Polska w Bośni i Hercegowinie

Rzeczpospolita Polska uznała niepodległość Bośni i Hercegowiny uchwałą Rady Ministrów z 30 kwietnia 1992. Stosunki dyplomatyczne nawiązane zostały 22 grudnia 1995. Początkowo były one utrzymywane za pośrednictwem Ambasady RP w Lublanie. Wiosną 1999 utworzony został Konsulat Generalny RP w Sarajewie. Ambasadę Rzeczypospolitej Polskiej w Sarajewie powołano na mocy Decyzji Ministra Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej nr 4 z dnia 23 maja 2001 r. Współpracę polityczną Polski z Bośnią i Hercegowiną charakteryzuje zbieżność interesów strategicznych (integracja z Unią Europejską oraz rozwój współpracy regionalnej) oraz brak problemów otwartych. Obecnie polityka Polski w stosunku do Bośni i Hercegowiny skoncentrowana jest na wspieraniu dążeń tego państwa członkostwa w strukturach euroatlantyckich – Unii Europejskiej oraz Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. W tym kontekście istotny jest udział Polski w dwóch inicjatywach: Procesie Berlińskim oraz operacji pokojowej EUFOR Althea. W 2018 Polska została zaproszona do udziału się w Proces Berliński, będący międzyrządową inicjatywą mającą na celu wspieranie współpracy w regionie Bałkanów Zachodnich i uzupełniającą politykę rozszerzenia Unii Europejskiej. Był to jednocześnie pierwszy przypadek włączenia się kolejnego państwa do tej platformy od momentu jej powstania w 2014. W 2019  Polska objęła roczne przewodnictwo w Procesie Berlińskim, wskazując jako jego priorytety: gospodarkę, wzajemne powiązania (connectivity), społeczeństwo obywatelskie oraz bezpieczeństwo. W toku przygotowań do organizowanego przez Polskę szczytu Procesu Berlińskiego w Poznaniu, minister spraw zagranicznych Bośni i Hercegowiny, Igor Crnadak, uczestniczył w spotkaniu ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich procesu, które odbyło się  12 kwietnia 2019 w Warszawie. 15 kwietnia 2019 natomiast wizytę w Bośni i Hercegowinie złożył Prezydent RP, Andrzej Duda, spotykając się w jej ramach z członkami Prezydium Bośni i Hercegowiny.

W ramach prowadzonej przez Unię Europejską misji EUFOR Althea działa wyodrębniony w strukturze Sił Zbrojnych RP Polski Kontyngent Wojskowy w Bośni i Hercegowinie (PKW EUFOR/MTT). PKW obecny był jednak w Bośni i Hercegowinie już od 1996, tak więc na długo przed przejęciem operacji pokojowej przez Unię Europejską w 2004 (wcześniej misja realizowana była przez siły Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego – SFOR). Do zadań liczącej ok. 50 żołnierzy jednostki należy szkolenie, doradzanie i budowa wybranych zdolności bojowych Sił Zbrojnych Bośni i Hercegowiny zgodnie ze standardami Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej oraz monitorowanie przestrzegania porozumień i traktatów międzynarodowych, których Bośni i Hercegowina jest stroną.

Na podstawie Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Radą Ministrów Bośni i Hercegowiny o sukcesji prawnej Bośni i Hercegowiny w stosunku do umów podpisanych między Rzecząpospolitą Polską a Socjalistyczną Federacyjną Republiką Jugosławii, zawartego w Sarajewie 22 grudnia 2006 moc obowiązującą zachowują:

1. Porozumienie o współpracy naukowo-technicznej między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Federacyjną Ludową Republiką Jugosławii, podpisane w Warszawie dnia 14 listopada 1955 r. oraz Protokół zmieniający ww. Porozumienie, podpisany dnia 25 marca 1965 r.

2. Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii o współpracy w zakresie turystyki, podpisane w Belgradzie dnia 9 grudnia 1969 r.

3. Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii o wieloletniej współpracy w dziedzinie transportu, podpisana w Warszawie 25 października 1979 r.

Obroty handlowe między Polską a BiH w 2021 r. osiągnęły ponad 784 mln KM (400 mln EUR), co pozwoliło Polsce zająć 11. miejsce wśród partnerów handlowych BiH. Import polskich produktów do BiH wyniósł w ubiegłym roku 552,93 mln KM (283 mln EUR), podczas gdy eksport produktów z BiH do Polski wyniósł 231,19 mln KM (118 mln EUR). Polska odnotowała zatem w 2021 r. nadwyżkę w handlu z BiH na poziomie 322 mln KM (165 mln EUR). W eksporcie z Polski do BiH dominowały produkty chemiczne, maszyny i urządzenia, produkty spożywcze, produkty metalowe oraz tekstylia. Z kolei eksport z BiH do Polski opiera się głównie na produktach chemicznych, produktach metalowych, maszynach i elementach maszynowych oraz produktach przetwórstwa drzewnego.

Wg danych Agencji Promocji Inwestycji Zagranicznych BiH (FIPA) napływ inwestycji polskich firm w BiH w 2020 r. wyniósł 2,1 mln KM (1 mln EUR), natomiast w pierwszych trzech kwartałach 2021 r. było to 5,6 mln KM (ok. 2,9 mln EUR). Łącznie, polskie inwestycje w latach 1994–2020 osiągnęły poziom 43,9 mln KM (22,5 mln EUR). Największymi polskimi inwestorami w BiH z kapitałem zakładowym ponad 100 tys. KM (50 tys. EUR) są: ORGANIKA BH d.o.o. Sarajevo (Malborskie Zakłady Chemiczne „Organika” SA), LPP BH d.o.o. Banja Luka (LPP SA, Gdańsk), INTER CARS d.o.o. Sarajevo (Inter Cars SA, Warszawa), Payten d.o.o. Sarajevo (Asseco South Eastern Europe SA), Asseco SEE d.o.o. Sarajevo, (Asseco South Eastern Europe SA), Aliplast Aluminium Systems d.o.o. Konjic, (Aliplast Sp. z o.o., Lublin).

W roku akademickim 2020/21 dzięki wsparciu Narodowej Agencja Wymiany Akademickiej na Uniwersytecie w Sarajewie przywrócono lektorat języka polskiego.

Polonia w BiH szacowana jest na około 300 osób. Skupiona jest w 4 organizacjach: w Banja Luce, Gradišce, Prnjavorze, Sarajewie. Liczba obywateli RP mieszkających w BiH także szacowana jest na ok. 300 osób.