Biologia (styczeń 2021 r.)
Temat 17. Układ wydalniczy (VIII). Budowa i funkcjonowanie układu wydalniczego
Poznam istotę procesu wydalania. Wymienię substancje wydalane z organizmu i sposoby (drogi) ich usuwania. Opiszę budowę układu wydalniczego, wykazując przystosowania w budowie poszczególnych narządów do pełnienia określonych funkcji. Scharakteryzuję etapy produkcji moczu, uwzględniając regulację hormonalną tego procesu na podstawie schematu. Przeanalizuję cykl mocznikowy, wskazując substraty i produkty tego procesu oraz jego znaczenie.
- Zapoznaj się z materiałem do lekcji z Epodręcznika „Produkty przemiany materii oraz drogi i sposoby ich usuwania” oraz „Budowa i funkcje narządów układu moczowego” Opisz budowę układu wydalniczego, wykazując przystosowania w budowie poszczególnych narządów do pełnienia określonych funkcji.
Typ materiału: Lekcja z Epodręcznika
- Zobacz film „Fizjologia układu wydalniczego (moczowego)”. Poznaj narządy układu wydalniczego i ich funkcje (źródło: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, prof. dr hab. Adrian Chabowski)
Typ materiału: Materiał multimedialny
- Przeczytaj materiał dodatkowy „Rola nerek w organizmie człowieka. Jak właściwie o nie dbać?” (autor: Sonia Młodzianowska; źródło: Wprost. Zdrowie i Medycyna). Dowiesz się: Gdzie umiejscowione są nerki i jak są zbudowane? Jakie funkcje pełnią nerki w organizmie? Gdzie i jak powstaje mocz? Co negatywnie wpływa na pracę nerek? Dowiesz się także jak najlepiej dbać o nerki.
- Przeczytaj materiał dodatkowy „Nefron" (autor: Przemysław Woźniak, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa 1/2013)
- Zapoznaj się z materiałem „Cykl mocznikowy". Uzupełnij informacje o cyklu mocznikowym. (źródło: Zlewka Totalna; Moc Wiedzy PWN)
- Materiał pomocniczy dla nauczyciela – prezentacja „Układ wydalniczy” (źródło: Pracownia Multimedialna Katedry Anatomii CM UJ Kraków)
Temat 18. Choroby układu wydalniczego
Wymienię najczęstsze choroby układu wydalniczego oraz zaproponuję zasady profilaktyki chorób układu wydalniczego. Zrozumiem znaczenie badań diagnostycznych, w tym okresowych badań moczu, urografii, USG. Omówię problem niewydolności nerek i istotę dializy.
- Zapoznaj się z materiałem „Budowa i funkcje układu wydalniczego. Jakie choroby są spowodowane nieprawidłowościami w jego działaniu?” Wymień najczęściej diagnozowane choroby układu wydalniczego.
- Zapoznaj się z lekcją „Profilaktyka chorób układu moczowego” z Epodręcznika. Wymień przyczyny chorób układu moczowego. Wyjaśnij, na czym polega profilaktyka chorób układu moczowego. Omów przebieg i znaczenie dializy.
Typ materiału: Lekcja z Epodręcznika
- Zapoznaj się z materiałem dodatkowym „Zapalenie pęcherza i inne zakażenia układu moczowego". (autor: dr med. Robert Drabczyk, MP.PL, medycyna praktyczna dla pacjentów)
Temat 19. Układ nerwowy (IX). Budowa układu nerwowego. Przewodzenie impulsów nerwowych
Wyjaśnię istotę regulacji nerwowej w organizmie. Sprecyzuję, czym jest impuls nerwowy. Omówię funkcjonalny podział układu nerwowego na trzy części: ośrodkową, obwodową i autonomiczną. Opiszę budowę neuronu w powiązaniu z mechanizmem powstawania i przewodzenia impulsu nerwowego. Scharakteryzuję połączenie synaptyczne między neuronami z uwzględnieniem roli neuroprzekaźników.
- Zapoznaj się z materiałem do lekcji „Układ nerwowy” z Epodrecznika. Wykaż związek między budową a funkcją neuronu. Wyjaśnij, na czym polega przewodzenie impulsów nerwowych. Wymień funkcje układu nerwowego. Wyjaśnij, na czym polega przeciwstawne działanie układu współczulnego i przywspółczulnego.
Typ materiału: Lekcja z Epodręcznika
- Obejrzyj film „Neuron i jego budowa” na kanale Khan Academy. Zrozum neurony. (film na licencji CC NC-BY-SA wykonany na zlecenie Centrum Fizyki Teoretycznej PAN)
Typ materiału: Materiał multimedialny
- Obejrzyj film „Przewodnictwo skokowe w neuronach” na kanale Khan Academy. (film na licencji CC NC-BY-SA wykonany na zlecenie Centrum Fizyki Teoretycznej PAN)
Typ materiału: Materiał multimedialny
- Obejrzyj film „Synapsy” na kanale Khan Academy. (film na licencji CC NC-BY-SA wykonany na zlecenie Centrum Fizyki Teoretycznej PAN)
Typ materiału: Materiał multimedialny
- Obejrzyj film „Potencjał spoczynkowy i pompa sodowo-potasowa” na kanale Khan Academy. (film na licencji CC NC-BY-SA wykonany na zlecenie Centrum Fizyki Teoretycznej PAN)
Typ materiału: Materiał multimedialny
- Materiał dodatkowy dla nauczyciela – „Droga impulsu nerwowego w organizmie człowieka” (źródło: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP)
- Materiał dodatkowy „Układ nerwowy część 1” (źródło: Uniwersytet Warszawski, Asia Klos)
Typ materiału: Materiał multimedialny
- Materiał dodatkowy „Układ nerwowy część 2” (źródło: Uniwersytet Warszawski, Asia Klos)
Temat 20. Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy
Wymienię elementy budujące ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy. Wyjaśnię rolę mózgu i rdzenia kręgowego w regulacji nerwowej. Omówię drogę impulsu nerwowego w łuku odruchowym. Wyjaśnię różnicę między odruchami warunkowymi a bezwarunkowymi, podaję ich przykłady.
- Wymień elementy i omów czynności ośrodkowego układu nerwowego (źródło: Epodręczniki)
Typ materiału: Lekcja z Epodręcznika
- Poznaj obwodowy układ nerwowy. Wymień różnicę miedzy odruchami bezwarunkowymi i warunkowym (źródło: Epodręczniki)
Typ materiału: Lekcja z Epodręcznika
- Zapoznaj się z materiałem do lekcji „Układ nerwowy somatyczny”. Omów drogę impulsu nerwowego w łuku odruchowym.