Dialog Społeczny

Spotkanie odbyło się 8 września 2023 r. w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog”. W posiedzeniu, któremu przewodniczył Łukasz Bernatowicz (ZP BCC) udział wzięli ze strony rządowej Sebastian Skuza – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, Piotr Pyzik – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych i Piotr Bromber – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia oraz partnerzy społeczni.

Wiceminister Finansów – Sebastian Skuza poinformował, że według prognoz służących do opracowania projektu ustawy budżetowej na 2024 r. w bieżącym roku szacuje się, że tempo wzrostu gospodarczego spowolni do 0,9%. Główną przyczyną spowolnienia tempa wzrostu w 2023 r. będzie znaczne osłabienie dynamiki spożycia prywatnego, zwłaszcza w pierwszej połowie roku, wywołane inflacją i związanymi z nią konsekwencjami: czasowym spadkiem płac realnych, zaostrzeniem polityki pieniężnej. W 2024 r. przewidywane jest ożywienie gospodarki a PKB zwiększy się o 3,0%. Wpływ na to będzie miała spadająca inflacja, powrót do dodatniej dynamiki płac realnych w ujęciu całorocznym, polepszenie nastrojów konsumentów, a w dłuższej perspektywie także przewidywane przez rynek niewielkie złagodzenie polityki pieniężnej. Ożywienie gospodarki będzie wspierane przez znaczny wzrost inwestycji publicznych (m.in. zwiększone dostawy sprzętu militarnego) oraz wzrost dochodu rozporządzalnego gospodarstw domowych wynikający z podwyższenia świadczenia „500+”. Poinformował, że na koniec czerwca 2023 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5% a na koniec 2024 r. wynosić będzie 5,2%. W bieżącym roku przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej wzrośnie o 0,3%. Ponadto przewiduje się, że w 2024 roku inflacja wyniesie 106,6%. Według projektu ustawy budżetowej dochody budżetu państwa wyniosą 683,6 mld zł, a wydatki 848,3 mld zł mld zł. Budżet państwa według założeń ma być oparty na trzech filarach: bezpieczeństwie militarnym, ambitnych programach społecznych i ochronie zdrowia Polaków. Projekt zakłada wydatki: 190,9 mld zł na zdrowie (łącznie z NFZ); 158,9 mld zł na obronność (wraz z Funduszem Wsparcia Sił Zbrojnych); 76,6 mld zł na subwencję oświatową; waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2024 r. wskaźnikiem waloryzacji na poziomie  112,3%. Ponadto budżet zakłada sfinansowanie wypłaty dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów (tzw. 13 i 14 emerytury). W budżecie zabezpieczono również środki na kluczowe programy społeczne takie jak Program „Rodzina 800+” , „Dobry start” oraz Rodzinny Kapitał Opiekuńczy.
Następnie wiceminister przedstawił projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2024.  Poinformował, że proponuje się ustalenie maksymalnego wynagrodzenia dla sędziów i prokuratorów i zagwarantowanie im wzrostu wynagrodzeń o 12,3%. Projekt zawiera m.in. również zmiany w zakresie jednostek samorządu terytorialnego, które otrzymają dodatkowe dochody z tytułu uzupełnienia subwencji ogólnej i znaczonego wzrostu wpływów z podatków dochodowych, w których jednostki samorządu terytorialnego mają udziały.

Minister Marlena Maląg poinformowała, że rząd dąży do tego, aby kraj był nowoczesny a każdy region rozwijał się w sposób zrównoważony. Wspomniała, że ostatnie 4 lata były trudnym okresem poczynając od kwestii covidu poprzez obecnie toczącą się wojnę na Ukrainie. Podkreśliła, że bezpieczeństwo Polski i Polaków jest najważniejsze.
Następnie odniosła się do rodziny i podkreśliła, że inwestycja w rodzinę nie jest kosztem tylko inwestycją w przyszłość - aby Polska mogła być państwem silnym, niezależnym, suwerennym. Zaznaczyła, że odpowiedzialne państwo powinno wspierać rodzinę. Zwróciła uwagę, że dzięki świadczeniu 500+, zmieniła się sytuacja polskich rodzin. Świadczenie to od 1 stycznia 2024 r. będzie wynosić 800+.  Wskazała, że celem programu jest wsparcie wszystkich rodzin i wszystkich dzieci. Wspomniała również o pozostałych programach takich jak Dobry Start, Rodzinny Kapitał Opiekuńczy czy „Maluch+”.
Następnie odniosła się do wsparcia seniorów. Podkreśliła, że polityka senioralna musi być oparta na dwóch filarach – wsparciu finansowym dla seniorów i aktywności osób starszych. Aby jak najlepiej zabezpieczyć sytuację osób starszych podnoszona jest wysokość świadczeń i uruchomione są kolejne instrumenty wsparcia finansowego takie jak 13. i 14. emerytura.
Zawróciła również uwagę na wsparcie osób niepełnosprawnych. Poinformowała, że rząd przyjął ustawę, która wprowadza nowe świadczenie wspierające kierowane bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnościami. Będzie wynosiło od 50 proc. do 200 proc. renty socjalnej – w zależności od poziomu potrzeby wsparcia. Decyzje ustalające poziom potrzeby wsparcia będą wydawane przez wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności na wniosek osób niepełnosprawnych.

Jacek Męcina - Przewodniczący Zespołu problemowego RDS ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych przedstawił informacje z  przebiegu dyskusji na forum Zespołu. Poinformował, że stronie pracodawców i stronie związkowej nie udało się wypracować wspólnego stanowiska w omawianej sprawie.

W dalszej części spotkania odbyła się  dyskusja z udziałem partnerów społecznych. Strona społeczna zwróciła uwagę m.in.  na kwestię jak najszybszego odblokowania środków z KPO, bez których przede wszystkim nie są realne do spełnienia założenia makroekonomiczne na 2024. Ponadto postulowała dokonania zmiany sposobu ustalania wynagrodzenia minimalnego, jak również opracowania nowego  mechanizm ustalania płac w państwowej sferze budżetowej.
Strona związkowa opowiadała się za koniecznością wprowadzenia zmian w projekcie budżetu, szczególnie w zakresie wynagrodzeń i podtrzymała postulat co najmniej 20% podwyżki wynagrodzeń dla pracowników sfery budżetowej w 2023 r. i 24% podwyżki w 2024 r.

Na forum Rady strona społeczna przyjęła Uchwałę nr 125 strony pracowników i strony pracodawców Rady Dialogu Społecznego w sprawie: projektu ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.