Ze względów zawodowych, chcę by moje pięcioletnie dziecko chodziło do przedszkola położonego w sąsiedniej gminie (tam pracuję). Dyrektorka przedszkola zażądała, bym przedstawił oświadczenie podpisane przez wójta mojej gminy, o zobowiązaniu się do pokrycia kosztów wychowania przedszkolnego mojego dziecka. Jest to warunek przyjęcia dziecka do przedszkola.

Przepisy prawa oświatowego nie przewidują, by mieszkaniec danej gminy musiał zwracać się do wójta gminy z wnioskiem o podpisanie oświadczenia zobowiązującego daną gminę do pokrycia kosztów wychowania przedszkolnego dziecka, w przypadku, gdy uczęszcza do przedszkola publicznego mieszczącego się w gminie sąsiedniej. Żądanie przedstawienia takiego dokumentu jest bezprawne.

Zgodnie z prawami zagwarantowanymi przez Konstytucje RP, rodzic ma prawo wyboru miejsca kształcenia swojego dziecka. Rodzic ma zatem prawo skorzystania z wychowania przedszkolnego w gminie sąsiedniej. Jednak wójt, burmistrz, prezydent miasta mają za zadanie w pierwszej kolejności zapewnienie miejsc edukacji przedszkolnej dla mieszkańców swojej gminy/miasta. Gdy zrealizują to zadanie, a w placówkach wychowania przedszkolnego nadal są wolne miejsca, nic nie stoi na przeszkodzie, by przyjąć dzieci mieszkające w innych gminach (wynika to z przepisu art. 131 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 910, ze zm.).

Gminy rozliczają się między sobą (bez udziału rodziców dziecka) na podstawie art. 50 ust. 2 oraz art. 51 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – Dz. U. z 2020 r., poz. 17 ze zm. 

Jakie wydatki trzeba brać pod uwagę do podstawy przy wyliczeniu dotacji dla przedszkoli niepublicznych?

Zgodnie z obowiązującym prawem oświatowym, niepubliczne przedszkole otrzymuje na każdego ucznia dotację z budżetu gminy w wysokości równej 75% podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy (art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – Dz. U. z 2020 r., poz. 17 ze zm.).

Przez podstawową kwotę dotacji dla przedszkoli, należy rozumieć kwotę wydatków bieżących zaplanowanych na rok budżetowy na prowadzenie przez gminę przedszkoli, z wyłączeniem przedszkoli specjalnych i przedszkoli, w których zaplanowane wydatki bieżące finansowane z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przekraczają 50% ich zaplanowanych wydatków bieżących, pomniejszonych o:

1. zaplanowane na rok budżetowy w budżecie gminy opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego w tych przedszkolach, stanowiące dochody budżetu gminy,
2. zaplanowane na rok budżetowy w budżecie gminy opłaty za wyżywienie w tych przedszkolach, stanowiące dochody budżetu gminy,
3. sumę iloczynów odpowiednich kwot przewidzianych na rok budżetowy w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy na uczniów niepełnosprawnych z danymi rodzajami niepełnosprawności w przedszkolach oraz statystycznej liczby uczniów niepełnosprawnych z danymi rodzajami niepełnosprawności w tych przedszkolach,
4. zaplanowane na rok budżetowy w budżecie gminy wydatki bieżące finansowane z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej na prowadzenie tych przedszkoli,
5. iloczyn kwoty przewidzianej na rok budżetowy w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju w przedszkolu oraz statystycznej liczby dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju w tych przedszkolach,
6. iloczyn kwoty przewidzianej na rok budżetowy w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy na uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w przedszkolu oraz statystycznej liczby uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w tych przedszkolach,
7. zaplanowane na rok budżetowy w budżecie gminy wydatki bieżące na realizację programów rządowych, o których mowa w art. 90u ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w tych przedszkolach

– i podzielonych przez statystyczną liczbę uczniów w tych przedszkolach pomniejszoną o statystyczną liczbę uczniów niepełnosprawnych w tych przedszkolach.

Należy zauważyć, że ustawodawca w powyższym przepisie nie dokonał żadnego wyłączenia dotyczącego wydatków np. w rozdziałach 80114 - Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół, 80146 - Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli, 80148 - Stołówki szkolne i przedszkolne, 80149 - Realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego.

Oznacza to, że mówiąc o wydatkach bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych prowadzonych przez gminę należy mieć na myśli wszystkie wydatki bieżące.

Osoba prowadząca niepubliczny punkt przedszkolny, zwróciła się do gminy o zwiększenie kwoty otrzymywanej dotacji do 50% wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia w przedszkolu publicznym prowadzonym przez gminę. Czy gmina może podjąć taka decyzję?

Zgodnie z obowiązującym prawem oświatowym, niepubliczna inna forma wychowania przedszkolnego otrzymuje na każdego ucznia dotację z budżetu gminy w wysokości równej 40% podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego innej formy wychowania przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy (art. 21 ust. 3 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – Dz. U. z 2020 r., poz. 17 ze zm.).

Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały, może wyrazić zgodę na udzielenie dotacji w wyższej wysokości, ustalając jednocześnie okres, w jakim podwyższona dotacja będzie wypłacana (art. 39 ww. ustawy).

Co trzeba zrobić, żeby otrzymać dotację na przedszkole niepubliczne?

Podstawę prawną do udzielania dotacji dla przedszkoli niepublicznych stanowią przepisy art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – Dz. U. z 2020 r., poz. 17 ze zm. Niepubliczne przedszkole, otrzymuje na każdego ucznia dotację z budżetu gminy w wysokości równej 75% podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego przedszkola
w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy.

W przypadku braku na terenie gminy przedszkola prowadzonego przez gminę, w którym zaplanowane wydatki bieżące finansowane z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej nie przekraczają 50% jego zaplanowanych wydatków bieżących, niebędącego przedszkolem specjalnym, kwotę ww. dotacji określa się w wysokości równej 75% podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli w najbliższej gminie prowadzącej przedszkole, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy. (zgodnie z art. 17 ust. 4 ww. ustawy).

Warunkiem ubiegania się o dotację przez osobę prowadzącą niepubliczne przedszkole, jest:

1. przekazanie organowi dotującemu informacji o planowanej liczbie uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku bazowego;
2. przekazanie danych do systemu informacji oświatowej według stanu na dzień 30 września roku bazowego. (art. 33 ust. 1 ww. ustawy).

Kiedy i jakie dokumenty należy przedstawić Burmistrzowi, aby otrzymać 100 proc. dotację dla niepublicznego przedszkola?

Dotację z budżetu gminy w wysokości 100% podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli otrzymuje na każdego ucznia niepubliczne przedszkole, niebędące przedszkolem specjalnym, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy - wyłonione w drodze konkursu ogłaszanego przez wójta/burmistrza/prezydenta, zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – Dz. U. z 2020 r., poz. 17 ze zm.

Zgodnie z przepisami art. 31 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 910, ze zm., gmina, która nie zapewnia wszystkim dzieciom, którym ma obowiązek zapewnić możliwość korzystania z wychowania przedszkolnego, miejsca korzystania z wychowania przedszkolnego, jest obowiązana przeprowadzić otwarty konkurs ofert dla niepublicznych przedszkoli.

Organ prowadzący niepubliczne przedszkole, przystępując do konkursu, zobowiązuje się do funkcjonowania całego przedszkola na zasadach określonych w art. 17 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, tj:

1. spełnianiu warunków określonych w art. 13 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, z tym że czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki, nie może być krótszy niż czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony przez radę gminy dla przedszkoli prowadzonych przez gminę,
2. pobiera opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego nie wyższe niż opłaty ustalone przez radę gminy na podstawie art. 52 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych,
3. prowadzi dokumentację przebiegu nauczania, wychowania i opieki ustaloną dla publicznych przedszkoli,
4. liczba uczniów w oddziale przedszkolnym nie jest wyższa niż liczba uczniów w oddziale publicznego przedszkola określona w przepisach rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli – Dz. U. z 2019 r., poz. 502,
5. 5) zapewnia uczniom pomoc psychologiczno-pedagogiczną zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach – j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 1280,
6. stosuje zasady przyjmowania do publicznych przedszkoli określone w rozdziale 6 ustawy – Prawo oświatowe.

Zatem, osoba prowadząca niepubliczne przedszkole po spełnieniu warunków określonych w ustawie – Prawo oświatowe może przystąpić do otwartego konkursu ofert i ubiegać się o dotację w wysokości 100%.