Polska na Ukrainie

Jeśli przebywasz na Ukrainie, powinieneś bezwzględnie:

• zarejestrować się w systemie Odyseusz,
• na bieżąco śledzić informacje MSZ na profilach placówek RP w mediach społecznościowych oraz na stronach internetowych.

Sytuacja bezpieczeństwa jest dynamiczna, dlatego przed wyjazdem pamiętaj, żeby:

• przygotować i trzymać przy sobie dokumenty swoje i rodziny (dowód osobisty, paszport);
• przygotować gotówkę;
• zabezpieczyć prowiant (woda, jedzenie) na drogę, biorąc pod uwagę możliwe opóźnienia;
• naładować telefon i powerbanki;
• zapisać w telefonie oraz dodatkowo na kartce najważniejsze kontakty (w tym telefony alarmowe i numer do konsulatów na Ukrainie);
• ściągnąć na telefon komórkowy mapę Ukrainy, by móc korzystać z niej w trybie offline;
• jeśli podróżujesz własnym autem – zatankować je do pełna i uzupełniać zapasy paliwa na trasie w miarę możliwości.

Apelujemy: zgłoś swoją podróż w systemie Odyseusz‎.

Na jakim dokumencie podróży można przekroczyć granicę?

• paszport - TAK
• paszport tymczasowy - TAK
• dowód osobisty - NIE

Jaka jest wymagana minimalna ważność dokumentu podróży?

Dokument musi być ważny w momencie odbywania kontroli granicznej.

Czy trzeba wyrobić wizę?

W ramach ruchu bezwizowego obywatele RP uprawnieni są wjazdu i pobytu na terytorium Ukrainy do 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.

Czy są inne, dodatkowe wymogi dotyczące wjazdu?

Na pierwsze pięć dni pobytu wymagana jest kwota ok. 400 EUR. Weryfikacja dostępności wystarczających środków finansowych dokonywana jest przez uprawnionych funkcjonariuszy Państwowej Straży Granicznej Ukrainy wybiórczo.

Dostępność wystarczających środków finansowych jest weryfikowana poprzez:

• oględziny dostępności środków w walucie narodowej Ukrainy lub w wymienialnej walucie obcej wg kursu Narodowego Banku Ukrainy w dniu wjazdu na Ukrainę;
• badanie dokumentu, w którym określona jest suma środków i na podstawie którego można otrzymać środki w instytucjach bankowych Ukrainy;
• oględziny karty płatniczej międzynarodowych systemów płatniczych i sprawdzenie wyciągu z osobistego rachunku bankowego wnioskodawcy, potwierdzającego dostępną kwotę środków (wyciąg z bankomatu);
• badanie dokumentu potwierdzającego rezerwację lub opłatę za zakwaterowanie i wyżywienie na Ukrainie;
• analizę umowy o usługi turystyczne (voucher);
• rozpatrzenie listu gwarancyjnego strony goszczącej, która zaprosiła cudzoziemca lub bezpaństwowca do zobowiązania się do pokrycia wszystkich wydatków cudzoziemca lub bezpaństwowca związanych z ich pobytem na terytorium Ukrainy i wyjazdem za granicę;
• sprawdzenie biletu podróżnego na powrót do kraju obywatelstwa lub kraju zamieszkania albo do kraju trzeciego z ustaloną datą.

Czy jest wymagana pisemna zgoda rodziców/opiekunów prawnych na podróż dziecka z osobą trzecią? 

Taki wymóg jest stosowany wyłącznie do obywateli Ukrainy przy wyjeździe za granicę.

Zasady pobytu

W ramach ruchu bezwizowego obywatele RP uprawnieni są wjazdu i pobytu na terytorium Ukrainy do 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu. Na Ukrainie nie ma obowiązku meldunkowego.

Ukraina jest członkiem grupy państw, w których obowiązuje Zielona Karta. Przed wyjazdem wykup również ubezpieczenie zdrowotne. Część polskich towarzystw ubezpieczeniowych wyłącza Ukrainę z obszaru objętego ubezpieczeniem – sprawdź czy twoja polisa obejmuje Ukrainę.

Obywatele RP przekraczający granicę państwową w celu wjazdu na Ukrainę muszą posiadać polisę ubezpieczeniową (certyfikat) wystawioną przez towarzystwo ubezpieczeniowe zarejestrowane na Ukrainie lub zagraniczne towarzystwo ubezpieczeniowe, które posiada przedstawicielstwo na Ukrainie lub stosunek umowny z towarzystwem ubezpieczeniowym - partnerem na Ukrainie (assistance) i jest ważna na czas pobytu na Ukrainie. Weryfikacja ubezpieczenia dokonywana jest przez uprawnionych funkcjonariuszy Państwowej Straży Granicznej Ukrainy wybiórczo.

W sprawie szczegółowej i aktualnej informacji dotyczącej szczepień skontaktuj się z wojewódzką stacją sanitarno-epidemiologiczną lub specjalistą ds. chorób zakaźnych.

Stan sanitarny kraju jest zróżnicowany. Zalecamy zabranie ze sobą leków na żołądek. Nie powinieneś pić wody z kranu. Liczba zachorowań na gruźlicę i AIDS jest wyższa niż w Polsce, szczególnie na wschodzie kraju. Wyższa jest także zachorowalność na odrę, a najwięcej ognisk tej choroby występuje na terenie zachodniej Ukrainy i w Kijowie. Okresowo, głównie latem, szczególnie w południowych regionach Ukrainy, występują ogniska zapalne żółtaczki i duru brzusznego. W regionach północnych utrzymuje się nieznacznie podwyższony poziom promieniowania po katastrofie w Czarnobylu. Wyposażenie szpitali państwowych jest bardzo zróżnicowane. Każdy pacjent musi sam płacić za leki, często również za opatrunki i inne środki medyczne użyte w szpitalu, a cudzoziemiec – także za opiekę lekarską.

We wszystkich obwodach Ukrainy, oprócz zakarpackiego, w związku z rosyjską inwazją od 2022 r. obowiązuje godzina policyjna, wobec tego należy sprawdzić jakie aktualne ograniczenia występują na danym terenie. W tym czasie nie pracują instytucje użyteczności publicznej i nie działa transport publiczny (najczęściej również nie jeżdżą taksówki), a przemieszczanie się bez specjalnych przepustek jest zabronione.

Zawsze należy mieć przy sobie paszport. W  obszarach przygranicznych, na głównych trasach, przy wjazdach do dużych miast, a szczególnie w pobliżu linii frontu częste są kontrole pojazdów przez policję i wojsko. Pojazdy dostawcze i ciężarowe przechodzą taką kontrolę obowiązkowo. Zachowaj spokój podczas ewentualnej kontroli ukraińskich organów porządku publicznego. Wykonuj polecenia funkcjonariuszy, nie wdawaj się w dyskusje z przedstawicielami wojska, policji, Gwardii Narodowej itp.

Gdy rezerwujesz nocleg, korzystaj ze sprawdzonych ofert i zawsze pytaj, czy jest ciepła woda i toaleta. Jeśli nocujesz poza największymi miastami, weź ze sobą środki czystości, przybory toaletowe, ręczniki. Zimą koniecznie upewnij się, czy budynek lub mieszkanie ma własne ogrzewanie. Ogrzewanie miejskie działa dopiero późną jesienią (po 15 października). Nagminne są wielogodzinne przerwy w dostawie prądu, a w konsekwencji również wody i internetu. Warunki sanitarne w hotelach (teatrach, salach koncertowych itp.) są bardzo zróżnicowane. Nie pij wody z kranu.

Pojazdy komunikacji miejskiej najczęściej nie jeżdżą według ścisłych rozkładów, tylko wg interwałów. W większości dużych miast ich aktualne położenie można sprawdzić w odpowiednich aplikacjach na telefon, często dotyczy to także prywatnych minibusów (tzw. marszrutek). Cena biletów tramwajowych, trolejbusowych i minibusów to zwykle kilkanaście hrywien (w zależności od miasta). Bilety można kupić w dedykowanych aplikacjach lub kioskach, a  w prywatnych minibusach – najczęściej tylko u kierowcy.

W Kijowie, Dnieprze (dawniej Dniepropietrowsku) i Charkowie funkcjonuje również metro. Opłata za przejazd w Kijowie i Dnieprze wynosi 8 hrywien, zaś w Charkowie od 2022 r. wejście do metra jest bezpłatne, z uwagi na bliskość granicy z Rosją i intensywne wykorzystanie metra jako miejsca dla ukrycia. W cenie biletu możesz jechać w dowolnym kierunku i czasie, do momentu opuszczenia stacji metra, czyli wyjścia poza rejon bramek przy wejściu. Jeśli podróżujesz koleją, sprawdź, kiedy kursują pociągi do danego miasta i czy są wolne miejsca (oficjalna strona: www.booking.uz.gov.ua). Bilety do większych miast i na połączenia międzynarodowe kupuj z wyprzedzeniem.

Jeśli Twój samochód ma legalną zastępczą tabliczkę znamionową, montowaną przez stację diagnostyczną na podstawie decyzji organu rejestrującego, powinieneś mieć ze sobą stosowne zaświadczenie, przetłumaczone na język ukraiński. Służby jednak nie zawsze uwzględniają nawet takie zaświadczenie. Jeśli tabliczki są nieczytelne, mają ślady przeróbek lub samodzielnego mocowania, mogą Cię spotkać konsekwencje. Należy do nich: zatrzymanie pojazdu oraz wszczęcie postępowania karnego. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do tego, że władze odbiorą Ci samochód.

Jeśli wjeżdżasz na Ukrainę cudzym samochodem, powinieneś mieć umowę użyczenia. Sporządza ją polski notariusz, a następnie tłumacz przysięgły przekłada na język ukraiński.

Aby podróżować po Ukrainie samochodem, musisz dobrze znać miejscowe drogi. Unikaj jazdy po zmroku, szczególnie w obszarach przyfrontowych i przygranicznych z Rosją oraz Białorusią. Często zdarza się brak drogowskazów, oznakowania miejscowości i dróg, złe oznakowanie ulic. Stan dróg jest bardzo zróżnicowany, często bardzo zły, szczególnie w przypadku dróg obwodowych i rejonowych. Na ulicach miast częstym widokiem są duże dziury, a chwila nieuwagi kierowcy może zakończyć się poważnym uszkodzeniem samochodu. Przy trasach dojazdowych i drogach międzynarodowych jest bardzo mało warsztatów naprawczych. Bardzo częstym powodem wypadków i stłuczek jest zła nawierzchnia dróg. Problem ten występuje szczególnie zimą i wiosną, kiedy na drogach jest dużo kamieni i żwiru, które mogą rozbić szyby samochodowe i reflektory. Szczególnie uważaj na pieszych i rowerzystów, zwłaszcza o zmroku i w nocy. Często poruszają się bez odpowiedniego oświetlenia poboczami dróg lub wkraczają na jezdnię, aby zatrzymać przejeżdżające samochody. W związku z tym zalecamy: zawsze przestrzegaj ograniczeń prędkości.

Jeśli dojdzie do stłuczki samochodowej, wypadku itp., wezwij policję i pozostań na miejscu zdarzenia. Nie zmieniaj położenia aut, nie zjeżdżaj na pobocze. Po zakończeniu czynności policja nie wydaje kierowcom żadnych dokumentów, protokołów itp. Poproś więc o możliwość sfotografowania protokołu policyjnego oraz sam sfotografuj położenie pojazdu, uszkodzenia itp. W praktyce policja drogowa podczas spisywania protokołu decyduje, kto spowodował wypadek i przekazuje akta sprawy do właściwego sądu. Gdy za winnego uznany zostanie cudzoziemiec, policja zatrzymuje jego prawo jazdy. W zamian wydaje tymczasowe, którego można używać tylko na terytorium Ukrainy. Jeśli spowodujesz wypadek i poszkodowany zostanie obywatel Ukrainy, rozpocznij postępowanie w ramach Zielonej Karty i ubezpieczenia AC.

Aby uniknąć zatrzymywania i przewlekłych rozpraw w sądzie, cudzoziemcy spisują umowy z poszkodowanymi. Poszkodowani oświadczają w nich, że nie mają roszczeń materialnych ani moralnych. Przed spisaniem umowy sprawca i poszkodowany uzgadniają sumę, jaką sprawca zapłaci poszkodowanemu.

Na Ukrainie funkcjonuje pomoc drogowa, lecz jej sieć jest bardzo ograniczona. Działa jedynie w dużych miastach, pod różnymi numerami telefonów.

Ukraińska policja ostrzega przed przedstawicielami kozackich organizacji. Ich tzw. patrole ekologiczne zatrzymują kierowców (najczęściej obcokrajowców) i żądają opłat. Nie musisz zatrzymywać się na żądanie patroli kozackich. Patrole te nie mają prawa dokonywać kontroli ekologicznych pojazdów, spisywać protokołów administracyjnych, nakładać jakichkolwiek kar. Patrole kozackie działają, poruszając się prywatnymi środkami transportu. Ich umundurowanie przypomina wyglądem mundury policyjne.

Zdarzają się kradzieże polskich tablic rejestracyjnych. Złodzieje robią to, aby wyłudzić od kierowcy pieniądze w zamian za zwrot tablic. Zalecamy korzystanie z parkingów strzeżonych.

Możesz wwozić na Ukrainę i wywozić z jej terytorium kwotę do 10 000 euro. Musisz ją zadeklarować (ustnie). Kwotę wyższą niż 10 000 euro deklarujesz natomiast pisemnie. Jeśli ją wywozisz, musisz przedstawić dokumenty z banku, które potwierdzają wypłatę takiej kwoty. Na podobnych zasadach możesz wwozić i wywozić ukraińską walutę (hrywnę) o równowartości 10 000 euro. Na granicy urzędnicy celni często w dowolny sposób interpretują przepisy. Dlatego może Cię spotkać konfiskata towarów, które wwozisz lub wywozisz. W takim przypadku żądaj podstawy prawnej oraz pokwitowania za rzeczy zajęte do kontroli celnej. Jeśli udajesz się na Ukrainę w celach kulturalnych, artystycznych itp. i wwozisz do kraju dekoracje teatralne, instrumenty i inne tego typu przedmioty, zaopatrz się w Polsce w karnet ATA.

Urzędy pracują 5 dni w tygodniu (poniedziałek-piątek), zwykle od godz. 8.00 lub 9.00 do 17.00 lub 18.00. W urzędach obowiązuje przerwa obiadowa w godz. 12.00-13.00 lub 13.00-14.00. Handel pracuje z reguły również w soboty, niedziele i święta.

Językiem urzędowym na Ukrainie jest język ukraiński. W tym języku urzędy prowadzą korespondencję, a także wydają dokumenty. Jest to oficjalny język nauczania w szkołach i na uczelniach. Język polski na zachodzie Ukrainy jest często znany biernie, szczególnie w obwodach lwowskim i wołyńskim. Wielu mieszkańców, zwłaszcza wschodniej części Ukrainy, posługuje się na co dzień językiem rosyjskim, jednak z uwagi na agresję rosyjską co raz więcej ludzi przechodzi na ukraiński - dlatego języka rosyjskiego używać należy z ostrożnością i ew. najpierw spytać, czy rozmowa w języku rosyjskim jest możliwa.

 

---

Ministerstwo Spraw Zagranicznych dokłada wszelkich starań, aby informacje dla podróżujących publikowane na stronach MSZ były rzetelne, wyczerpujące i aktualne. Jednocześnie podkreślamy, że publikowane przez MSZ treści należy traktować wyłącznie jako rekomendacje, które nie mogą stanowić podstawy do jakichkolwiek roszczeń. Należy pamiętać, że MSZ nie ma prawnych możliwości zakazania wyjazdu do jakiegokolwiek państwa.