Polska w Kenii

System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze

Od czasu uzyskania niepodległości w 1976 r. dochód Seszeli na jednego mieszkańca zwiększył się prawie siedmiokrotnie. Przyczynił się do tego przede wszystkim sektor turystyki, zatrudniający ok. 30% siły roboczej i generujący jedną trzecią PKB wysp. W ostatnich latach rząd podjął działania zmierzające do przyciągnięcia inwestorów zagranicznych, szczególnie w branży turystycznej. Równocześnie podjęto decyzję o dywersyfikacji seszelskiej gospodarki – na znaczeniu zyskuje sektor finansowy, ICT, energii odnawialnych oraz niebieskiej gospodarki, w których wyspy się wyspecjalizowały. Seszele z uwagi na stabilny rozwój i dość wysoki dochód zaliczane są do grupy najbardziej rozwiniętych państw Afryki. Jako bardzo niewielka gospodarka, nie mająca bezpośrednich sąsiadów, kraj jest jednak podatny na zmiany koniunktury gospodarczej w państwach, z których dociera największa liczba turystów, a także klęski żywiołowe, zmiany klimatyczne i katastrofy naturalne. Jednym z głównych wyzwań stojących przed rządem jest opracowanie strategii, która zwiększy odporność Seszeli na zmiany klimatu bez uszczerbku dla wzrostu gospodarczego. Pandemia koronawirusa, negatywnie wpływająca na światowe gospodarki, na Seszelach dotknęła przede wszystkim sektora turystycznego.

Sprawy gospodarcze leżą w kompetencji Ministerstwa Finansów, Planowania i Handlu (Ministry of Finance, National Planning and Trade), którego głównym zadaniem jest stymulowanie wzrostu gospodarczego Seszeli.

Ministerstwo nadzoruje następujące urzędy o profilu gospodarczym: Fair Trading Commission, National Bureau of Statistics (NBS), Postal Regulatory Agency, Public Enterprise Monitoring Commission, Seychelles Licensing Authority, Seychelles Revenue Commission, National Tender Board, Seychelles Investment Board.

Inne resorty zajmujące się tematyką gospodarczą to: Ministerstwo Inwestycji, Przedsiębiorczości i Przemysłu (Ministry of Investment, Entrepreneurship and Industry), Ministerstwo Rybołówstwa i Gospodarki Wodnej (Ministry of Fisheries and the Blue Economy), Ministerstwo Rolnictwa, Zmian Klimatu i Środowiska (Ministry of Agriculture, Climate Change and Enviroment), Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Turystyki (Ministry of Foreign Affairs and Tourism), Ministerstwo Transportu (Ministry of Transport) oraz Ministerstwo Ziemi i Mieszkalnictwa (Ministry of Land and Housing).

Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB

Filarem seszelskiej gospodarki są usługi (dostarczają ok. 66,3% PKB), w tym przede wszystkim turystyka i sprzedaż licencji połowowych zagranicznym armatorom. Przemysł zapewnia 13,5% PKB, a rolnictwo jedynie 2,8%.

Polityka kursowa

Polityka kursowa Seszeli opiera się na systemie kursu płynnego. Wartość lokalnej waluty, rupii seszelskiej (SCR), jest ustalana przez rynek, zależnie od popytu i podaży na rynku walutowym. Bank centralny Seszeli, Bank Centralny Seszeli (Seychelles Central Bank), może interweniować w rynku walutowym, aby stabilizować kurs lub zapobiegać dużym wahaniom kursu waluty, ale generalnie unika bezpośrednich, stałych kursów wymiany.

W ostatnich latach Seszele starały się również zdywersyfikować swoją gospodarkę, co obejmuje stabilizowanie kursu waluty w kontekście globalnych zmian, zwłaszcza w odniesieniu do turystyki i eksportu produktów morskich, które stanowią istotne sektory w kraju. W kontekście polityki pieniężnej bank centralny dąży do utrzymania inflacji na niskim poziomie oraz zapewnienia płynności gospodarki.

Surowce i technologie krytyczne

Brak surowców i technologii o znaczeniu krytycznym. Główne bogactwa naturalne wysp to ryby i owoce morza, kokosy i drzewa cynamonowe.

Stan infrastruktury

Obowiązuje ruch lewostronny, drogi są generalnie w dobrym stanie. Korzystanie z transportu lokalnego, tj. autobusów i taksówek, jest bezpiecznym rozwiązaniem. Możliwe jest także wynajęcie samochodu. Między wyspami istnieją lokalne połączenia lotnicze lub promowe. Narodowym przewoźnikiem lotniczym jest linia Air Seychelles. Kraj posiada 14 portów lotniczych, w tym 7 z utwardzanymi pasami startowymi. Międzynarodowe lotnisko Seychelles International Airport położone jest na największej wyspie Mahé, w pobliżu stolicy kraju. Największy port morski znajduje się w Victorii. Brak kolei.

Kalendarz dni wolnych od pracy

•          1 oraz 2 stycznia  – Nowy Rok

•          Wielki Piątek i Poniedziałek Wielkanocny (w zależności od kalendarza na dany rok)

•          1 maja – Święto Pracy

•          Boże Ciało (w zależności od kalendarza na dany rok)

•          18 czerwca – Święto Konstytucji

•          29 czerwca – Dzień Niepodległości

•          15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP

•          1 listopada  – Wszystkich Świętych

•          8 grudnia – Uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP

•          25 grudnia – Boże Narodzenie

Najważniejsi partnerzy handlowi

Najważniejsi partnerzy eksportowi Seszeli to: Francja (17,3%), Wlk. Brytania (14,5 %), ZEA (11,4%), Niemcy (9,2%), Włochy (6,7%) i RPA (6,3%), natomiast import pochodzi głównie z ZEA (21,7%), Francji (13,6%), RPA (9,6%), Chin (8,3%), Indii (7,7%) i Hiszpanii (6,6%).

Podstawowe produkty i usługi importowe i eksportowe

Eksportowane są przede wszystkim mrożone ryby i tuńczyk w puszce, a reeksportowane – produkty naftowe. Z uwagi na swoje położenie geograficzne Seszele znacznie więcej importują, niż eksportują. Sprowadzane są przede wszystkim maszyny i urządzenia, artykuły spożywcze, produkty naftowe, chemikalia.

Główni inwestorzy

Od czasu kryzysu finansowego z 2008 roku i wprowadzenia kolejnych reform Seszele z powodzeniem przyciągają BIZ. Według Banku Centralnego Seszeli napływ BIZ brutto w 2022 r. wyniósł ponad 189 mln USD, co stanowi wzrost o prawie 78 mln USD w porównaniu z 2021 r. SIB doradza zagranicznym inwestorom w zakresie przepisów ustawowych, wykonawczych i procedur dotyczących ich działalności na Seszelach.

Obcokrajowcy najczęściej inwestują w turystykę, telekomunikację, sektor produkcyjny i rybołówstwo. Oczekuje się, że wyspy będą się coraz bardziej otwierać na przedsiębiorców zagranicznych, głównie z Chin. Odkrycie znacznych złóż ropy naftowej na wybrzeżu Seszeli wzbudza zainteresowanie inwestorów. Koncesje na eksplorację i eksploatację są udzielane od 2013 r.

Seszele należą m.in. do ONZ i wielu jej organizacji wyspecjalizowanych,  MFW, Unii Afrykańskiej, Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju, G-77, AfDB, Wspólnoty Narodów, OACPS, COMESA, Czerwonego Krzyża, Komisji Oceanu Indyjskiego i innych. W WTO są obserwatorem.

Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne

Relacje z UE

Od 2012 r. w stosunkach UE z Seszelami obowiązuje Umowa o partnerstwie gospodarczym (EPA, Economic Partnership Agreement), podpisana ponadto z Komorami, Mauritiusem, Madagaskarem i Zimbabwe i otwarta dla innych państw regionu Wschodniej i Południowej Afryki (ESA). Pod koniec 2019 r. rozpoczęto negocjacje mające na celu rozszerzenie umowy, a co za tym idzie także pogłębienie dotychczasowych związków ww. państw z UE. Umowa daje Seszelom bezcłowy dostęp do rynku UE oraz znosi cła na 98% produktów importowanych przez Seszele (spod umowy wyjęte są: mięso, ryby, napoje, tytoń, wyroby skórzane, szkło i ceramika oraz pojazdy). Nowa 6-letnia umowa o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów między UE a Republiką Seszeli została opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE w lutym 2020 r. Poprzednia taka umowa obowiązywała w latach 2013-2019.

Baza traktatowa (między krajem opisywanym a Polską i UE)

Traktat handlowy i nawigacyjny między RP a Zjednoczonym Królestwem, podpisany 26 listopada 1923 r. W stosunkach polsko-seszelskich nie obowiązują żadne nowoczesne gospodarcze umowy dwustronne.