Dialog Społeczny

Pan Minister S. Szwed przedstawił i omówił opracowany przez  Departament Statystki i Prognoz Aktuarialnych, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych materiał „Emerytury nowosystemowe wypłacane w grudniu 2021 r w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury”. Emerytura podwyższona do wysokości najniższej emerytury, gwarantowanej przez państwo przysługuje osobom, które osiągnęły wiek emerytalny i posiadały okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet. W przypadku, gdy emeryt nie posiada wymaganego stażu, jego emerytury nie podwyższa się do wysokości najniższej. Minister poinformował, że obecnie ok. 338 tys. osób pobiera emeryturę w wysokości niższej niż najniższa emerytura, która od 1 marca 2022 r. wynosi 1338,44 zł. Ww. emerytury stanowią ok. 10 proc. wszystkich świadczeń przyznanych na nowych zasadach. Zdecydowana większość pobierających takie emerytury to kobiety. Systematycznie zwiększa się jednak udział mężczyzn w tej kategorii emerytów. Ponadto przedstawione zostały dane na temat wysokości średnich ww. emerytur, udziału kapitału początkowego w wysokości emerytur, oraz  i rozkład  terytorialny wypłat wg województw.

Następnie Minister S. Szwed przedstawił tezy do dyskusji w obszarach związanych z określeniem warunków  nabycia prawa do emerytury, w tym ew. minimalnego okresu zatrudnienia, oraz wysokości co miesięcznej wypłaty emerytury.

W toku dyskusji strony związkowa i pracodawców wypracowały zgodne stanowisko co do braku uzasadnienia do podwyższenia tej kategorii emerytur do wysokości najniższej emerytury, gwarantowanej przez państwo.  W kwestii dotyczącej ewentualnego uregulowania powyższego problemu strony uznały, że wprowadzenie minimalnego stażu ubezpieczeniowego (propozycja 5 lat) jako warunku prawa do emerytury dotyczyć będzie świadczeń przyznanych od określonej daty, z zachowaniem prawa do świadczeń przyznanych przed tą datą. Oznacza to, że przyznane już ww. emerytury będą nadal wypłacane (bez względu na staż ubezpieczeniowy danej osoby).

W trakcie dyskusji zwrócono uwagę na konieczność rozstrzygnięcia kwestii związanych z emeryturami niższymi od najniższej emerytury, w tym: waloryzacji emerytur, renty rodzinnej, trzynastej emerytury, czy też, kwestii ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku braku prawa do emerytury.

Strona związkowa wyraziła gotowość wypracowania wspólnego stanowiska, które następnie zostanie przedstawione stronie pracodawców, celem wypracowania wspólnego stanowiska strony społecznej. Takie stanowisko mogłoby być przedmiotem prac/negocjacji wspólnie ze stroną rządową.