Ekspozycja „Mamo, ja nie chcę wojny” w Riigikogu
12.06.2024
8 maja w estońskim parlamencie odbył się wernisaż ekspozycji „Mamo, ja nie chcę wojny!”, 9 maja przewodniczący Riigikogu, Lauri Hussar zaprezentował ją ministrowi Spraw Zagranicznych RP, Radosławowi Sikorskiemu a 27 maja prezydentowi Finlandii Alexandrowi Stubbowi i prezydentowi Estonii Alarowi Karisowi. Ekspozycja otwarta jest dla zwiedzających do 14 czerwca.
W przededniu Dnia Europy, podczas części oficjalnej otwarcia wystawy głos zabrali: ambasador USA w Estonii George Kent, ambasador Ukrainy w Estonii Maksym Kononenko oraz chargè d’affaires RP w Estonii Anna Pełka. Wystawę otworzył przewodniczący Riigikogu Lauri Hussar. W wydarzeniu udział wzięli wszyscy kierownicy misji dyplomatycznych w Tallinnie, którzy zgłosili uprzednio akces do nieformalnego stowarzyszenia dyplomatów-przyjaciół Ukrainy oraz attaché kulturalni skupieni w EUNIC-Estonia oraz reprezentujący kraje pozaeuropejskie. Obecni byli posłowie Riigikogu, głównie z Estońsko-Ukraińskiej i Estońsko-Polskiej Grupy Parlamentarnej oraz przedstawiciele MSZ i MK RE, a także przewodniczący mniejszościowych organizacji ukraińskich i zarząd biura obchodów Estońskiego Roku Różnorodności Kulturowej 2024 - Rządowej Fundacji Integracji. Archiwum Narodowe Estonii reprezentowało kierownictwo. Obecni byli także przedstawiciele mediów.
Przewodniczący Riigikogu Lauri Hussar powiedział: „(…) bez względu na to, gdzie toczy się wojna, najbardziej dotyka ona dzieci, które do końca życia nosić będą blizny pamięci po wojennej traumie, przenoszone przez pokolenia”. Podkreślił, że „(…) na rządzących - dorosłych spoczywa odpowiedzialność za los, jaki gotowany jest dzieciom. „Musimy zrobić wszystko, by zapobiec wojnom, a te które się toczą - szybko zakończyć”.
Wystawa i obszerny katalog, stworzone na zamówienie MSZ RP, prezentują poruszające świadectwa wojen. Z jednej strony składa się na nią kolekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, tj. zgłoszone na konkurs w roku 1946 rysunki polskich dzieci, odzwierciedlające przeżycia najmłodszych podczas II wojny światowej, niemieckiej [i sowieckiej] okupacji w latach 1939-1945. Drugą część ekspozycji stanowią zaś dziecięce ilustracje wojny na Ukrainie, gromadzone od roku 2022 na portalu „Mamo, widzę wojnę!”.
I odsłona ekspozycji objazdowej „Mamo, ja nie chcę wojny!” z warsztatami edukacyjnymi realizowana była przez Ambasadę RP w Tallinnie między wrześniem 2022 roku (Estońskie Muzeum Wojny-Muzeum Generała Laidonera w Viimsi) a kwietniem 2023 roku (Estońskie Archiwum Narodowe NORA w Tartu). Partnerami i promotorami projektu po stronie estońskiej są od tego czasu IPN, Archiwum Narodowe, muzea o profilu historycznym, sieć szkół i bibliotek, Estońskie Akademickie Towarzystwo Nauczycieli Historii i WOS, Dom Ukraiński, Centrum Kultury Ukraińskiej i organizacje zrzeszające społeczności ukraińską w Estonii. Po stronie polskiej współautorem projektu są Archiwa Państwowe
Kuratorami programu wystawienniczo-edukacyjnego „Mamo, ja nie chcę wojny!” zaprojektowanego na rok 2024 w Estonii są wspólnie Ambasady Polski i Stanów Zjednoczonych oraz amerykańskie punkty informacyjno-biblioteczne w Narwie, Kuressaare i Viljandi.
Grafik ekspozycji:
Narwa – Biblioteka Centralna 25.03 – 26.04.2024
Tallinn – Riigikogu 6.05 – 14.06.2024; wernisaż 8.05.2024
Kuressaare – Biblioteka Centralna Prowincji Saare, wrzesień-październik 2024
Viljandi – Biblioteka i Galeria Miejska, listopad 2024
Wystawę w Riigikogu można zwiedzać do 14 czerwca w dni powszednie w godzinach od 10:00 do 16:00 a program edukacyjny opracowany przez Ambasadę RP w Tallinnie oferowany jest przez Riigikogu grupom szkolnym zwiedzającym parlament.
Teksty kuratorskie, cytaty ze świadectw dzieci oraz opisy ilustracji dostępne są w językach: polskim, ukraińskim, angielskim, estońskim i rosyjskim.
Więcej:
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
https://www.facebook.com/ArchiwaPanstwowe
Reportaż fotograficzny z otwarcia ekspozycji na stronie Riigikogu 8.05.2024 (fot. Erik Peinar):
Reportaż fotograficzny z wizyty Ministra Spraw Zagranicznych RP Radosława Sikorskiego na stronie Riigikogu 9.05.2024 (fot. Erik Peinar):
Reportaż fotograficzny z prezentacji ekspozycji podczas wizyty oficjalnej prezydenta Finlandii Alexandra Stubba na stronie Riigikogu 27.05.2024 (fot. Erik Peinar):
