W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.

Informator ekonomiczny

Informacje ogólne

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Bośnia i Hercegowina (BiH) położona jest w południowo-wschodniej Europie, w zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego. Całkowita powierzchnia kraju wynosi 51 209,2 km². Graniczy na północy, zachodzie i południu z Chorwacją (932 km), na wschodzie z Serbią (357 km), a na południowym wschodzie z Czarnogórą (249 km). Bośnia i Hercegowina ma dostęp do Morza Adriatyckiego na około 20-kilometrowym odcinku wybrzeża w okolicy Neum – jedynej nadmorskiej miejscowości. BiH jest krajem górzystym – blisko 90% powierzchni znajduje się powyżej 200 m n.p.m.. Większość terytorium obejmują Góry Dynarskie. Liczne pasma górskie, a wśród nich Kozara, Grmeč, Vlašić, Čvrsnica, Prenj, Romanija, Jahorina, Bjelašnica i Treskavica biegną z północnego zachodu w kierunku południowo-wschodnim. Najwyższy szczyt – Maglić (2386 m n.p.m.) – znajduje się na granicy z Czarnogórą. Blisko połowa terytorium kraju jest zalesiona.

Stolicą kraju jest Sarajewo. Językami urzędowymi są bośniacki, chorwacki i serbski, niekiedy określane jako jeden język bośniacko-chorwacko-serbski (BHS). W użyciu są dwa alfabety, łaciński w przypadku bośniackiego i chorwackiego oraz cyrylica w przypadku serbskiego.

Bośnię i Hercegowinę wg spisu Ludności z 2013 zamieszkuje 3 791 662 mieszkańców. Do najważniejszych grup etnicznych należą: Boszniacy (dawniej bośniaccy muzułmanie lub Muzułmanie – obie nazwy wyszły z oficjalnego obiegu) – 48%, Serbowie – 33% i Chorwaci – 15%. Konstytucja BiH uznaje ponadto 17 mniejszości narodowych, w tym mniejszość polską.

Warunki klimatyczne

Bośnia i Hercegowina leży w strefie klimatu przejściowego między klimatem kontynentalnym a śródziemnomorskim. W zimie temperatury są bardzo niskie, z kolei lata są upalne, przy czym z reguły na południu kraju występują wyższe temperatury.

Warunki klimatyczne

Główne bogactwa naturalne

Na terenie kraju znajdują się eksploatowane złoża: rudy żelaza, węgla brunatnego, soli kamiennej, rud cynku i ołowiu oraz azbestu. Największe znaczenie w gospodarce Bośni i Hercegowiny mają sektory związane z zasobami naturalnymi: leśnictwo, górnictwo i energetyka.

System walutowy, kurs i wymiana

Marka konwertybilna, marka zamienna (bos.: konvertibilna marka, serb.: конвертибилна марка ang.: convertible mark) – jednostka monetarna Bośni i Hercegowiny. Symbol: KM, kod walutowy ISO 4217: BAM. W 1998 roku marka zastąpiła dinary bośniackie, dinary Republiki Serbskiej i kuny.

Kurs marki związany jest z euro i wynosi 1 EUR = 1,95583 KM. 1 marka zamienna = 100 fenigów zamiennych.

Religia

Najważniejsze religie w państwie to: islam, prawosławie, katolicyzm i judaizm.

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

BiH nie posiada ustawy o świętach narodowych. Jedyne uznawane na terytorium całej BiH dni wolne to 1 i 2 stycznia (Nowy Rok) oraz 1 i 2 maja (Święto Pracy). W Federacji BiH obchodzone są: Dzień Państwowości 25.11. upamiętniający proklamację Republiki BiH w 1943 r. oraz Dzień Niepodległości 1.03., upamiętniający referendum niepodległościowe z 1992 r. Oba święta nie są uznawane przez Republikę Serbską BiH, która obchodzi swój Dzień Republiki 9.11, uznany w 2015 przez Sąd Konstytucyjny za niezgodny z ustawą zasadniczą. Wymienione święta państwowe są w odpowiednich entitetach dniami wolnymi od pracy. W FBiH ponadto obchodzi się oficjalnie święta muzułmańskie (Bajram – dwa razy w roku, święto ruchome) oraz katolickie (w tzw. chorwackich kantonach – posawskim, zachodniohercegowińskim oraz Kantonie 10). W Republice Serbskiej oficjalne obchodzone są święta prawosławne i są one dniami wolnymi od pracy na terenie całego entitetu. W Dystrykcie Brčko świętem oficjalnym jest 8. marca – Dzień utworzenia Dystryktu Brčko oraz wszystkie muzułmańskie, katolickie i prawosławne święta religijne.

Infrastruktura transportowa

Całkowita długość sieci drogowej w Bośni i Hercegowinie wynosi 24.800 km, w tym 3800 km dróg głównych, 4700 km dróg regionalnych i 16.100 km dróg lokalnych. Przez BiH przebiega kilka tras międzynarodowej sieci dróg szybkiego ruchu (E-roads) – E65 (przez obszar Neum), E73 (trzeci odcinek paneuropejskiego Vc), E661, E761 i E762. W budowie jest autostrada A1, która ma połączyć północ kraju z południem. Do połowy 2019 roku zbudowano ok. 110 km z planowanych 340 autostrady. Autostrada jest częścią paneuropejskiego korytarza Vc i europejskiej drogi międzynarodowej E73 i składać się będzie z następujących odcinków. Odcinek 1: przejście graniczne BiH z Chorwacją Svilaj - Doboj Jug (Karuše); odcinek 2: Doboj Jug (Karuše) - Sarajevo Jug (Tarčin); odcinek 3: Sarajevo Jug (Tarčin) - Mostar Sjever; odcinek 4: Mostar Sjever - granica z Chorwacją Bijača. Oprócz europejskich tras terytorium BiH przecinają drogi krajowe o charakterze głównym, regionalnym lub lokalnym, a ich nawierzchnia asfaltowa wynosi 11.425 km (4686 km dróg międzymiastowych), natomiast nawierzchnia nieasfaltowa wynosi 10.421 km. Sieć kolejowa w BiH ma długość 1042 km. Główne trasy – z północy na południe to Šamac-Sarajevo-Čaplina (Ploče) i z zachodu na wschód – Novi Grad-Doboj-Tuzla-Zvornik. W BiH istnieją cztery główne lotniska spełniające standardy ICAO i wszystkie obsługują transport międzynarodowy: Sarajewo, Banja Luka, Mostar i Tuzla. Transport rzeczny odbywa się na rzece Sawie na odcinku 333 km. Na trasie istnieją dwa porty rzeczne Šamac oraz Brčko. Trasa rzeczna w BiH jest częścią europejskiej sieci dróg wodnych VII Trans European Transport Corridor. Z racji braku własnego portu morskiego, do transportu tą drogą używany jest port Ploče w Chorwacji (ok. 15 km od granicy).

Obowiązek wizowy

Obywatele RP, tak jak pozostali obywatele Unii Europejskiej, mogą wjeżdżać na terytorium BiH z ważnym dowodem osobistym lub paszportem biometrycznym i przebywać bez wizy do 90 dni. W przypadku pobytu powyżej 3 dni istnieje obowiązek meldunkowy (tzw. bijeli karton), który należy załatwić w ciągu 48h po przekroczeniu granicy BiH. W obiektach hotelowych jest on automatycznie wydawany w momencie zameldowania, natomiast w przypadku pobytów prywatnych właściciel mieszkania powinien zgłosić swojego gościa do Urzędu ds. Cudzoziemców. Wizy długoterminowe (związane z nauką, pracą, z powodów rodzinnych i innych) są również wydawane przez Urząd ds. Cudzoziemców BiH – Služba za poslove sa strancima.

System administracyjny

Ustrój polityczny

W BiH obowiązuje ustrój demokratyczny o charakterze republiki federalnej, w którym poszczególne części składowe posiadają znaczną swobodę pod względem prawnym, gospodarczym, administracyjnym. Zgodnie z postanowieniami Porozumienia Pokojowego z Dayton (1995 r.), które zakończyło trwającą od 1992 r. wojnę, Bośnia i Hercegowina składa się z dwóch jednostek administracyjnych tzw. entitetów: zamieszkałej głównie przez Boszniaków i Chorwatów – Federacji Bośni i Hercegowiny (Federacja BiH, FBiH) oraz Republiki Serbskiej (RS) zdominowanej przez Serbów. Późniejsze decyzje wspólnoty międzynarodowej doprowadziły do wyodrębnienia Dystryktu Brčko (DB), który zamieszkują wszystkie trzy narody. Na czele państwa stoi kolektywne Prezydium BiH, w którego skład wchodzą wybrani na czteroletnią kadencję przedstawiciele, po jednym z każdego z trzech tzw. narodów konstytucyjnych: Chorwatów, Boszniaków i Serbów. Każdy z członków Prezydium pełni rotacyjnie funkcje przewodniczącego kolejno przez 8 miesięcy (a więc dwukrotnie w trakcie kadencji). Przedstawiciele trzech narodów są wybierani do Prezydium w powszechnych wyborach bezpośrednich. Boszniacki i chorwacki członek jest wybierany z terytorium Federacji Bośni i Hercegowiny, a Serb z Republiki Serbskiej. Od 20 listopada 2018 skład Prezydium tworzą Šefik Džaferović (Boszniak), Željko Komšić (Chorwat) oraz Milorad Dodik (Serb).

Władza ustawodawcza

Parlament BiH składa się z dwóch izb wybieranych na 4 lata: niższej Izby Reprezentantów (42 deputowanych – 28 z FBiH i 14 z RS) i wyższej Izby Narodów (15 członków). Skład Izby Reprezentantów jest proporcjonalny do głosów oddanych na partie w wyborach powszechnych. Izba Narodów natomiast skupia po 5 przedstawicieli trzech narodów konstytucyjnych, którzy są wybierani przez parlamenty FBiH i RS. Parlamenty funkcjonują także w obu częściach składowych BiH: Republice Serbskiej, Dystrykcie Brčko i Federacji, a nadto osobno w każdym z 10 kantonów tej ostatniej.

Władza wykonawcza

Rada Ministrów BiH składa się z przewodniczącego proponowanego przez Prezydium BiH i następnie zatwierdzanego przez Parlament BiH oraz 9 ministrów, spośród których wyłaniani są dwaj zastępcy przewodniczącego, reprezentujący narody konstytucyjne inne niż przewodniczący. Obsada personalna Rady Ministrów, podobnie jak większości instytucji centralnych, odbywa się z zachowaniem parytetu narodowościowego. W odróżnieniu od przewodniczącego Prezydium BiH, stanowisko premiera nie podlega rotacji.

Entitety, tj. FBiH i RS, również posiadają własne rządy. Rada Ministrów FBiH składa się z premiera oraz 16 ministrów, natomiast w skład Rządu RS wchodził premier oraz 16 ministrów. Również w Dystrykcie Brčko i kantonach FBiH funkcjonują rządy składające się z kilku lub kilkunastu ministrów. Ponadto nadzór nad sytuacją w BiH sprawuje powołany przez Radę Bezpieczeństwa ONZ Urząd Wysokiego Przedstawiciela (OHR). Od 2009 funkcję sprawuje Austriak Valentin Inzko. Ambasador Unii Europejskiej w BiH jest jednocześnie Specjalnym Przedstawicielem UE w BiH. Od kwietnia 2019 r. funkcje sprawuje Austriak Johann Sattler.

Struktura administracji gospodarczej

W Radzie Ministrów Bośni i Hercegowiny spośród 9 ministerstw sprawami ekonomicznymi zajmują się następujące instytucje: Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Stosunków Ekonomicznych, Ministerstwo Transportu i Komunikacji oraz Ministerstwo Finansów; w FBiH: Ministerstwo Handlu, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Transportu i Komunikacji, Ministerstwo Rolnictwa; w RS: Ministerstwo Handlu i Turystyki, Ministerstwo Transportu i Komunikacji, Ministerstwo Spraw Ekonomicznych i Koordynacji, Ministerstwo Planowania Urbanistycznego, Inżynierii i Ekologii. Wspólną instytucją finansową dla całego kraju jest Bank Centralny BiH.

Sądownictwo gospodarcze

W Bośni i Hercegowinie nie wydzielono sądów gospodarczych na szczeblu państwowym. W FBiH sporami gospodarczymi zajmują się, w zależności od zasięgu i charakteru sprawy, sądy powiatowe lub sądy kantonalne. W RS od 2010 roku sprawami gospodarczymi zajmują się rejonowe sądy gospodarcze oraz Wyższy Sąd Gospodarczy. Ponadto w 2004 roku ustanowiono w BiH szereg centrów administracyjnych zajmujących się mediacjami w spornych sprawach gospodarczych. Wprowadzony system mediacji przyspiesza rozwiązywanie głównie drobnych spraw.

Gospodarka

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Bośnia i Hercegowina (BiH) jest określana jako kraj z wyższym dochodem średnim, a jej gospodarkę charakteryzuje się jako rozwijającą się z ograniczonymi reformami rynkowymi. W ostatnim, przedpandemicznym 2019 r., BiH zanotowała wzrost PKB o 2,8%. Według Agencji Statystycznej BiH w III kwartale 2021 r. odnotowano wzrost realnego PKB o 8,4% r/r. Pandemia COVID-19 wpłynęła negatywnie na gospodarkę BiH i w rezultacie w 2020 r. PKB spadł o 3,2%. W 2021 r. gospodarka BiH zaczęła się odbudowywać i wg szacunków Banku Światowego PKB urósł o ok. 4%. Wzrost gospodarczy w 2022 r. przewidywany jest od 2,7% (S&P), poprzez 3,2% (IMF), do 3,9% (Bank Centralny BiH).

W 2021 r. BiH odnotowała znaczące wzrosty w wymianie handlowej z zagranicą i przekroczyła wolumen obrotów sprzed pandemii. Eksport wzrósł o ponad 35% r/r i wyniósł 14,6 mld KM (ok. 7,5 mld EUR), natomiast import osiągnął poziom blisko 22 mld KM (ok. 11 mld EUR) i wzrósł o 27,5% (więcej w części handel zagraniczny). BiH zajęła 90. miejsce w globalnym rankingu Banku Światowego „Doing Business 2020” – najniższe spośród państw Bałkanów Zachodnich. W tym samym rankingu BiH została umiejscowiona na 141. miejscu w kategorii ściągalności podatków. Średnie wynagrodzenie netto w BiH wyniosło w grudniu 2021 r. 1042 KM (533 EUR), przy czym w Federacji BiH jest nieco wyższe niż w Republice Serbskiej. Bezrobocie wynosiło w 2019 15,7% (najlepszy wynik od dekady), a w 2020 15,9%. Zanotowano niewielki wzrost zatrudnienia w kraju – w 2020 r. zwiększyło się ono z 35,5% do 36,1%. Taka sytuacja wiąże się z masową emigracją zarobkową z BiH na Zachód, szczególnie do Niemiec, Austrii, Słowenii i Chorwacji.

Główne sektory gospodarki

Do głównych sektorów gospodarki w BiH należą usługi – 64,3%, przemysł – 28,9% i rolnictwo – 6,8%. Główne produkty rolne to pszenica, kukurydza, jęczmień, mleko, owoce, warzywa oraz produkty mięsne. Dość intensywnie rozwijającym się sektorem jest turystyka. Wg danych za 2019 r. BiH odwiedziło ponad 1,6 mln turystów (+25,6% względem 2017 r., +250% wobec 2010 r.), a sektor odpowiadał za 2,8% PKB oraz wygenerował 3,2% miejsc pracy w BiH. Liczbę turystów z Polski, odwiedzających przede wszystkim Međugorje, szacuje się do 100 tys. rocznie.

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

 

Wyszczególnienie

Rok bieżący lub rok z aktualnie dostępnymi danymi

rok poprzedni

PKB (w EUR)

17,87 mld (2020)

18,1 mld

PKB na jednego mieszkańca (w EUR)

5445 (2020)

5481

Tempo wzrostu PKB w procentach

-3,2 (2020)

+2,8

Relacja deficytu/nadwyżki finansów publicznych do PKB w procentach

-5,3 (2020)

+1,9

Relacja całkowitego długu publicznego do PKB w procentach

40,6 (2020)

34,6

Stopa inflacji (indeks cen konsumpcyjnych CPI) w procentach

-1,6 (2020)

0,6

Stopa bezrobocia w procentach

15,9 (2020)

15,7

Wartość obrotów handlu zagranicznego (w EUR)

18,3 mld (2021)

14 mld

Wartość eksportu (w EUR)

7,31 mld (2021)

5,4 mld

Wartość importu (w EUR)

10,9 mld (2021)

8,6 mld

Relacja deficytu/nadwyżki na rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego do PKB w procentach

b.d.

b.d.

Wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich w kraju urzędowania (w EUR)

347 mln (2020)

305 mln

Wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich kraju urzędowania za granicą (w Euro lub USD)

b.d.

b.d.

 

Handel zagraniczny

Wartość wymiany handlowej BiH z zagranicą wyniosła w 2021 r. 18,29 mld EUR. BiH odnotowała deficyt w wysokości ok. 3,7 mld EUR. Najważniejszymi partnerami handlowymi BiH są państwa UE, które odpowiadają za 72% eksportu i 66% importu. Wartość wymiany handlowej BiH-UE wynosi ok. 12,5 mld EUR (2021 r.). Wśród państw UE największą rolę odgrywają: Chorwacja (eksport – 13%, import – 16%), Niemcy (eksport – 15%, import – 10%), Włochy ( eksport – 11%, import – 9%), Słowenia (eksport – 8%, import – 9%), Austria (eksport – 9%, import – 5%). Spoza państw UE za istotną część handlu odpowiada Serbia, która jest drugim partnerem handlowym BiH (eksport – 12%, import – 15%), Turcja (eksport – 2%, import – 5% ) oraz Szwajcaria (eksport – 2%, import – 3% ).

BiH eksportuje przede wszystkim wyroby metalowe (w tym rudy), maszyny i ich wyposażenie oraz produkty przetwórstwa drzewnego. Import obejmuje głównie maszyny i ich wyposażenie, produkty sektora chemiczno-farmaceutycznego oraz żywność.

Inwestycje zagraniczne

Roczny napływ inwestycji zagranicznych w BiH w latach 2011–2020 wahał się w przedziale 200-500 mln EUR (w sumie od 1994 – 7,7 mld EUR). W 2020 r. wyniosły one 347 mln EUR, a największe inwestycje poczynili przedsiębiorcy z: Chorwacji, Serbii, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Austrii, Słowenii, Turcji i Włoch. Dotyczyły one głównie sektora finansowego, handlu hurtowego oraz produkcji energii elektrycznej. Ws. inwestycji polskich patrz -> Wzajemne inwestycje

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

BiH jest członkiem m.in. Rady Europy (CE), Inicjatywy Środkowoeuropejskiej (CEI), Rady Partnerstwa Euroatlantyckiego (EAPC), Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA), Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBRD), Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (IAEA), Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF), Interpolu, Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM), Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO), Agencji Wielostronnych Gwarancji Inwestycji (MIGA), Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OSCE). BiH jest obserwatorem przy Organizacji Współpracy Islamskiej (OIC) oraz przy Międzynarodowej Organizacji Handlu (WTO). Ubiega się także o członkostwo w NATO i jest potencjalnym kandydatem do dołączenia do Unii Europejskiej, ale nie posiada oficjalnego statusu kandydata.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Unia Europejska jest dla BiH najważniejszym partnerem gospodarczym – wiąże je porozumienie o wolnym handlu. Wymiana handlowa BiH z UE stanowiła w 2021 r. 72% całkowitego eksportu i 66% importu. Towary o wartości 10,5 mld KM (5,25 mld EUR) zostały wyeksportowane z BiH na rynek UE, a import z UE do BiH wyniósł 14,45 mld KM (7,2 mld EUR). Najważniejszym partnerem z UE (i najważniejszym generalnie) pozostaje sąsiednia Chorwacja, z którą handel zagraniczny w 2021 r. wyniósł 5,4 mld KM (2,8 mld EUR), z czego eksport 1,9 mld KM (0,97 mld EUR), a import 3,5 mld KM (1,8 mld EUR). Stanowiło to niemal 15% całkowitego handlu zagranicznego BiH. Do najważniejszych partnerów unijnych należą także: Niemcy (11,7% całkowitych obrotów handlowych), Włochy (9,7%), Słowenia (8,6%) oraz Austria (6,6%).

 

Dwustronna współpraca gospodarcza

Gospodarcze umowy dwustronne

Polskę oraz BiH łączą umowy zawierane zarówno już po powstaniu niepodległej BiH, jak i te zawarte jeszcze przez PRL i Jugosławię. W dziedzinie gospodarki jako najważniejsze można wskazać:

  • Umowę o ubezpieczeniu społecznym z 1958
  • Umowę o współpracy w zakresie turystyki z 1969
  • Umowę o międzynarodowych przewozach drogowych z 1969
  • Umowę o wieloletniej współpracy w dziedzinie transportu z 1979
  • Umowę o współpracy w dziedzinie rolnictwa z 2010
  • Umowę ws. unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z 2014

Wykaz i treść wszystkich zawartych i obowiązujących umów z BiH dostępny jest na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP: traktaty.msz.gov.pl.

Dwustronna wymiana handlowa

Obroty handlowe między Polską a BiH w 2021 r. osiągnęły ponad 784 mln KM (400 mln EUR), co pozwoliło Polsce zająć 11. miejsce wśród partnerów handlowych BiH. Import polskich produktów do BiH wyniósł w ubiegłym roku 552,93 mln KM (283 mln EUR), podczas gdy eksport produktów z BiH do Polski wyniósł 231,19 mln KM (118 mln EUR). Polska odnotowała zatem w 2021 r. nadwyżkę w handlu z BiH na poziomie 322 mln KM (165 mln EUR). W eksporcie z Polski do BiH dominowały produkty chemiczne, maszyny i urządzenia, produkty spożywcze, produkty metalowe oraz tekstylia. Z kolei eksport z BiH do Polski opiera się głównie na produktach chemicznych, produktach metalowych, maszynach i elementach maszynowych oraz produktach przetwórstwa drzewnego.

Wzajemne inwestycje

Wg danych Agencji Promocji Inwestycji Zagranicznych BiH (FIPA) napływ inwestycji polskich firm w BiH w 2020 r. wyniósł 2,1 mln KM (1 mln EUR), natomiast w pierwszych trzech kwartałach 2021 r. było to 5,6 mln KM (ok. 2,9 mln EUR). Łącznie, polskie inwestycje w latach 1994–2020 osiągnęły poziom 43,9 mln KM (22,5 mln EUR). Największymi polskimi inwestorami w BiH z kapitałem zakładowym ponad 100 tys. KM (50 tys. EUR) są: ORGANIKA BH d.o.o. Sarajevo (Malborskie Zakłady Chemiczne „Organika” SA), LPP BH d.o.o. Banja Luka (LPP SA, Gdańsk), INTER CARS d.o.o. Sarajevo (Inter Cars SA, Warszawa), Payten d.o.o. Sarajevo (Asseco South Eastern Europe SA), Asseco SEE d.o.o. Sarajevo, (Asseco South Eastern Europe SA), Aliplast Aluminium Systems d.o.o. Konjic, (Aliplast Sp. z o.o., Lublin).

Dostęp do rynku

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

W kontekście dążenia BiH do członkostwa w UE polityka handlowa tego kraju uległa liberalizacji, szczególnie dla krajów członkowskich. Zniesiono wszelkie limity na import towarów, licencje importowe i eksportowe oraz ograniczenia barier taryfowych i pozataryfowych. Nie wymaga się specjalnego pozwolenia w celu przeprowadzenia reeksportu. Nadal jednak istnieją bariery w zakresie produkcji i wywozu broni.

Stawki celne dla towarów z importu według taryf celnych wynoszą: 0%, 5%, 10% i 15%, a 1% wartości celnej jest płacone na potrzeby kosztów rejestracji celnej. Jednostką administracyjną odpowiedzialną za opłaty celne jest Urząd Podatkowy Bośni i Hercegowiny (Uprava za indirektno oporezivanje).

Dostęp do rynku pracy

Cudzoziemcy w BiH, w tym obywatele RP, muszą posiadać pozwolenie na pracę. Pozwolenie wydaje odpowiedni urząd znajdujący się w jednostce administracyjnej gdzie zarejestrowana jest działalność firmy (w zależności od entitetu: w RS jest to Urząd Pracy, w FBiH – Kantonalny Urząd Pracy). Pracodawca, w imieniu pracownika, składa wniosek o wydanie pozwolenia na pracę. Pozwolenie na pracę jest ważne do końca umowy pracodawcy z pracownikiem. Najdłuższy okres pozwolenia na pracę wynosi jeden rok i istnieje możliwość jego przedłużenia. Założyciele firmy, jeśli są cudzoziemcami niepozostającymi w stosunku pracy z firmą, nie potrzebują pozwolenia o pracę. O ile założyciel-cudzoziemiec zamierza pełnić funkcję dyrektora firmy działającej na terenie BiH, a co za tym, znajduje się w stosunku pracy, musi ubiegać się o pozwolenie o pracę. Zasady ubiegania się i wydawania pozwoleń o pracę reguluje Ustawa o poruszaniu i pobycie obcokrajowców na terenie BiH (Zakon o kretanju i boravkus tranaca u BiH). Koszt pozwolenia na pracę w RS wynosi ok. 800 KM (400 EUR), a w FBiH, w zależności od kantonu od 400 do 1000 KM (200-500 EUR).

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Prawo do zakupu nieruchomości przez obcokrajowców w BiH określa Ustawa o prawie majątkowym, która została przyjęta na szczeblu obu podmiotów BiH i jest stosowana od 2014 roku. Osoby prawne i fizyczne mogą kupować nieruchomości na takich samych zasadach jak obywatele BiH, ale z uwzględnieniem zasady wzajemności. Stawki podatku od nieruchomości różnią się w zależności od części administracyjnej, w której znajduje się nieruchomość. W Federacji BiH wynosi 5%, w Republice Serbskiej 0,2% a w Dystrykcie Brčko od 0,10 do 0,20%.

System zamówień publicznych

Ustawa o zamówieniach publicznych weszła w życie w listopadzie 2014 r. Ramy prawne dokumentu zostały przygotowane zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej.

Zamówieniami publicznymi w BiH zajmuje się Agencja Zamówień Publicznych. Ogłoszenia o przetargach, jak i składanie dokumentów odbywa się poprzez portal zamówień publicznych.
​​​​

Różnice kulturowe w kontaktach biznesowych

W Bośni i Hercegowinie nie ma znaczących różnic kulturowych w kontaktach biznesowych. Warto jednak zwrócić uwagę, że w miesiącach letnich (czerwiec-sierpień) może zdarzyć się, że niektóre firmy lub urzędy będą pracowały krócej lub mogą być nieczynne ze względu na tzw. „urlopy grupowe”. 

Przydatne kontakty i linki

Ambasada BiH w Warszawie

Instytucje publiczne BiH – szczebel państwowy

Prezydium BiH 

Rada Ministrów BiH 

Parlament BiH 

MSZ BiH 

Dyrekcja ds. Integracji Europejskiej 

Republika Serbska

Prezydent RS

Zgromadzenie Narodowe RS 

Rząd RS 

Izba Gospodarcza RS 

Federacja Bośni i Hercegowiny

Prezydent FBiH

Parlament FBiH

Rząd FBiH 

Izba Gospodarcza FBiH 

Dystrykt Brčko

Zgromadzenie Dystryktu Brczko

Rząd Dystryktu Brczko

Instytucje gospodarcze

Izba Handlu Zagranicznego BiH

Agencja Promocji Inwestycji Zagranicznych BiH

Instytut Praw Własności Intelektualnej BiH

Ministerstwo Komunikacji i Transportu BiH

Urząd Podatkowy BiH

Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Spraw Gospodarczych

Międzynarodowe instytucje gospodarcze w BiH

Bank Światowy Bośnia i Hercegowina

Międzynarodowy Fundusz Walutowy Bośnia i Hercegowina


Data aktualizacji: 04.2022 

{"register":{"columns":[]}}