Zakład Emerytalno-Rentowy
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
i Administracji

Rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i nr 987/2009 określają w swoich postanowieniach zakres różnej rangi działań oraz obowiązków, których wykonanie jest konieczne dla sprawnej realizacji wspólnotowej koordynacji. Do podejmowania stosownych działań w tym zakresie zobowiązane są właściwe organy i instytucje każdego Państwa członkowskiego, na których spoczywa obowiązek stosowania ustawodawstwa podlegającego koordynacji. 

 

Do instytucji tych zalicza się:

• władze właściwe
• instytucje łącznikowe
• instytucje właściwe
• instytucje miejsca zamieszkania i instytucje miejsca pobytu

 

Władza właściwa

 

Władza właściwa w odniesieniu do każdego Państwa członkowskiego oznacza ministra, ministrów lub inną odpowiednią władzę, której podlegają na całym terytorium danego Państwa lub jego części, systemy zabezpieczenia społecznego.

W Polsce władzą właściwą jest:

• Minister Rodziny i Polityki Społecznej
• Minister Zdrowia (w zakresie rzeczowych świadczeń zdrowotnych)

Władza właściwa posiada szereg funkcji, których źródłem są rozporządzenia wspólnotowe lub przepisy dotyczące wewnętrznej organizacji zabezpieczenia społecznego. Funkcje nadane przez rozporządzenia wspólnotowe to przede wszystkim wyznaczanie instytucji łącznikowych oraz zawieranie umów dwustronnych i wielostronnych z władzami właściwymi innych Państw członkowskich. Władza właściwa odpowiedzialna jest za prowadzenie kompleksowej polityki w zakresie zabezpieczenia społecznego i monitorowanie procesów koordynacyjnych. Realizując postanowienia rozporządzeń wspólnotowych władza właściwa zobowiązana jest do podejmowania środków koniecznych umożliwiających realizację przepisów o koordynacji, w tym do interpretacji rozporządzeń na użytek wewnętrzny oraz udzielanie odpowiedzi na zapytania urzędowe oraz ze strony osób indywidualnych.

Instytucje łącznikowe

Władze właściwe każdego Państwa członkowskiego mogą wyznaczyć krajowe instytucje łącznikowe, które są uprawnione do bezpośredniego komunikowania się między sobą, a także, do których zwracać się może każda instytucja innego Państwa członkowskiego oraz każda osoba zamieszkująca lub przebywająca na terytorium Państwa członkowskiego we wszystkich sprawach dotyczących stosowania rozporządzeń wspólnotowych.

Do pełnienia funkcji instytucji łącznikowych w Polsce zostały wyznaczone:

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych;
• Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
• Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji - dla żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Policji (Milicji Obywatelskiej), Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Urzędu Ochrony Państwa (organów bezpieczeństwa publicznego), Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej a także dla sędziów i prokuratorów w stanie spoczynku;
• Narodowy Fundusz Zdrowia (w zakresie rzeczowych świadczeń zdrowotnych).

 

Instytucje właściwe

Instytucje właściwe to instytucje, które ustalają prawo i realizują wypłatę świadczeń. Do zadań instytucji właściwej należy m. in. przyjmowanie i rozpatrywanie wniosków dotyczących świadczeń, wydawanie decyzji, wypłata świadczeń, udzielanie informacji osobom zainteresowanym, przyjmowanie i rozpatrywanie wniosków o wydawanie zaświadczeń.

Zgodnie z przyjętymi ustaleniami instytucjami właściwymi w Polsce są:

1. w zakresie rzeczowych świadczeń zdrowotnych - właściwe terytorialnie zgodnie z miejscem zamieszkania na terenie Polski Oddziały Wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia.
    
2. w zakresie emerytur i rent:

• dla osób, które ostatnio były pracownikami lub prowadzącymi działalność na własny rachunek z wyłączeniem rolników oraz żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy posiadających okresy służby dające im prawo do zaopatrzenia mundurowego -
  Jednostki organizacyjne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyznaczone do współpracy z właściwymi instytucjami poszczególnych państw członkowskich tj. Wydziały Realizacji Umów Międzynarodowych Oddziałów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
• dla osób, które ostatnio były rolnikami i nie posiadają okresów służby dających im prawo do zaopatrzenia mundurowego - Jednostki organizacyjne Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wyznaczone do współpracy z właściwymi instytucjami poszczególnych państw członkowskich tj. Oddziały Regionalne Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego 

• dla osób podlegających systemom specjalnym:

• Wojskowe Biuro Emerytalne w Warszawie dla żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego i uprawnionych członków ich rodzin:
  • w przypadku renty inwalidzkiej, jeżeli ostatnim okresem był okres służby wojskowej, służby w charakterze funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Służby Wywiadu Wojskowego,
  • w przypadku emerytury, jeżeli łączny okres służby (mundurowej) wynosi co najmniej:

10 lat dla zwolnionych ze służby przed dniem 1.01.1983 r.
 lub
15 lat dla zwolnionych ze służby po dniu 31.12.1982 r.,

lub

25lat dla powołanych do służby po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r.

• w przypadku renty rodzinnej, jeżeli ostatnim okresem był okres służby wojskowej, służby w charakterze funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Służby Wywiadu Wojskowego albo został spełniony warunek okresu służby (mundurowej) niezbędny do nabycia prawa do emerytury mundurowej (10 lat, 15 lat  lub 25 lat).

 

• Biuro Emerytalne Służby Więziennej w Warszawie dla funkcjonariuszy Służby Więziennej i uprawnionych członków ich rodzin:
  • w przypadku renty inwalidzkiej, jeżeli ostatnim okresem był okres służby w charakterze funkcjonariusza Służby Więziennej,
  • w przypadku emerytury, jeżeli łączny okres służby (mundurowej) wynosi, co najmniej:

10 lat dla zwolnionych ze służby przed dniem 1.04.1983 r.
 lub
15 lat dla zwolnionych ze służby po dniu 31.03.1983 r.,

lub

           25 lat przyjętych do służby po raz pierweszy po dniu 31 grudnia 2012 r.

• w przypadku renty rodzinnej, jeżeli ostatnim okresem był okres służby w charakterze funkcjonariusza Służby Więziennej lub został spełniony warunek okresu służby (mundurowej) niezbędny do nabycia prawa do emerytury (10 lat, 15 lat lub 25 lat).

 

• Departament Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych Ministerstwa Sprawiedliwości w Warszawie dla sędziów w stanie spoczynku, i uprawnionych członków ich rodzin

 

• Biuro Kadr Prokuratury Krajowej dla prokuratorów w stanie spoczynku i uprawnionych członków ich rodzin

 

• Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA w Warszawie dla funkcjonariuszy Policji, Milicji Obywatelskiej, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu (organów bezpieczeństwa publicznego), Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej i Służby Celno-Skarbowej i uprawnionych członków ich rodzin:
  • w przypadku renty inwalidzkiej, jeżeli ostatnim okresem był okres służby w jednej z wymienionych formacji,
  • w przypadku emerytury, jeżeli łączny okres służby (mundurowej) wynosi co najmniej:

10 lat dla zwolnionych ze służby przed dniem 1.04.1983 r.
 lub
15 lat dla zwolnionych ze służby po dniu 31.03.1983 r.,

lub

           25 lat przyjętych do służby po raz pierweszy po dniu 31 grudnia 2012 r.

• w przypadku renty rodzinnej, jeżeli ostatnim okresem był okres służby w jednej z wymienionych formacji lub został spełniony warunek okresu służby (mundurowej) niezbędny do nabycia prawa do emerytury policyjnej (10 lat,  15 lat lub 25 lat)

 

Instytucje miejsca zamieszkania i instytucje miejsca pobytu

Instytucje miejsca zamieszkania i instytucje miejsca pobytu oznaczają odpowiednio instytucje właściwe do udzielania świadczeń w miejscu zamieszkania zainteresowanego oraz instytucje właściwe do udzielania świadczeń w miejscu pobytu zainteresowanego, zgodnie ze stosowanym przez nie ustawodawstwem.