Polska w Estonii

Lato z ilustracją Joanny Concejo w  Estonii – od Muzeum Narodowego przez pokład żaglowca „Dar Młodzieży” po Ogród Botaniczny

W okresie letnim Ilustrację Joanny Concejo zobaczyć będzie można w Domu Spotkań w Kabli, Muzeum Zabawek w Tartu, na pokładzie żaglowca „Dar Młodzieży”, w bibliotekach regionalnych, leśniczówce - Centrum Edukacyjnym RMK w Kiidjärve i Ogrodzie Botanicznym w Tallinnie.

Ekspozycja „To jest mój świat – ilustracja Joanny Concejo”, przygotowana pod kuratelą Viive Noor w ramach współpracy Ambasady RP z Estońskim Centrum Literatury dla Dzieci, rozpoczęła swoją peregrynację po Estonii od galerii ELK w Tallinnie 2 sierpnia 2023 roku. Składa się na nią 58 ilustracji pochodzących z książek autorskich Joanny Concejo („M jak morze”, „Kiedy dojrzeją porzeczki”, „Pan Nikt”), powstałych we współpracy z Olgą Tokarczuk („Zgubiona dusza”, „Pan Wyrazisty”; cykl prac na okładki powieści noblistki w serii  Wydawnictwa Literackiego ), Rafaelem Concejo („Tylko nikomu nie mów”), Markiem   Bieńczykiem („Książę w cukierni”), stworzonych do tekstów takich autorów jak Jakub i Wilhelm Grimm („Czerwony Kapturek”), Hans Christian Andersen („Dzikie łabędzie”) czy dotychczas niepublikowanych w języku polskim, jak Nicole Blanche Mezzadonna („Un pas à la fois”). Wśród prac prezentowanych znalazły się także ilustracje przygotowane na zamówienie czasopisma KUKBUK (m.in. „Obiad” wyróżniony na VI Triennale Ilustracji w Tallinnie 2020) oraz dzieła niepublikowane (np. jeden z projektów okładki do „Prowadź swój pług przez kości umarłych” O. Tokarczuk). Uzupełnieniem wystawy „To jest mój świat…” jest dostępna dla zwiedzających biblioteczka książek, z których pochodzą ilustracje Joanny Concejo.

Staraniem Ambasady RP w Tallinnie ekspozycję (w różnych konfiguracjach) prezentowały następnie: Biblioteka Centralna Prowincji Saare w Kuressaare, Estońskie Muzeum Architektury w Tallinnie, Biblioteki dla Dzieci Centralnej Biblioteki Prowincji Lääne w Haapsalu, Biblioteki Regionalnej w Tapa, Biblioteki Uniwersyteckiej w Tartu, Biblioteki Miejskiej im. O. Lutsa w Tartu, Muzeum Zabawek w Tartu.

Do końca sierpnia ilustracje do „Dzikich łabędzi i „Czerwonego Kapturka” zobaczyć można w Domu Spotkań w Kabli, usytuowanym nad samym Bałtykiem. Cykl prac do „Zgubionej duszy” z kolei prezentowany będzie w leśniczówce RMK w Kiidjärve w poudniowej Estonii a ilustracje z „M jak morze“ ... na pokładzie „Daru Modzieży“, który wraz z innymi 16 polskimi żaglowcami zarzuci na 4 dni w lipcu kotwicę w Tallinnie na czas The Tall Ship Races 2024.

Odrębnym projektem jest interaktywna ekspozycja „Trzeba znaleźć jakieś swoje miejsce, usiąść i poczekać. Poszukiwania duszy w ilustracji Joanny Concejo”, zbudowana przez Instytut Adama Mickiewicza wokół publikacji  w języku estońskim „Zgubionej duszy” Olgi Tokarczuk i Joanny Concejo. Tak książka, jak wystawa stanowią element programu Tartu - Europejskiej Stolicy Kultury 2024 i Miasta Literatury UNESCO. Przy współpracy z Ambasadą RP w Tallinnie prezentacje wystawy  i książki włączone zostały do programów Dnia Polskiej Flagi i Międzynarodowego Festiwalu Literackiego Prima Vista w Tartu a ich finansowanie zawdzięczamy Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwu Spraw Zagranicznych RP i partnerom lokalnym: Urzędowi Miasta Tartu, Ministerstwu Kultury RE, Estońskiemu Muzeum Narodowemu, dziennikowi Postimees, Estońskiej Rozgłośni Radiowej i Telewizyjnej ERR i in.

Wybitna i wielokrotnie nagradzana w Estonii polska ilustratorka gościła w Tartu w dniach 15-17 maj na zaproszenie Instytutu Adama Mickiewicza, Ambasady RP w Tallinnie. W programie jej wizyty znalazły się – Peregrynacja przez Tartu z Ilustratorką ( prezentacje 3 odsłon wystawy ilustracji Joanny Concejo), spotkanie autorskie i warsztaty dla ilustratorów, warsztaty plastyczno-botaniczne dla dzieci i młodzieży, udział w publicznej lekturze estońskiej wersji „Zgubionej duszy” „na dobranoc”, wernisażu ekspozycji autorskiej w Estońskim Muzeum Narodowym. Joanna Concejo złożyła na prośbę fanów swojej twórczości dziesiątki rysunkowych wpisów w publikacji wydanej nakładem IAM i ERM  i dedykowanej  Tartu 2024 – Europejskiej Stolicy Kultury.

Polska „Majówka” i „Arts of Survival”

Ambasada RP w Tallinnie przy okazji ekspozycji realizuje program towarzyszący – dla zwiedzających wystawy ilustracji Joanny Concejo i uczestników licznych wydarzeń edukacyjno-promocyjnych w ramach MFL Prima Vista zorganizowano loterię z nagrodą w postaci wiklinowego kosza piknikowego, pełnego polskich wiktuałów. Z kolei w okresie letnim wśród aktywnych odbiorców wystaw Joanny Concejo rozlosowany zostanie „Hingega tool” [Krzesło z duszą].  W Ogrodzie Botanicznym w Tallinnie znajdzie swoje miejsce „Kaotatud hinge ootepink” [Ławka-poczekalnia na zgubioną duszę] a przez czas ekspozycji kawiarnia Botanica serwować będzie zupę dyniową z kwiatami nasturcji, inspirowaną ilustracjami Concejo. Przy okazji prezentacji w Tartu i południowej Estonii w ramach ESK 2024 z hasłem programowym „Arts of Survival”  prowadzony jest równolegle projekt „Poola Herbaarium – ellujäämise kunst”[„Zielnik Polski – sztuka przetrwania”], nawiązujący do pointy powiastki Olgi Tokarczuk – w ogrodach miejskich, muzealnych i bibliotecznych od 16 maja wzrastają dynie olbrzymie i nasturcje, sadzone m.in. przez uczestników Spaceru z ilustratorką i  Lektury na dobranoc oraz Joannę Concejo. Między kartami książki „Zgubiona dusza” uczestnicy projektów mają zakładki w postaci kopert na nasiona nasturcji i dyni, zaprojektowanych przez Tomasza Malejkiego (Wydawnictwo Format) i złożonych z szablonów pod kierunkiem polskiej ilustratorki. Jesienią będą mogły posłużyć przechowaniu tegorocznych plonów.

Zachęcamy do współtworzenia projektu i zwiedzania ekspozycji ilustracji Joanny Concejo.

Więcej:

https://www.luts.ee/et/uudised/kirjandusfestivalil-prima-vista-sel-aastal-poola-eriprogramm 

https://www.mm.ee/naitused/naitus-prints-maiuste-kohvikus-alates-7-05-2024 

https://kirjandusfestival.tartu.ee/en/exhibitions-a-walk-and-an-educational-program-related-to-the-illustrator-joanna-concejo/ ; https://ringfm.treraadio.ee/uudised/42822/poola-illustraatori-joanna-concejo-autoriringkaik-tartus

https://www.erm.ee/et/Poola-kunstniku-Joanna-Concejo-hingeotsingud-illustratsioonis-jouavad-ERMi