Karta Polaka – informacje ogólne
Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego.
Pamiętaj! Karta Polaka nie oznacza posiadania obywatelstwa polskiego, ani nie jest dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy lub osiedlania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Karta Polaka nie może zostać przyznana osobie posiadającej obywatelstwo polskie lub zezwolenie na pobyt stały na terytorium RP lub posiadającej status bezpaństwowca.
Kto może otrzymać Kartę Polaka?
Kartę Polaka możesz otrzymać, jeśli:
- wykażesz swój związek z polskością poprzez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i zwyczajów;
- w obecności konsula złożysz pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego;
- wykażesz, że jesteś narodowości polskiej lub co najmniej jedno z Twoich rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej albo przedstawisz zaświadczenie upoważnionej organizacji polskiej lub polonijnej (obwieszczenie zostanie znowelizowane nie później niż 14.01.2020 r.) potwierdzające Twoje aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez okres co najmniej ostatnich trzech lat;
- złożysz oświadczenie, że Ty lub Twoi wstępni nie repatriowali się z terytorium RP na podstawie umów zawartych przez Polskę w latach 1944-1957 z:
- Białoruską Socjalistyczną Republiką Radziecką,
- Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką,
- Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką,
- Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich,
- masz polskie pochodzenie, które zostało potwierdzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9.11.2000 r. o repatriacji [link do ustawy] pod warunkiem wykazania się znajomością języka polskiego w stopniu przynajmniej podstawowym.
Czy zaświadczenia o ukończeniu kursu języka polskiego jest dowodem potwierdzającym znajomość języka polskiego?
Zaświadczenie o ukończeniu kursu języka polskiego nie wystarczy jako potwierdzenie znajomości języka w postępowaniu o przyznanie Karty Polaka.
Dokumenty, które potwierdzają znajomość języka to:
- świadectwo ukończenia szkoły lub studiów w Polsce,
- dyplom ukończenia szkoły za granica z wykładowym językiem polskim,
- poświadczenie znajomości języka polskiego wydane na podstawie ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim.
Jeżeli nie posiadasz żadnego z wyżej wymienionych dokumentów znajomość języka oceni konsul. Rozmowa z konsulem, prowadzona w języku polskim, dotyczyć będzie m.in. polskich tradycji i zwyczajów.
Jak długo Karta Polaka jest ważna i jak przedłużyć ważność Karty Polaka?
Karta Polaka jest ważna przez 10 lat od dnia jej przyznania. Ważność Karty można przedłużyć na kolejne 10 lat, jeśli posiadacz złoży wniosek najpóźniej na 3 miesiące przed utratą ważności Karty Polaka.
Karta Polaka przyznana osobie, która ukończyła 65 lat, jest ważna na czas nieokreślony.
Karta Polaka wydana małoletniemu jest ważna 10 lat, nie dłużej jednak niż rok po osiągnięciu pełnoletności. Ważność Karty można przedłużyć na kolejne 10 lat, jeśli jej posiadacz złoży wniosek najpóźniej na 3 miesiące przed utratą ważności Karty. Oznacza to, że po ukończeniu 18 lat, posiadacz Karty Polaka powinien złożyć wniosek o jej przedłużenie nie później niż w ciągu kolejnych 9 miesięcy.
Z jakich uprawnień może korzystać posiadacz Karty Polaka?
Posiadacz Karty Polaka ma prawo do:
- zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę oraz podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na takich samych zasadach co obywatele polscy;
- odbywania studiów, studiów doktoranckich oraz innych form kształcenia, a także uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych;
- korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych;
- ulgi 37% przy przejazdach w Polsce w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych;
- bezpłatnego wstępu do wybranych muzeów państwowych w Polsce;
- pomocy konsula w sytuacji zagrożenia życia lub bezpieczeństwa, w ramach jego kompetencji, z zastosowaniem i poszanowaniem zwyczajów i prawa międzynarodowego,
- zwolnienia z opłat konsularnych za:
- przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy krajowej w celu korzystania z uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka;
- przyjęcie i opracowanie wniosku o nadanie obywatelstwa polskiego;
- otrzymania świadczenia pieniężnego na częściowe pokrycie utrzymania w Polsce w przypadku złożenia wniosku o pobyt stały. Świadczenie pieniężne przyznaje się na okres do 9 miesięcy;
- pierwszeństwa przy ubieganiu się o pomoc finansową przeznaczoną na wspieranie Polaków za granicą.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2019 r. poz. 1598)
Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. – Prawo konsularne (Dz. U. z 2018 r. poz. 2141, z 2019 r. poz. 60, 1687)