest potwierdzane zgłoszeniem w postaci elektronicznej albo papierowej,

6. W przypadku uzyskania danych lub innych informacji o podejrzeniach lub przypadkach zakażeń, zachorowań lub zgonów z powodu choroby zakaźnej  państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny,  kierując się opartą na wiedzy medycznej własną oceną stopnia zagrożenia dla zdrowia publicznego oraz wytycznymi państwowego inspektora sanitarnego wyższego stopnia, niezwłocznie weryfikuje uzyskane informacje, przeprowadza dochodzenie epidemiologiczne, a następnie, w razie potrzeby, podejmuje czynności mające na celu zapobieganie oraz zwalczanie szerzenia się zakażeń i zachorowań na tę chorobę zakaźną .         

Chorzy na choroby zakaźne, w tym szczególnie niebezpieczne oraz osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z chorymi, podlegają dodatkowo indywidualnemu nadzorowi epidemiologicznemu, realizowanemu przez pracowników PSSE.

7. Po zweryfikowaniu rozpoznania, zachorowania są rejestrowane w PSSE zgodnie z kryteriami klinicznymi, epidemiologicznymi oraz laboratoryjnymi dla przypadków możliwych, prawdopodobnych i potwierdzonych (z wykorzystaniem definicji przypadków chorób zakaźnych, stworzonych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego).
8. Zarejestrowane zakażenia, zachorowania na chorobę zakaźną są następnie raportowane przez WSSE do Zakładu Epidemiologii NIZP – PZH w Warszawie w formie sprawozdań o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach (formularz MZ – 56)
9. Publikacja danych ogólnopolskich o zachorowaniach na wybrane choroby zakaźne dostępna jest na stronie internetowej NIZP – PZH (www.pzh.gov.pl)