Edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna. Rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania skierowane do konsultacji publicznych
18.11.2024
Do konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych został skierowany projekt rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Projekt rozporządzenia wprowadza do szkół podstawowych nowy przedmiot - edukacja zdrowotna, a do szkół ponadpodstawowych dwa nowe przedmioty - edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna.
I. Nowy przedmiot edukacja obywatelska
Nowy przedmiot – edukacja obywatelska – będzie realizowany począwszy od roku szkolnego 2025/2026 w klasach II w liceum ogólnokształcącym i technikum oraz branżowej szkoły I stopnia, a w kolejnych latach – w kolejnych klasach w tych szkołach.
Przedmiot edukacja obywatelska będzie realizowany w:
- klasie II i III liceum ogólnokształcącego w wymiarze 3 godzin w okresie nauczania, czyli w wymiarze 2 godzin tygodniowo w klasie II i 1 godziny tygodniowo w klasie III;
- klasie II i III liceum ogólnokształcącego dla dorosłych prowadzącym zajęcia w formie stacjonarnej w wymiarze 2 godzin w okresie nauczania, czyli w wymiarze 1 godziny tygodniowo w klasie II i III (wymiar godzin jest analogiczny do wymiaru godzin przewidzianego wcześniej dla przedmiotu historia i teraźniejszość);
- semestrze I i II w klasie II liceum ogólnokształcącego dla dorosłych prowadzącego zajęcia w formie zaocznej w wymiarze 32 godzin w okresie nauczania, czyli po 16 godzin tygodniowo (wymiar godzin jest analogiczny do wymiaru godzin przewidzianego dla przedmiotu historia i teraźniejszość);
- klasach II–IV technikum w wymiarze 3 godzin w okresie nauczania, czyli w wymiarze w wymiarze po 1 godzinie tygodniowo w każdej klasie;
- klasie II i III branżowej szkoły I stopnia w wymiarze 2 godzin w okresie nauczania, czyli w wymiarze po 1 godzinie tygodniowo w klasie II i III szkoły branżowej I stopnia.
Przedmiot edukacja obywatelska będzie mógł być nauczany przez nauczycieli posiadających kwalifikacje wymagane do nauczania przedmiotów: historia, historia i teraźniejszość oraz wiedza o społeczeństwie. Nauczyciele będą mieć możliwość uczestniczenia w szkoleniach doskonalących, które będą organizowane przez publiczne placówki doskonalenia nauczycieli.
II. Nowy przedmiot edukacja zdrowotna
Nowy przedmiot – edukacja zdrowotna – będzie realizowany obowiązkowo od roku szkolnego 2025/2026 w:
- klasach IV–VIII szkół podstawowych w wymiarze po 1 godzinie tygodniowo, przy czym przedmiot będzie realizowany w klasie VIII nie dłużej niż do końca stycznia danego roku szkolnego (nie przez cały rok szkolny), z uwagi na egzamin ósmoklasisty przeprowadzany w maju w VIII klasie szkoły podstawowej;
- liceum ogólnokształcącym (z wyłączeniem liceum ogólnokształcącego dla dorosłych), technikum i branżowej szkole I stopnia w wymiarze 2 godzin w klasach I–III, przy czym przedmiot będzie mógł być realizowany w klasach I i II albo w klasach II i III albo w klasach I i III.
Przedmiot edukacja zdrowotna będzie mógł być nauczany przez nauczycieli biologii, wychowania fizycznego, wychowania do życia w rodzinie, psychologów oraz przez nauczycieli, którzy ukończyli studia lub studia podyplomowe w zakresie edukacji zdrowotnej i posiadają przygotowanie pedagogiczne, Stosowne regulacje w tym zakresie zostaną zaproponowane w najbliższym czasie w planowanej nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli .
III. Dodatkowe zmiany dotyczące technikum
Z uwagi na rekomendacje powołanej przez Ministra Edukacji Rady Dyrektorów Szkół i Placówek Szkolnictwa Branżowego i zwiększone obciążenie uczniów technikum w ramowym planie dla technikum zaproponowano:
- rezygnację z obowiązku realizowania przez uczniów technikum jednego z przedmiotów: filozofia, plastyka, muzyka oraz język łaciński i kultura antyczna w klasie I technikum, przy czym jednocześnie zaproponowano dodanie lit. d w § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia (§ 1 pkt 1 projektu rozporządzenia), aby ww. przedmiot mógł być realizowany jako zajęcia edukacyjne w ramach godzin do dyspozycji dyrektora;
- przesunięcie wymiaru godzin przedmiotu: historia (po 1 godzinie z klas I i II technikum do klas III i IV technikum), matematyka (1 godziny z klasy V technikum do klasy II technikum) i informatyka (1 godziny z klasy III technikum do klasy I technikum) – z zachowaniem dotychczasowego łącznego wymiaru godzin poszczególnych zajęć edukacyjnych w pięcioletnim okresie nauczania, co zapewni równomierny podział godzin w poszczególnych klasach technikum w sytuacji zaplanowanego wprowadzenia realizowania od dnia 1 września 2025 r. dwóch nowych przedmiotów: edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna;
- określenie wymiaru godzin przedmiotu biznes i zarządzanie, który będzie realizowany w klasie I i II technikum po 1 godzinie tygodniowo, zamiast dotychczasowego rozwiązania umożliwiającego realizację przedmiotu biznes i zarządzanie w klasie I i II albo tylko w klasie I albo tylko w klasie II, zgodnie z decyzją dyrektora, w wymiarze 2 godzin w okresie nauczania.
- Dodatkowe zmiany w ramowym planie nauczania dla liceum ogólnokształcącego i technikum (w zakresie zajęć z przygotowania do podjęcia służby w Policji i Straży Granicznej realizowanych w ramach programu szkolenia w oddziale o profilu mundurowym oraz w zakresie zajęć z przygotowania wojskowego realizowanych w ramach programu szkolenia w oddziale przygotowania wojskowego).
Projekt rozporządzenia - w konsekwencji zmian wprowadzonych art. 5 ustawy z dnia 1 października 2024 r. o zmianie niektórych ustaw, w związku z utworzeniem oddziałów o profilu mundurowym oraz ułatwieniem powrotu do służby w Policji i Straży Granicznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1562) - przewiduje zmianę w § 2 ust. 4 rozporządzenia oraz załącznikach nr 4 i 5 do rozporządzenia polegającą na:
- dodaniu w ramowym planie nauczania dla liceum ogólnokształcącego i technikum zajęć z przygotowania do podjęcia służby w Policji i Straży Granicznej realizowanych w ramach programu szkolenia ze względu na możliwość tworzenia w liceach ogólnokształcących i technikach nowych oddziałów, tj. oddziałów o profilu mundurowym zgodnie z art. 28aa ustawy;
- zmianie redakcyjnej w celu doprecyzowania, że zajęcia realizowane w ramach programu szkolenia w oddziale przygotowania wojskowego są zajęciami z przygotowania wojskowego zgodnie z brzmieniem art. 109 ust. 1 pkt 8 ustawy, w którym dookreślono formę działalności dydaktyczno-wychowawczej realizowanej w liceum ogólnokształcącym i technikum w oddziale przygotowania wojskowego.