– Dziękuję za ciężką pracę dla oświaty, nie tylko tym którzy tworzyli przepisy, kuratorom i ich pracownikom, ale przede wszystkim samorządowcom, dyrektorom szkół, nauczycielom i rodzicom – powiedziała Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska. - Reforma przez te trzy lata przebiegała sprawnie. Wszystko, to co zaplanowaliśmy zostało zrealizowane. Zadbaliśmy o każdy element w edukacji. Cel jest jeden – dobra szkoła, w której uczeń będzie się czuł bezpiecznie; taka szkoła dla każdego ucznia bez względu na pochodzenie, status materialny czy stan zdrowia – podkreśliła minister edukacji.

Minister Anna Zalewska zaznaczyła, że reforma oświaty była konsultowana z całym środowiskiem oświatowym, prowadziliśmy w całym kraju debatę na temat zmian w edukacji. Wsparliśmy samorządy, zapewniliśmy im odpowiednie finansowanie w trakcie wprowadzania zmian w szkołach. Wprowadziliśmy szereg rozwiązań pozwalających na lepsze funkcjonowanie szkoły. Odpowiedzieliśmy na apel rodziców, aby sami mogli podejmować decyzję, czy ich dziecko rozpocznie naukę w pierwszej klasie szkoły podstawowej w wieku 6 czy 7 lat.

Minister Edukacji Narodowej powiedziała, że przez ostatnie lata kładliśmy nacisk na wzmacnianie edukacji włączającej, aby każdy uczeń miał odpowiednie warunki nauki dostosowane do swoich możliwości.

Szefowa MEN podkreśliła, że priorytetem ministerstwa jest współpraca ze związkami zawodowymi.

– Słuchamy głosów związków zawodowych, konsultujemy z nimi wprowadzane zmiany. Jeśli jakieś wprowadzane rozwiązania wymagają korekty, robimy to – zaznaczyła minister edukacji.

Podczas konferencji prasowej minister Anna Zalewska zapowiedziała prace nad zmianą przepisów dotyczących oceny pracy nauczyciela, zasad przyznawania dodatku za wyróżniającą pracę oraz czasu pracy nauczyciela (art. 42 ust.2 pkt 2 ustawy Karta nauczyciela). Prace te rozpoczną się w styczniu 2019 roku.

– Nauczyciele skarżą się, że muszą prowadzić zajęcia dodatkowe za darmo. Nie pozwolimy na to. Zwiększymy liczbę godzin do dyspozycji dyrektora, tak aby były pieniądze na godziny dodatkowe – powiedziała minister edukacji.

Dodała, że dodatek za wyróżniającą pracę będzie przeznaczony dla każdego nauczyciela, na każdym stopniu awansu zawodowego.

– Odstąpimy od dotychczasowych zasad oceniania nauczycieli. Pracę nad zmianą przepisów rozpoczniemy od stycznia 2019 roku. Na prośbę nauczycieli wrócimy do zasad oceniania, które były wcześniej – dodała minister Anna Zalewska.

Najważniejsze wprowadzone zmiany w oświacie

Rozpoczęliśmy w lutym 2016 r. z oczekiwaną przez większość Polaków zmianą polskiej szkoły. Zorganizowaliśmy ogólnopolską debatą o systemie oświaty. Pierwszy raz w historii resortu edukacji, na tak dużą skalę, prowadziliśmy dyskusję o polskiej szkole w całym kraju, zapraszając do niej wszystkich zainteresowanych.

W całej Polsce organizowanych było szereg spotkań z rodzicami, dyrektorami szkół, nauczycielami i przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego. Przeprowadziliśmy 17 debat wojewódzkich, w których udział wzięło 13 tys. osób. Drogą on-line otrzymaliśmy prawie 3,5 tys. komentarzy i opinii. Prawie 1 tys. osób wzięło udział w kilkudziesięciu debatach organizowanych w ministerstwie. Kierownictwo MEN ponad 130 razy spotkało się z samorządowcami, nauczycielami, rodzicami, przedsiębiorcami, związkami zawodowymi, dyrektorami szkół i uczniami. W 886 regionalnych spotkaniach, naradach, konferencjach wzięło udział ponad 46 tys. samorządowców, dyrektorów szkół, nauczycieli i rodziców. To nie wszystko, szereg spotkań, konferencji, konsultacji prowadzili też kuratorzy oświaty w swoich regionach.

Do końca 2016 r. gotowe były rozwiązania ustawowe, które wprowadziły przede wszystkim zmianę ustroju szkolnego. Docelowa struktura obejmuje: 8-letnią szkołę podstawową, 4-letnie liceum ogólnokształcące, 5-letnie technikum, 3-letnią branżową szkołę I stopnia, 3-letnią szkołę specjalną przysposabiającą do pracy, 2-letnią branżową szkołę II stopnia, szkołę policealną. Sukcesywnie wdrażamy zmiany systemowe, które zapewnią skuteczne podniesienie poziomu wychowania, kształcenia i opieki w szkołach.

Przygotowaliśmy pakiet prawny pozwalający na wprowadzenie najważniejszych zmian w oświacie. W sumie przez ostatnie 3 lata, opracowaliśmy 7 ustaw, 155 rozporządzeń Ministra Edukacji Narodowej, 10 rozporządzeń Rady Ministrów, 9 programów rządowych.

Przygotowaliśmy z ekspertami nową podstawę programową do kształcenia ogólnego. Kładzie ona większy nacisk na naukę języków obcych, znajomość technologii informacyjno-komunikacyjnych i matematyki. Wprowadziliśmy naukę programowania i gry w szachy począwszy od edukacji wczesnoszkolnej. W nowej podstawie programowej wykorzystujemy pracę metodą projektu oraz inne aktywne formy dydaktyczne, koncentrując się także na rozwijaniu kompetencji czytelniczych i wzmocnieniu edukacji w zakresie języków obcych nowożytnych. Do przepisów oświatowych wprowadziliśmy możliwość tworzenia wolontariatu szkolnego. Przygotowaliśmy dla dyrektorów szkół, nauczycieli oraz uczniów poradniki wolontariatu szkolnego.

 Wróciliśmy do nauczania przedmiotowego. Przywróciliśmy rangę nauczania historii, ale też fizyki czy biologii. Wśród przedmiotów pojawiły się znów historia, biologia, fizyka, chemia i geografia, zamiast wcześniejszych bloków przedmiotowych. Opracowaliśmy materiały metodyczne dla nauczycieli, materiały przeznaczone dla pracowników placówek doskonalenia nauczycieli. Przeszkoliliśmy prawie 200 tys. nauczycieli z wdrażania podstawy programowej podczas 4,5 tys. szkoleń.

Odbudowujemy kształcenie zawodowe. Kładziemy nacisk na skuteczne
i odpowiednie przygotowywanie młodzieży i osób dorosłych do zawodu. Dostosowaliśmy system kształcenia zawodowego do potrzeb nowoczesnej gospodarki. Zwiększyliśmy wpływ firm oraz organizacji zrzeszających przedsiębiorstwa na szkolnictwo branżowe i techniczne. Razem z pracodawcami opracowujemy podstawy programowe do kształcenia w zawodach. Samorządy otrzymają zwiększoną subwencję oświatową na uczniów szkół kształcących w zawodach, na które prognozowane jest wyższe zapotrzebowanie na rynku pracy.

Zawieramy porozumienia i podpisujemy listy intencyjne z pracodawcami. Do tej pory podpisaliśmy 3 porozumienia na rzecz branży budowlanej, transportu kolejowego oraz transportu drogowego, 2 listy intencyjne na rzecz branży elektryczno-energetycznej oraz 2 listy intencyjne na rzecz branży transportu lotniczego.

Zawarliśmy porozumienia, m.in.:

- ze Związkiem Pracodawców Kolejowych (zrzesza 31 podmiotów, czyli około 90 proc. rynku transportu kolejowego) w sprawie współpracy na rzecz szkolnictwa branżowego i technicznego w zawodach związanych z kolejnictwem;

- z Polskim Związkiem Pracodawców Budownictwa w sprawie współpracy na rzecz szkolnictwa branżowego i technicznego w zawodach związanych z budownictwem (związek zrzesza 92 członków, którzy reprezentują 74 największych pracodawców branży budowlanej oraz materiałów budowlanych w Polsce);

- z organizacjami tworzącymi Forum Transportu Drogowego w sprawie współpracy na rzecz szkolnictwa branżowego i technicznego w zawodach związanych z transportem drogowym (Forum jest największym w Polsce zrzeszeniem przedstawicieli rynku pracodawców transportu drogowego).

Podpisaliśmy listy intencyjne z przedstawicielami branży energetycznej, m.in.: TAURON Polska Energia S.A. , PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. oraz branży transportu lotniczego z LS Airport Services S.A. i LS Technics sp. z o.o., LOT Aircraft Maintenance Services. W najbliższym czasie planujemy podpisanie porozumień z przedstawicielami branży przemysłu mody.

Zachęcamy pracodawców do współpracy ze szkołami. W całym kraju szkoły otrzymały blisko 16 tys. zgłoszeń od pracodawców o chęci współpracy. Ponad 3 tys. pracodawców włączyło się w kampanie promujące szkolnictwo branżowe, a ponad 1,3 tys. objęło swoim patronatem klasy w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe. Dzięki utworzeniu klas patronackich, uczniowie mogą uczyć się zawodu od strony praktycznej, poznając rzeczywiste środowisko pracy, będą mieli również możliwość uzyskania stosownych uprawnień zawodowych.

W ramach kampanii promującej szkolnictwo zawodowe w regionach kuratorzy oświaty, pracodawcy, dyrektorzy szkół organizowali różnego typu konferencje branżowe, targi edukacyjne, dni otwarte, pikniki zawodowe, warsztaty, szkolenia, spotkania z rodzicami uczniów. Prowadzili działania w mediach lokalnych, społecznościowych, drukowali materiały promocyjne.

Opracowaliśmy nowe rozporządzenie, które określa 213 zawodów szkolnictwa zawodowego. Do oferty szkół wprowadzonych zostało 8 nowych zawodów (np. magazynier-logistyk czy technik robót wykończeniowych w budownictwie), zmodyfikowano 52 zawody, a prace nad modyfikacją kolejnych ponad 140 zawodów są kontynuowane we współpracy z pracodawcami. Poszerzona została również oferta kształcenia w tzw. zawodach pomocniczych, skierowanych do osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, o nowe zawody: pracownik pomocniczy krawca, pracownik pomocniczy mechanika, pracownik pomocniczy ślusarza, pracownik pomocniczy stolarza, asystent fryzjera. Wprowadziliśmy obowiązkowe zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego.

Dopuściliśmy do użytku szkolnego 421 podręczniki szkolne do nowej podstawy programowej. Podręczniki i ćwiczenia dostają w szkole wszyscy uczniowie szkoły podstawowej i klas gimnazjalnych. Kupuje je szkoła ze środków przekazanych z MEN. Na ten cel z budżetu zostało przekazanych w ostatnich 3 latach ponad 1 mld zł.

Przygotowaliśmy samorządom wzory uchwał o przekształceniu szkół. Samorządy dostosowały sieć szkół do nowego ustroju szkolnego.

Zapewniliśmy adekwatne środki na wprowadzanie reformy edukacji. Już w 2017 roku samorządy dysponowały w subwencji oświatowej środkami w wysokości 313 mln zł na dostosowanie szkół do reformy, m.in. na wyposażenie pracowni, zakup krzeseł, ławek, modernizację toalet. Środki na działania dostosowawcze w subwencji oświatowej na 2018 to dodatkowe 148 mln zł, a w 2019 roku – 243 mln zł. To nie wszystko. Oprócz dodatkowych środków na wprowadzanie reformy edukacji w subwencji oświatowej stworzyliśmy dodatkowy mechanizm wsparcia z rezerwy 0,4 proc. części oświatowej subwencji ogólnej. W 2017 r. było to 177 mln zł, a w 2018 roku 184,1 mln zł. Z tych pieniędzy samorządy doposażały sale lekcyjne, świetlice, w meble oraz remontowały sanitariaty szkolne do potrzeb dzieci młodszych.

Przywróciliśmy obowiązek szkolny dla dzieci od siódmego roku życia. Odpowiedzieliśmy na postulat większości rodziców. Kolejne lata pokazują, że była to słuszna decyzja. Blisko 96 proc. rodziców decyduje, że ich 6-letnie dziecko uczy się w placówkach wychowania przedszkolnego.

Wprowadziliśmy ustawę o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (ZSK). ZSK jest narzędziem polityki uczenia się przez całe życie. Ma na celu zwiększenie jej dostępności oraz wyższą jakość kwalifikacji możliwych do uzyskania w Polsce. Przez przypisanie kwalifikacjom objętym ZSK poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK) możliwe będzie wzajemne odniesienie się tych kwalifikacji do siebie oraz do Europejskiej Ramy Kwalifikacji.

Ratujemy małe szkoły, nie pozwalamy na ich masową likwidację, szczególnie tych małych wiejskich, które są centrum życia lokalnego, kulturalnego danej społeczności. Wzmocniliśmy rolę kuratora oświaty, ma on weto w sprawie likwidacji publicznych szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Zwiększyliśmy subwencję dla małych szkół od 2018 roku o 11 proc. Łącznie na małe szkoły na 2018 rok naliczono kwotę subwencji w wysokości 214 mln zł. Średnio na ucznia takiej szkoły daje to dodatkowe środki w wysokości 1 164 zł. Szkoła, w której na przykład kształci się 84 uczniów (w siedmioklasowej szkole podstawowej), z tego tytułu, że spełnia wymogi definicji małej szkoły, otrzymuje dodatkowe środki w wysokość prawie 100 tys. zł.

Wprowadziliśmy zmiany w nadzorze pedagogicznym. Kuratorzy oświaty uzyskali większą swobodę w organizowaniu sposobu realizacji zadań nadzoru. Przywróciliśmy m.in. obowiązek opiniowania przez kuratora oświaty planów pracy publicznych placówek doskonalenia nauczycieli, obowiązek opiniowania arkuszy organizacji publicznych szkół i placówek.

Opracowaliśmy projekt standardów kształcenia nauczycieli, który teraz jest analizowany przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego.

Zadbaliśmy o uczniów z niepełnosprawnościami. Przygotowaliśmy elastyczne rozwiązania, które zapewniają organizację kształcenia tych uczniów zgodnie z ich potrzebami i sprzyjają edukacji włączającej. Dzięki zmianom uczniowie, będą mieli wszechstronne wsparcie w przedszkolu, szkole i placówce. Wzmocniliśmy pomoc psychologiczno-pedagogiczną w szkołach. Po raz pierwszy w podziale subwencji oświatowej na 2019 rok wyodrębniliśmy środki na organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej Migaj razem z nami – to przygotowany z naszej inicjatywy przez specjalistów z Uniwersytetu Warszawskiego kurs polskiego języka migowego (PJM) dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej. To pierwsza taka pomoc dla dzieci rozpoczynających naukę migania.

Z inicjatywy MEN powstały również podręczniki, materiały edukacyjne dla uczniów z niepełnosprawnościami, np. dla uczniów niewidomych w systemie Braille’a, słabowidzących w druku powiększonym, niesłyszącym, słabosłyszącym, z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem i afazją. Powstały karty pracy dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym odpowiadające współczesnym standardom międzynarodowym. Dyrektorzy szkół w strefie dla zalogowanych SIO mają do dyspozycji wyszukiwarkę zawierającą materiały edukacyjne dla uczniów niepełnosprawnych z trudnościami w uczeniu i komunikowaniu. Materiały mogą być przeglądane zarówno on-line, jak i pobierane z możliwością wydruku.

Wprowadziliśmy 5 nowych zawodów o charakterze pomocniczym przeznaczonych dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim: pracownik pomocniczy ślusarza, pracownik pomocniczy stolarza, pracownik pomocniczy mechanika, pracownik pomocniczy krawca, asystent fryzjera. Młodzi ludzie muszą mieć realna możliwość uzyskania zawodu, który w przyszłości mogliby wykonywać zyskując samodzielność zawodową na rynku pracy, niezależność finansową i w konsekwencji włączenie w życie społeczne.

Wprowadziliśmy stabilne pensum nauczycieli specjalistów. Określiliśmy ustawowo tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dla: nauczyciela pedagoga, logopedy, psychologa i doradcy zawodowego, a także terapeuty pedagogicznego, z wyjątkiem nauczycieli zatrudnionych w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Nie może on przekroczyć 22 godzin. Dla nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej, zatrudnianych dodatkowo w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego oraz współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, wynosi 20 godzin.

Modernizujemy i unowocześniamy System Informacji Oświatowej (SIO). Wprowadziliśmy ułatwienia dla podmiotów, które są zobowiązane do wprowadzania danych do systemu. Największym udogodnieniem dla użytkowników systemu, głównie dyrektorów szkół, jest nowa technologia zbierania danych za pomocą przeglądarki internetowej. Dzięki zmodernizowanemu SIO udostępniliśmy Rejestr Szkół i Placówek Oświatowych (RSPO), umożliwiający wyszukiwanie szkół i placówek, m.in. prowadzących kształcenie w zawodach na terenie całego kraju, jak i w wybranym regionie. Wyszukiwanie na portalu wwwrspo.men.gov.pl odbywa się według różnych kryteriów, np. według zawodów z możliwością lokalizacji wyszukanych szkół i placówek na mapie Polski.

Doprecyzowaliśmy oraz ujednoliciliśmy zasady udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych z budżetu samorządu przedszkolom, szkołom i innym placówkom oświatowym (wskazaliśmy m.in. sposób obliczania wysokości dotacji). Dzięki temu uszczelniliśmy system wydawania pieniędzy. Zmiany wprowadzone ustawą dotyczyły głównie: dotacji przedszkolnej, podręcznikowej, dotowania z budżetów samorządów placówek wychowania przedszkolnego, szkół i placówek oświatowych.

Zmieniliśmy przepisy dotyczące nauczycieli, m.in.: awans zawodowy  i ocenę pracy nauczycieli, czas pracy nauczycieli, urlop wypoczynkowy i urlop dla poratowania zdrowia, uprawnienia związane z rodzicielstwem, zmiany dotyczące zatrudnienia.

Wprowadzana reforma to przede wszystkim ochrona miejsc pracy nauczycieli. Dzięki zmianie struktury szkół w ciągu ostatnich dwóch lat mamy ponad 28 tys. etatów więcej.

Nauczyciele już w 2017 r. otrzymali waloryzację wynagrodzeń, od kwietnia 2018 r. mają sukcesywnie przez 3 lata podwyższaną pensję. Przygotowaliśmy zmiany w awansie zawodowym nauczycieli i ich doskonaleniu zawodowym. Wprowadziliśmy dodatek za wyróżniającą pracę – „500+”. Zacznie on obowiązywać od września 2020 roku. Docelowo będzie wynosił około 500 zł miesięcznie, a otrzymają go nauczyciele z najwyższym stopniem awansu zawodowego, legitymujący się oceną wyróżniającą. Zarówno zaplanowane podwyżki, jak i dodatek „500+” w istotny sposób wpłyną na poprawę sytuacji finansowej nauczycieli w najbliższych latach. Nauczyciele nie muszą już pracować za darmo, zlikwidowaliśmy tzw. godziny karciane.

Nagradzamy najlepszych nauczycieli. Wprowadziliśmy zmiany w przyznawaniu tytułu honorowego Profesora oświaty. Zapewniliśmy finansowanie gratyfikacji z budżetu ministra oraz zwiększyliśmy liczbę uhonorowanych. W ciągu 3 lat minister edukacji przyznała takie tytuły 65 osobom i wypłaciliśmy im 810 tys. zł. Zwiększona został również kwota nagrody MEN do 7,5 tys. brutto. W okresie ostatnich 3 lat nagrodę tę otrzymało 1536 nauczycieli, przekazaliśmy nauczycielom z tego tytułu 11,5 mln zł Za szczególne zasługi dla rozwoju oświaty i wychowania Medalem Komisji Edukacji Narodowej minister odznaczyła 15771 nauczycieli. Około  11 tys. osób otrzymało odznaczenia państwowe.

Wzmocniliśmy rolę rodziców w szkole. Zwiększyliśmy ich wpływ na funkcjonowanie szkoły. Rada rodziców ma m.in. wpływ na program wychowawczo-profilaktycznego szkoły, opiniuje program i harmonogram poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły, opiniuje projekt planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły. Wprowadziliśmy możliwość zgromadzenia środków pieniężnych na odrębnym rachunku bankowym rady rodziców, tak aby mogła ona samodzielnie dysponować zebranymi funduszami.

Finansujemy zakup książek do bibliotek szkolnych i pedagogicznych. Przekazaliśmy w latach 2016-2017 w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 59,6 mln zł. Do bibliotek w 7981 szkołach trafiło 3,8 mln książek. Biblioteki pedagogiczne otrzymały 29,6 tys. pozycji. Program jest realizowany również w 2018 r., mamy do przekazania szkołom 30 mln zł.

Absolwenci szkół mają wgląd do swoich prac egzaminacyjnych i wprowadziliśmy instytucję odwoławczą od wyników egzaminów - Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.

Drożdżówki wróciły do szkół. Dzięki staraniom MEN, Minister Zdrowia zmienił przepis odnośnie zdrowej żywności w szkole. Dzieci mogą w szkolnych sklepikach kupować drożdżówki. Przepis, który tego zabraniał doprowadzał do absurdalnych sytuacji, że uczniowie przynosili po kryjomu tego typu jedzenie do szkoły. Podobnie było z przyprawami – na szkolnych stołówkach nie można było np. solić potraw, uczniowie sól przynosili z domu.

Wyposażamy pracownie przedmiotowe w szkołach podstawowych – do biologii, chemii, geografii i fizyki. Na ten cel przekażemy samorządom ok. 320 mln zł w ciągu najbliższych 4 latach. Już trafiło do samorządów 66,4 mln zł dla 1927 szkół podstawowych. Samorządy mogą zakupić do szkolnych pracowni wyposażenie dostępne na rynku i odpowiadające na zapotrzebowanie danej szkoły. Ponadto Centrum Nauki Kopernik (CNK) na zamówienie Ministerstwa Edukacji Narodowej przygotowało propozycję nowoczesnego sposobu kształcenia uczniów klas IV-VIII szkół podstawowych. Projekt jest realizowany we współpracy z finansującą go Fundacją Rozwoju Systemu Edukacji. Modułowe Pracownie Przyrody są przykładem rozwiązania, z którego samorządy mogą skorzystać, ale nie muszą. To dobrowolna propozycja.

Budujemy Ogólnopolską Sieć Edukacyjną. Każda szkoła do 2020 r. będzie miała szybki, bezpieczny i bezpłatny internet. Budujemy razem z Ministerstwem Cyfryzacji najnowocześniejszą w Europie kompleksową sieć łączącą wszystkie polskie placówki oświatowe, w których kształcą się dzieci i młodzież w wieku od 6 do 19 lat.

Już drugi rok wdrażamy rządowy program „Aktywna tablica”. 15 580 szkół w Polsce i za granicą zostanie wyposażonych w tablice interaktywne, projektory, głośniki czy interaktywne monitory dotykowe. Na program przeznaczyliśmy ponad 279 mln zł.

Wypłaciliśmy 1039 zdolnym uczniom stypendia MEN na łączną kwotę 3,1 mln zł.

E-legitymacja. Wprowadziliśmy możliwość wydawania uczniom i przedszkolakom e-legitymacji szkolnych czy e-legitymacji przedszkolnych. Można na niej kodować dodatkowe usługi wynikające z działalności statutowej szkoły oraz ulgi związanych z przejazdami środkami publicznego transportu.

mLegitymacja. To uzupełnienie e-legitymacji, jej mobilna wersja na telefon komórkowy. W obecnych czasach telefony komórkowe nie służą już wyłącznie do prowadzenia rozmów czy wysyłania wiadomości tekstowych. W ostatnich latach stały się urządzeniem wielofunkcyjnym. Telefon jest ważnym elementem codziennego życia. Dzieci i młodzież chętnie sięgają po te urządzenia, dlatego też zasadne jest rozwijanie możliwości praktycznego ich wykorzystania.

Odbudowujemy stołówki szkolne i jadalnie. W styczniu 2019 roku ruszy rządowy program Posiłek w szkole i w domu. Mamy do przekazania organom prowadzącym publiczne szkoły podstawowe 200 mln zł po 40 mln zł rocznie aż do 2023 roku na doposażenie stołówek lub wyposażenia jadalni. Samorząd, który otrzyma środki z tego programu będzie mógł też kupić usługi remontowo- adaptacyjne, np. malowanie ścian, wymiana posadzki, ułożenie kafelków. Od 1 września 2022 r. samorządy będą musiały zapewnić uczniom możliwości zjedzenia jednego gorącego posiłku dziennie oraz pomieszczeń umożliwiających bezpieczne i higieniczne spożycie posiłków w szkole. Zobowiązanie takie zawarliśmy w ustawie Prawo oświatowe.

300 plus dla ucznia. Już od tego roku każdy uczeń przed rozpoczęciem roku szkolnego otrzymuje 300 złotych jednorazowego wsparcia na szkolną wyprawkę. Program „Dobry Start” to inwestycja w edukację polskich dzieci. Jego celem jest wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci niezależnie od kapitału kulturowego, społecznego i materialnego rodziny. Skorzystało z niego 4,5 mln uczniów, a budżet państwa wypłacił na ten cel 1,44 mld zł.

Dzięki wsparciu ze środków EFS - w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój - w ciągu 3 lat podpisaliśmy ponad 130 umów na kwotę 550 mln zł. Efekty projektów konkursowych to m. in. ponad 3,5 tys. e-materiałów do kształcenia ogólnego oraz 150 e-zasobów do kształcenia zawodowego. Ponadto, przeszkolonych zostało prawie 1,2 tys. pracowników systemu wspomagania pracy szkoły, trenerów, 4,5 tys. dyrektorów szkół, samorządowców, pracowników nadzoru pedagogicznego. W ramach projektów konkursowych powstaną 32 Szkoły Ćwiczeń – placówki wspomagające system doskonalenia nauczycieli, w ośrodkach tych adepci zawodu nauczycielskiego będą się uczyli praktyki. Utworzyliśmy 50 Lokalnych Ośrodków Wiedzy i Edukacji (LOWE). LOWE to centra organizowania i animowania edukacji pozaformalnej i nieformalnej dla osób dorosłych, uruchomiane przy szkołach funkcjonujących w systemie oświaty, które są nie tylko miejscem zdobywania nauki, ale również miejscem edukacji dorosłych. W I kwartale 2019 r. planujemy ogłosić kolejny konkurs na utworzenie 100 nowych LOWE, aby jeszcze bardziej  zwiększać dostęp osób dorosłych do różnych form uczenia się przez całe życie. W ramach projektów pozakonkursowych wdrażamy również m. in. Krajowy System Danych Oświatowych czyli jeden, spójny system informatyczny dla oświaty oraz przygotowujemy – we współpracy z pracodawcami - zadania egzaminacyjne dla egzaminów zawodowych. Już mamy ponad 67 tys. takich zadań, zaś docelowo będzie ich ponad 160 tys.

Jesteśmy liderami w wychowaniu przedszkolnym. Polska jest stawiana przez Komisję Europejską jako przykład kraju o największych postępach w rozwoju edukacji przedszkolnej. W dalszej kolejności wymieniane są Cypr, Czechy i Litwa. Mamy coraz więcej dzieci w różnego typu placówkach przedszkolnych. Z roku na rok rośnie odsetek dzieci w wieku 3-5 lat w edukacji przedszkolnej i wynosi obecnie 87,34 proc. W miastach do różnego typu placówek uczęszcza 93,20 proc. przedszkolaków w wieku od 3 do 5 lat, na wsi 79,12 proc. dzieci. Dajemy samorządom na dzieci w wieku 2,5-5 lat dodatkowo dotację przedszkolną w wysokości 1370 zł na dziecko. W ramach dotacji z budżetu państwa zostały przekazane środki w wysokości: w 2018 roku – 1,354 mld zł, w 2017 – 1,289 mld zł. W 2019 roku wzrośnie kwota dotacji przedszkolnej na jedno dziecko, będzie ona wynosiła 1403 zł. W sumie samorządy otrzymają dodatkowo 1,4 mld zł.

Od 2017 roku objęliśmy subwencją oświatową wszystkie dzieci 6-letnie korzystające z wychowania przedszkolnego (ich edukacja jest bezpłatna, rodzice ponoszą jedynie koszt wyżywienia). Gmina otrzymuje z budżetu państwa subwencję na każdego 6-latka w przedszkolu w kwocie ok. 4,3 tys. zł średnio na dziecko. Łącznie samorządy otrzymały dodatkowo na ten cel subwencję w 2018 roku w kwocie 1,612 mld zł, w 2017 była to kwota 1,429 mld zł.

Rośnie kwota subwencji oświatowej. Na 2018 rok wyniosła 43 mld zł, w 2017 roku
– 41,9 mld zł. W 2019 roku będzie to blisko 46 mld zł.

Podnosimy zarobki nauczycieli. W 2017 roku samorządy otrzymały dodatkowo 418 mln zł na pokrycie waloryzacji wynagrodzeń nauczycieli. Podwyżki dla nauczycieli oznaczają wyższe środki w ramach subwencji oświatowej. W 2018 roku samorządy otrzymały kwotę subwencji wyższą o 1,2 mld zł., a w subwencji na 2019 rok otrzymają ok. 2,8 mld zł.

Rozszerzyliśmy wymóg niekaralności na wszystkich nauczycieli oraz pozostałe osoby prowadzące zajęcia z dziećmi. Objęliśmy wszystkich nauczycieli przepisami o odpowiedzialności dyscyplinarnej. Stworzyliśmy rejestr, skuteczne narzędzie niedopuszczające do pracy z dziećmi nauczycieli ukaranych najwyższymi karami dyscyplinarnymi.

Świętujemy Niepodległą. Mamy do przekazania szkołom i placówkom na projekty edukacyjne 6,9 mln zł do 2020 roku. W 2018 roku 257 szkół otrzymało już 2 mln zł na świętowanie obchodów 100-lecia polskiej niepodległości. Pobiliśmy Rekord dla Niepodległej pobity. W piątek, 10 listopada, o godz. 11:11 blisko 5 mln uczniów (4 867 937), a także prawie 480 tys. nauczycieli (475 235) w 24 439 przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych jednocześnie odśpiewało czterozwrotkowy hymn narodowy. Jeszcze nigdy w historii Polski tak wiele osób w tym samym czasie nie zaśpiewało „Mazurka Dąbrowskiego”. Wspólna akcja ministerstwa edukacji i Rady Dzieci i Młodzieży przy Ministrze Edukacji Narodowej zakończyła się ogromnym sukcesem. W akcję zaangażowało się dodatkowo prawie 14 tys. uczniów (13 702) oraz 1055 nauczycieli ze 109 szkół polonijnych z całego świata, w tym Szkolnych Punktów Konsultacyjnych, szkół działających w obcych systemach, szkół europejskich (sekcje polskie) oraz nauczycieli kierowanych przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą.

Pamiętamy o naszych rodakach za granicą. Pomagamy szkołom polonijnym. Już wszystkie szkolne punkty konsultacyjne na całym świecie będą się nazywały szkoły polskie. Zmieniliśmy prawo - od stycznia nauczyciele szkół za granicą będą mogli przystąpić do procedury awansu zawodowego, takiego jak nauczyciele w Polsce. Szkolimy rocznie około 3 tys. nauczycieli polonijnych z całego świata. Uczestniczą oni co roku w różnych szkoleniach, stażach metodyczno-przedmiotowych oraz wizytach studyjnych w szkołach, instytucjach i organizacjach w Polsce wspomagających oświatę polonijną, wydaliśmy na ten cel 2 mln zł.

Rodzina Polonijna. W ramach otwartych konkursów MEN współpracę nawiązało 87 par szkół polonijnych z 14 krajów i szkół w Polsce 3 mln zł. Co roku do pracy dydaktycznej wśród Polonii i Polaków za granicą, szczególnie na Wschodzie kierujemy 120 nauczycieli. Nasi pedagodzy wyjeżdżają do pracy głównie na obszary masowych zsyłek i deportacji ludności polskiej na Wschodzie oraz tereny leżące w granicach dawnej Rzeczypospolitej zamieszkane przez mniejszość polską.

 

Ministerstwo Edukacji Narodowej

Departament Informacji i Promocji