Polska w Czarnogórze

PRZYDATNE INFORMACJE DLA TURYSTÓW DOTYCZĄCE ZASAD PRZEKRACZANIA GRANICY Z CZARNOGÓRĄ I POBYTU NA JEJ TERYTORIUM

Warunkiem wjazdu obywateli RP na terytorium Czarnogóry jest posiadanie ważnego dowodu osobistego lub paszportu (więcej na temat w zakładce "Warunki wjazdu").

Noś przy sobie dokument tożsamości - Ustawa o dowodach osobistych Czarnogóry ("Sl. list CG", br. 12/2007, 73/2010, 28/2011, 50/2012, 10/2014 i 18/2019) https://www.paragraf.me/propisi-crnegore/zakon-o-licnoj-karti.html art. 4 wyraźnie stwierdza, że "Obywatel, który ukończył 18 lat, jest obowiązany mieć przy sobie dowód osobisty i na żądanie osoby uprawnionej do ustalenia tożsamości udostępnić go do wglądu w przypadkach i na warunkach przewidzianych przez ustawę". Art. 29  wskazuje, że "Obywatel zostanie ukarany karą grzywny w wysokości od 60 do 180 euro za wykroczenie, jeżeli: 1) nie nosi przy sobie dowodu osobistego; lub 2) na żądanie osoby upoważnionej do ustalenia tożsamości odmawia przedstawienia dowodu osobistego do kontroli;

Wjazd na terytorium Czarnogóry i poruszanie się po jej terytorium samochodem/motocyklem dozwolone są pod warunkiem, że kierujący pojazdem posiada ważny dowód rejestracyjny (ubezpieczenie) i ważne prawo jazdy (więcej na temat w zakładce "Warunki wjazdu"). Konsul nie może pomóc w przypadku kiedy z uwagi na brak dowodu rejestracyjnego straż graniczna nie chce wpuścić obywatela RP na terytorium Czarnogóry. 

Wybierając się do Czarnogóry warto pamiętać o ubezpieczeniu siebie i bliskich. Minimalna kwota ubezpieczenia nie powinna być niższa niż 30 tyś. euro. 

Jeśli jedziesz autem warto wykupić pakiet Assistance. Dzięki niemu, w przypadku awarii pojazdu będziesz mógł liczyć na odholowanie auta w bezpieczne miejsce a nawet (w zależności od wykupionego pakietu) nocleg w hotelu, czy auto zastępcze. Pamiętaj, aby wyjeżdżając mieć przy sobie numer kontaktowy do ubezpieczyciela i numer polisy. 

Poruszając się po drogach Czarnogóry zachowaj szczególną ostrożność. Brawura kierowców, nadmierna prędkość, brak wyobraźni są głównymi powodami tragicznych w skutkach wypadków. Kierując się na północ kraju, gdzie drogi są kręte, często prowadzą przez las, miej na uwadze, że istnieje możliwość osuwania się skał i kamieni na drogę.

Staraj się dostosować prędkość pojazdu do wskazanych na drodze ograniczeń. Pamiętaj, że kierując się w kierunku Podgoricy od strony Serbii, mimo, że na nawigacji widnieje już tylko 140 km, będziesz jechać krętymi i niebezpiecznymi trasami, co w rzeczywistości wydłuży podróż. Zalecamy odpoczynek przed ostatnim odcinkiem trasy.

Zalecamy ostrożność przy korzystaniu z pozornie atrakcyjnych ofert pośredników turystycznych. Zdarza się, że bardzo tanie kwatery prywatne mogą znacznie różnić się standardem od tych, które oferowane były na zdjęciach w Internecie. Jeśli zdecydujesz o opuszczeniu apartamentu/pokoju przed ustalonym okresem rezerwacji pobytu, możesz liczyć się z tym, że wpłacona zaliczka przepadnie. 

Pamiętaj, aby mieć przy sobie odpowiednie zabezpieczeni finansowe na wypadek odwołanego np. na skutek strajku lotu, zmiany jego godziny, czy trudności z powrotem do kraju.

Kierując się na lotnisko w dniu wylotu do Polski zaplanuj odpowiednio dużo czasu, aby na spokojnie do niego dotrzeć. W Podgoricy zdarzają się strajki, które wstrzymują ruch w godzinach szczytu, utrudniając tym samym turystom dojazd do lotniska. W sezonie przejazd trasą, z reguły zajmujący ok 30 minut może potrwać 1,5 godziny. 

Uważaj na próby wyłudzenia środków finansowych - odnotowujemy, że popularne stały się telefony od oszustów do bliskich osób, które właśnie przebywają w Czarnogórze (dawna metoda "na wnuczka"). Oszuści dzwonią z informacją o potrzebie przekazania środków finansowych na pomoc osobom poszkodowanym w wypadkach. "Sprawcami wypadków" są polscy turyści. Prosimy o wnikliwe sprawdzenie faktów, kontakt z bliskimi i zgłoszenie sprawy do konsula.  

WWÓZ i WYWÓZ GOTÓWKI

Podróżny może, bez zgłaszania się do organu celnego, fizycznie wwieźć do Czarnogóry lub wywieźć z Czarnogóry gotówkę w euro i/lub innej niż euro walucie o łącznej kwocie równowartości do 10 000 euro.

Pasażer, który przewozi ze sobą gotówkę o łącznej kwocie 10 000 euro lub więcej (lub równowartość tej kwoty w innych walutach lub innych środkach płatniczych) musi dokonać jej zgłoszenia właściwemu organowi celnemu przy wjeździe/wyjeździe do/z Czarnogóry. Wniosek składa się na specjalnym  formularzu. Jest on dostępny dla pasażerów na przejściu granicznym.

Niezgłoszenie gotówki w wysokości co najmniej 10 000 EUR (lub równowartości tej kwoty w innych walutach lub innych środkach płatniczych) jest wykroczeniem.  

WWÓZ LEKÓW

Podróżny wjeżdżający do Czarnogóry może mieć przy sobie rozsądną ilość lekarstw, jakie są mu niezbędne dla użytku osobistego lub dla zwierzęcia, które przywozi, przez okres maksymalnie 6 miesięcy.

Leki psychotropowe wydawane na receptę lub leki zawierające w swoim składzie narkotyk mogą być wwożone w ilości niezbędnej do użytku osobistego do stosowania przez maksymalnie 30 dni, o ile osoba, która je przyjmuje posiada diagnozę od lekarza specjalisty. Powinna ona być wydana nie wcześniej niż w okresie 90 dni od chwili przekraczania granicy. 

Posiadanie leku, który w swoim składzie zawiera narkotyk, bez odpowiedniej dokumentacji medycznej, bądź niezgłoszenie wwożenia takiego leku na terytorium Czarnogóry będzie traktowane, jako wykroczenie. 

WWÓZ i WYWÓZ DÓBR KULTURY

Wwóz dóbr kultury (przedmiotów o znaczeniu historycznym, artystycznym, naukowym, archeologicznym, antropologicznym, technicznym lub innym istotnym ze względów kulturowych), antyków i dzieł sztuki podlega szczególnemu nadzorowi. Każdy podróżny, który je przewozi przez granicę państwa, musi posiadać stosowną zgodę Ministerstwa Kultury i przedłożyć ją czarnogórskiemu organowi celnemu.

W przypadku wywozu dobra kultury zarejestrowanego w rejestrze dóbr kultury Czarnogóry, a także antyków i dzieł sztuki, uznanych za takie na mocy Ustawy o ochronie dóbr kultury Czarnogóry, podróżny musi posiadać odpowiednie zezwolenie uzyskane ze strony Ministerstwa Kultury Czarnogóry, które zatwierdza jego czasowy wywóz.

WWÓZ i WYWÓZ BRONI I AMUNICJI

Wwóz broni i amunicji do Czarnogóry podlega szczególnemu nadzorowi.

Podróżny może wwozić broń i amunicję na własne potrzeby wyłącznie na  przeznaczonych dla ruchu międzynarodowego przejściach granicznych, o ile posiada zezwolenie na zakup broni, wydane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i zezwolenie Ministerstwa Gospodarki. Wwóz broni i amunicji podlega obowiązkowi zgłoszenia do urzędu celnego i organów policyjnych.

W przypadku zorganizowanych zawodów myśliwskich lub sportowych przy przekraczaniu granicy Czarnogóry podróżny zobowiązany jest zgłosić organowi celnemu i straży granicznej broń i amunicję, którą zamierza przewieźć przez granicę oraz zobowiązany jest załączyć dokument o posiadanej broni i dowód celu wwozu broni i amunicji (zaproszenie, zawiadomienie organizatora zawodów łowieckich lub sportowych lub ew. zgodę na nabycie broni i amunicji).

WWÓZ i WYWÓZ ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH*

Podróżny może wwieźć do Czarnogóry żywność na własne potrzeby w ilości nieprzekraczającej:

1 kg suszonych owoców, warzyw, suszonych grzybów, kawy, kakao, przypraw, herbaty;

1 l napojów alkoholowych w oryginalnych opakowaniach;

2 l pozostałych napojów w oryginalnym opakowaniu;

5 l wody butelkowanej w oryginalnym opakowaniu*;

1 kg żywności mieszanej i innej w oryginalnym opakowaniu, która nie wymaga specjalnego reżimu przechowywania.

Podróżny może również przywieźć ze sobą produkty żywnościowe dla dzieci oraz dietetyczne środki spożywcze, stosowane ze względów medycznych, pod warunkiem, że produkty te nie wymagają specjalnych warunków przechowywania, znajdują się w zadeklarowanych, nieuszkodzonych opakowaniach, z wyjątkiem sytuacji, w których są aktualnie używane.

Wywóz towarów żywnościowych z terytorium Czarnogóry

Wywóz z Czarnogóry żywności i napojów w bagażu pasażerskim nie podlega specalnym ograniczeniom. Jest bezpłatny w odniesieniu do takiej ilości żywności,której pasażer potrzebuje na tę podróż i umieści ją w swoim bagażu osobistym.

* Zasady wjazdu na terytorium UE (dot. m.in. podróży samolotem z Czarnogóry do Polski)

Zwracamy uwagę, że w UE istnieje specjalne rozporządzenie, które ustanawia zasady przywozu do Unii Europejskiej produktów pochodzenia zwierzęcego o charakterze niehandlowym, które stanowią część bagażu pasażerów. Rozporządzenie to określa procedury i warunki przywozu wyżej wymienionych towarów z państw trzecich, określone maksymalne dozwolone ilości (limity ilościowe) niektórych rodzajów produktów pochodzenia zwierzęcego, które mogą być przywożone do Unii. 

Prosimy o zapoznanie się z przepisami: Rozporządzenie delegowne Komisji (UE) nr 1/2012 2019/2122 (z późn. zmianami), w odniesieniu do niektórych kategorii towarów stwarzających niskie ryzyko, do towarów stanowiących część bagażu osobistego pasażerów i do zwierząt domowych zwolnionych z kontroli urzędowych w punktach kontroli granicznej (https://www.prawo.pl/akty/dz-u-ue-l-2021-427-149,69502181.html). 
 
W stosunku do niektórych produktów UE wprowadziła surowe zasady ich importu z krajów trzecich. Osoby podróżujące do UE z kraju, który nie jest członkiem UE - m.in. Czarnogóra, powiny pamiętać, że "podróżny nie może zabierać ze sobą mięsa ani produktów mlecznych".

* Podróż samolotem - BAGAŻ PODRĘCZNY - odprawa na lotniskach w Czarnogórze - zasady obowiązujące od 1.11.2022 roku

Zwracamy również uwagę, że w ruchu lotniczym obowiązują określone zasady dotyczące przewozu napojów i płynów oraz ograniczenia w odniesieniu do tych towarów. 

Czarnogóra nie należy do UE dlatego sama dookreśla limity płynów, które mogą znaleźć się w bagażu podręcznym.

Pakując bagaż podręczny i udając się na lotnisko w Czarnogórze osoba dorosła może zabrać ze sobą leki, kosmetyki, perfumy w ilości:

1 litr na osobę (atykuły o poj. do 100 ml powinny być umieszczone w przeźroczystym woreczku strunowym, ich łączna pojemność to 1 litr; artykuły o pojemności powyzej 100 ml należy wyłożyć podczas kontroli z torby do plastikowego pojemnika na płyny);

1 litr napojów - na pokład samolotu osoba dorosła może wnieść wodę, soki, alkohol (max. łączna ilość plynów do 1 litra - artykuły należy wyłożyć podczas kontroli z torby do plastikowego pojemnika na płyny);

Więcej informacji na stronie: Kontrole na aerodromu https://montenegroairports.com/aerodrom-podgorica/putnici-i-posjetioci/kontrole-na-aerodromu/

WWÓZ ROŚLIN i PRODUKTÓW ROŚLINNYCH

Niewielkie ilości roślin i produktów roślinnych przeznaczonych do osobistego spożycia można wwieźć do Czarnogóry bez uprzedniej inspekcji i zatwierdzenia inspekcji fitosanitarnej, jeżeli są one wykorzystywane do celów nieprzemysłowych lub niehandlowych, bądź są wykorzystywane podczas podróży, w ilości, która nie może przekroczyć:

5 kg w odniesieniu do świeżych owoców i warzyw, z wyjątkiem ziemniaków;

1 bukietu lub wieńca z kwiatów ciętych;

100 g nasion kwiatów i warzyw w oryginalnym opakowaniu;

3 kg cebulek i bulw roślin ozdobnych;

3 rośliny - dot. roślin doniczkowych z wyjątkiem bonsai;

10 roślin, dot. roślin balkonowych i krzewów ozdobnych.

PRZEWÓZ ZWIERZĄT I ZWIERZĄT DOMOWYCH

Przewozu zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego i produktów innych niż pochodzenia zwierzęcego, można dokonywać tylko w określonych punktach kontroli granicznej i za odpowiednią zgodą właściwego inspektora.

Wyjątkiem są przesyłki zawierające do pięciu zwierząt domowych w celu przemieszczania ich o charakterze niehandlowym. Transport zwierząt domowych o charakterze niehandlowym oznacza przewóz maksymalnie pięciu zwierząt domowych (nie młodszych niż 3 miesiące), w towarzystwie właściciela lub osoby upoważnionej.

Przywóz zwierząt domowych jest możliwy, jeśli posiadają one paszport weterynaryjny i odpowiednie świadectwo weterynaryjne umożliwiające im przemieszczanie. Muszą one być wydane przez lekarza weterynarii kraju eksportującego.

Zwierzę domowe wwożone na terytorium Czarnogóry musi posiadać Międzynarodową Książeczkę Zdrowia i Urzędowe Świadectwo Weterynaryjne.

Czarnogórska straż graniczna informuje, że zwierzęta - psy, koty, pupile domowe, mogą poruszać się niekomercyjnie jeżeli:

 - posiadają chip;

- posiadają ważny paszport;

- zostały zaszczepione przeciwko wściekliźnie;

- są starsze niż 12 tygodni w dniu szczepienia;

- w przypadku pierwszego szczepienia przeciwko wściekliźnie od dnia szczepienia upłynęło 21 dni;

- test miareczkowania przeciwciał przeciwko wściekliźnie przeprowadzono 30 dni po dacie szczepienia i co najmniej trzy miesiące przed datą przemieszczenia o charakterze niehandlowym;

- były leczone przeciwko Echinococcus multilocularis w określony sposób przy wjeździe lub wyjeździe z Czarnogóry;

- towarzyszy im weterynaryjne świadectwo zdrowia.

Jeśli niezbędne są  dodatkowych wyjaśnienia, sugerujemy skontaktować się z Czarnogórską Dyrekcją ds. Bezpieczeństwa Żywności, Weterynarii i Fitosanitarną, która jest odpowiedzialna za kontrolę zwierząt Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, strona:   Detalji (ubh.gov.me)

ZAKAZ PRZEWOŻENIA CHRONIONYCH, DZIKICH GATUNKÓW ROŚLIN i ZWIERZĄT

Zgodnie z Konwencją o międzynarodowym handlu zagrożonymi gatunkami dzikiej flory i fauny (CITES) oraz przepisami o ochronie przyrody Czarnogóry, transgraniczny transfer chronionych dzikich gatunków roślin i zwierząt (CITES) nie jest dozwolony, chyba że podróżny posiada odpowiednie zezwolenie właściwego organu państwowego. Organem właściwym do wydawania zezwoleń CITES w Czarnogórze jest Agencja Ochrony Przyrody i Środowiska.

ZWOLNIENIE Z CŁA I OPŁATY VAT

Za bagaż osobisty uważa się przedmioty, które służą osobistym potrzebom pasażera w czasie podróży i które pasażer przedstawia organowi celnemu po przybyciu na obszar celny, jak również bagaż, który pasażer przedstawia tym organom, jeżeli wykaże, że bagaż towarzyszący w chwili jego wyjazdu został przekazany do przewozu temu samemu przewoźnikowi.

Towary, które pasażerowie przewożą ze sobą w bagażu osobistym, o wartości do 300 euro  - w transporcie drogowym lub 430 euro - w transporcie lotniczym i morskim, są zwolnione z opłat celnych i VAT.

Jeżeli pasażer ma mniej niż 15 lat, zwolnienie z płacenia cła i podatku VAT dotyczy towarów znajdujących się w jego bagażu osobistym o wartości do 150 euro, niezależnie od środka transportu, którym podróżuje.

Zwolnienie z cła można uzyskać, jeżeli przywóz tych towarów odbywa się okazjonalnie, jest przeznaczony na użytek osobisty podróżnego lub jego rodziny, bądź w celu wręczania prezentów, a charakter lub ilość towarów musi być taka, aby można było łatwo ustalić, że przedmiotowe towary mają charakter niehandlowy i nie są przeznaczone do dalszej sprzedaży.

Ponadto zwolnienie dotyczy również towarów, które pasażer przewozi ze sobą w określonej ilości:

Wyroby tytoniowe:

200 papierosów lub

100 cygaretek (cygara o wadze do 3 gramów na sztukę) lub

50 cygar lub

250 gram tytoniu do palenia lub

proporcjonalne połączenie ilości wyżej wymienionych wyrobów tytoniowych;

Alkohol lub napoje alkoholowe:

1 litr alkoholu i napojów alkoholowych  (powyżej 22 promili ) lub nieskażonego alkoholu etylowego o zawartości alkoholu 80% lub silniejszej; lub

2 litry alkoholu lub napojów alkoholowych (do 22 promili), lub

proporcjonalne połączenie ilości wyżej wymienionych napojów;

4 litry wina niemusującego;

2 litry piwa.

Woda gazowana:

z dodatkiem cukru lub innych środków do słodzenia lub aromatyzowania w łącznej ilości do 2 litrów.

Zwolnienie z opłat celnych za towary znajdujące się w bagażu podręcznym pasażera w określonych ilościach, z wyjątkiem wody gazowanej, o łącznej ilości do 2 litrów, nie obowiązują pasażerów w do 17 roku życia.

Z opłaty celnej zwolnione są: paliwo w zbiornikach prywatnych pojazdów mechanicznych i motocykli oraz kontenery specjalne, w ilości do 10 litrów na pojazd, a także olej w pojazdach samochodowych, w ilości niezbędnej do ich normalnej eksploatacji podczas transportu.

 

Więcej informacji uzyskać można na stronie czarnogórskiej służby celnej: 

www.upravacarina.gov.me

Carinska otvorena linija       www.ecarina.me

• https://info.carina.co.me/informacije-za-putnike

Informacje podane na stronie //info.carina.co.me/informacije-za-putnike  - dotyczą głównie ograniczeń w stosunku do różnego rodzaju towarów, w tym zakazów i ustaleń dotyczących przewozu tych towarów w ruchu pasażerskim. 

Szczególne przepisy dot. zasad wwożenia na terytorium Czarnogóry  produktów pochodzenia zwierzęcego i karmy dla zwierząt domowych przywożonych przez podróżnych (cele prywatne) można znaleźć w dokumencie: Pravilnik o bližim uslovima za unos pošiljki proizvoda životinjskog porijekla i hrane za kućne ljubimce koju unose putnici kao ličnu pošiljku∗("Službeni list Crne Gore", br. 045/17 od 12.07.2017, 009/22 od 25.01.2022)