Polska w Etiopii

Rys historyczny

Polska zaczęła nawiązywać stosunki dyplomatyczne i handlowe z Etiopią na początku lat 30. XX wieku. Początek relacji dyplomatycznych to wizyta rezydującego w Kairze polskiego chargé d'affaires, który przybył do Addis Abeby w listopadzie 1930 roku, aby uczestniczyć w koronacji cesarskiej Haile Selassie. Wkrótce potem etiopski poseł w Paryżu udał się z oficjalną wizytą do Polski. W roku 1934 oba kraje podpisały Traktat o Przyjaźni, Handlu i Osadnictwie. Umowa nigdy nie weszła w życie z powodu włoskiej inwazji na Etiopię kilka miesięcy później.

 W 1946 roku Poselstwo Etiopii w Kairze zasugerowało Poselstwu Polski odnowienie relacji dyplomatycznych i wymianę akredytacji reprezentantów obu państw, odpowiednio w Moskwie i w Kairze. 3 października 1947 roku, Zygmunt Kuligowski przedstawił swoją akredytację Cesarzowi Haile Selassie jako Poseł Nadzwyczajny i Minister Pełnomocny. W  tym czasie Warszawa akredytowała etiopskiego posła rezydującego w Moskwie. W latach 1947-60 stosunki polsko-etiopskie ograniczały się do oficjalnych, kurtuazyjnych wizyt. W 1960 roku zaczęły funkcjonować w Addis Abebie polskie Poselstwo i Urząd Radcy Handlowego, zaś w 1961 roku rządy Polski i Etiopii podniosły swoje przedstawicielstwa, odpowiednio w Addis Abebie i Moskwie, do rangi ambasad. 

Wizyta Haile Selassie w Warszawie w dniach 17-20 września 1964 roku stała się ważnym wydarzeniem w historii stosunków polsko-etiopskich. Cesarz został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. W ślad za podpisanymi wtedy umowami o współpracy kulturalnej oraz o współpracy naukowo-technicznej Etiopczycy otrzymali stypendia na studia w Polsce, polscy specjaliści z różnych dziedzin przybyli do Etiopii, a na miejscowym festiwalu filmowym pokazano polskie filmy.

Przewrót dokonany w 1974 roku w Etiopii przez komunistyczny Derg (Komitet Koordynacyjny Sił Zbrojnych) został zaaprobowany przez władze PRL. W ciągu następnych kilkunastu lat przedstawiciele obu krajów odbyli liczne wzajemne wizyty i podpisali szereg umów odnoszących się do handlu, lotnictwa, kredytów, kultury i mediów. W ich ramach istotnie zwiększyła się liczba etiopskich stypendystów w Polsce.

Współpraca polityczna w okresie III RP

Pod koniec 1992 roku Ambasada RP w Etiopii została zamknięta z powodu cięć budżetowych. Do czasu ponownego otwarcia jej obowiązki pełniła Ambasada RP w Jemenie. Ambasadę w Addis Abebie ponownie otwarto w połowie 2003 roku.

W maju 2017 r. odbyła się wizyta Prezydenta RP Andrzeja Dudy w Etiopii. Była to pierwsza wizyta Prezydenta RP w Afryce Subsaharyjskiej. Miała wymiar dwu- i wielostronny. Prezydent Duda odbył konsultacje z Prezydentem i Premierem Etiopii na temat współpracy politycznej i gospodarczej między oboma krajami. Wizyta została wykorzystana również do prezentacji na forum Unii Afrykańskiej polskich priorytetów we współpracy z kontynentem afrykańskim w kontekście planowanego członkostwa Polski w Radzie Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych. 

W kwietniu 2018 roku doszło do oficjalnej wizyty Prezydenta Mulatu Teshome w Polsce. Prezydent Etiopii spotkał się m.in. z Prezydentem Andrzejem Dudą i Premierem Mateuszem Morawieckim. W trakcie wizyty odbyły się robocze konsultacje polityczne MSZ Polski i Etiopii, które w tym czasie wspólnie zasiadały w Radzie Bezpieczeństwa NZ. Podczas wizyty doszło do podpisania listu intencyjnego ws. współpracy akademickiej.

Relacje gospodarcze między Polską i Etiopią nie są znaczące. Eksport z Polski do Etiopii w 2020 r. wyniósł 25,85 mln USD. W latach 2015-2016 eksport był bliski 60 mln USD, jednak był to jednorazowy efekt statystyczny kontraktów realizowanych w ramach kredytów rządowych pomocy wiązanej. Import z Etiopii w 2020 r. wyniósł 10,88 mln USD. Etiopia jest 114. partnerem Polski w obrotach handlu zagranicznego.

Etiopia, z ponad 115 mln mieszkańców, jest drugim najludniejszym krajem Afryki. Dzięki konsekwentnej polityce gospodarczej, kraj od dekady odnotowuje wysoki wzrost oscylujący wokół 10%. Jednak trudny klimat inwestycyjny, zamknięty system finansowy i chroniczny niedobór waluty powodują ostrożność inwestorów, stąd też brak znaczących polskich inwestycji. Liberalizacja ekonomiczna rozpoczęta wiosną 2018 r. powinna z czasem otworzyć większe możliwości dla współpracy.

Podczas wizyty prezydenta Etiopii w Warszawie w 2018 r. podpisano list intencyjny o współpracy akademickiej. W 2020 r. już 26 etiopskich studentów otrzymało polskie stypendia Łukasiewicza.