Dolnośląski Urząd Wojewódzki

1. Fundusz sołecki jest formą budżetu partycypacyjnego.

2. Fundusz sołecki to środki finansowe wyodrębnione w budżecie gminy, które są zagwarantowane dla sołectw na wykonanie przedsięwzięć służących poprawie warunków ich życia. To zebranie wiejskie – czyli mieszkańcy danego sołectwa podejmują decyzje na co mają zostać wykorzystane ww. środki finansowe. Dlatego też, to samym mieszkańcom zależy na tym, aby środki były wydawane w sposób prawidłowy i efektywny.

3. Ustawą o funduszu sołeckim wprowadzono zestandaryzowany system wsparcia inicjatyw lokalnych, który umożliwia realizację ważnych społecznie przedsięwzięć na terenie sołectwa. Dzięki ustawie o funduszu sołeckim nastąpił znaczny wzrost aktywności społecznej i inicjatyw obywatelskich na terenach wiejskich.

Zasady tworzenia i realizacji funduszu sołeckiego

1. Decyzja o utworzeniu funduszu sołeckiego pozostaje w gestii rad gmin.

2. Zasady tworzenia i realizacji funduszu sołeckiego oraz zasady zwrotu (z budżetu państwa) części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego (obecnie wysokość zwrotu wynosi 20, 30 i 40%, najwyższy zwrot dostają gminy najuboższe, a najmniejszy te najbogatsze) – reguluje ustawa o funduszu sołeckim.

3. Fundusz sołecki jest realizowany od 2009 r. Biorąc pod uwagę liczbę gmin w których funkcjonuje fundusz można stwierdzić, że jest to rozwiązanie zgodne z oczekiwaniami społeczności wiejskiej. W latach 2009 – 2013 ok. 55% gmin, w których są sołectwa, tworzyło fundusz sołecki. Od 2014 r. liczba gmin w których realizowany jest fundusz sołecki systematycznie rośnie i wynosi obecnie ok. 70% gmin w których są sołectwa.

4. Zgodnie z przepisami ustawy „pełen cykl” dotyczący realizacji „jednego” funduszu sołeckiego trwa 3 lata (np. w roku 2022 gmina decyduje o wyodrębnieniu w budżecie gminy funduszu sołeckiego, który jest realizowany w 2023 r., a w 2024 r. następuje zwrot z budżetu państwa części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego) – czyli: planowanie, realizacja, zwrot. 

5. Oznacza to, że w jednym roku – np. w roku 2023 – gmina podejmuje zarówno decyzję o wyodrębnieniu (bądź niewyodrębnieniu) w budżecie gminy środków stanowiących fundusz sołecki w roku 2024; poszczególne sołectwa z terenu danej gminy realizują przedsięwzięcia zaplanowane do realizacji w poprzednim roku oraz gmina występuje ze stosownym wnioskiem do wojewody o zwrot z budżetu państwa części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego w roku 2022.

Dokument przesyłany do Wojewody do 31 lipca:

1. Wzór informacji przekazywanej właściwemu wojewodzie, przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). (dokument w formacie *.xlsx)

2. Fundusz sołecki - instrukcja. (dokument w formacie *.pdf)

Dokument przesłany do Wojewody do 31 maja:

1. Wniosek o zwrot z budżetu państwa części wydatków gmin w ramach funduszu sołeckiego. (dokument w formacie *.docx)

2. Tabela - podział wydatków gmin wykonanych w ramach funduszu sołeckiego. (dokument w formacie *.docx)