Fundusz Modernizacyjny

Inwestycje w instalacje termicznego przekształcania odpadów pochodzenia komunalnego przyspieszają odchodzenie od spalania paliw kopalnych w sektorze energetycznym w Polsce. Zagospodarowanie paliw powstających z przetworzenia odpadów komunalnych przy wykorzystaniu potencjału istniejącej infrastruktury ciepłowniczej wspiera transformację sektora, poprawia bezpieczeństwo energetyczne i zmniejsza presję na środowisko naturalne.

Ze środków pozyskanych z Funduszu Modernizacyjnego NFOŚiGW przeznaczy 6 mld zł na budowę nowych, rozbudowę lub modernizację istniejących instalacji termicznego przekształcania odpadów pochodzenia komunalnego z wytwarzaniem energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji. Zakłady muszą wykorzystywać odpady komunalne lub paliwa alternatywne wytworzone wyłącznie, bądź w przeważającym stopniu, z odpadów komunalnych lub komunalnych osadów ściekowych. Produkcja energii w procesie wysokosprawnej kogeneracji jest korzystna pod wieloma względami,  Oprócz oszczędności paliwa wysokosprawna kogeneracja jest niezwykle wydajnym procesem. Może ona wykorzystać nawet do ok 80 proc. potencjału paliwa.

Planujący inwestycje przedsiębiorcy mogą otrzymać dotacje do 50 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji, nie więcej niż 100 mln zł, a ponadto pożyczki do 400 mln zł. Dofinansowane działania muszą być zgodne z unijnym oraz polskim prawodawstwem – w tym przede wszystkim z hierarchią postępowania z odpadami, gdzie cele recyklingu determinują ilość odpadów dostępną dla innych metod zagospodarowania.  Jeśli nie można zapobiec powstaniu odpadów ani poddać ich recyklingowi, odzysk zawartej w nich energii jest korzystniejszy od składowania.

Duże zainteresowanie kogeneracją

Drugi nabór wniosków w ramach programu „Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne” trwał od 13 grudnia 2023 r. do dnia 30 kwietnia 2024 r. Inwestorzy złożyli 42 wnioski, na realizację 21 projektów. Szacowana wydajność planowanych instalacji wynosi 1 164 534 Mg/rok, przy zakładanej mocy wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w warunkach wysokosprawnej kogeneracji 340 MW. Inwestorzy zawnioskowali łącznie o ponad 5,48 mld zł dofinansowania, przy całkowitej wartości wszystkich inwestycji około 10 mld zł.

Obecnie trwa weryfikacja złożonych wniosków, ich liczba nie stanowi więc listy projektów zakwalifikowanych do dofinansowania. Po zakończeniu weryfikacji wniosków II naboru, w przypadku niezakontraktowania umów w ramach dostępnej alokacji lub zwolnienia środków z Funduszu Modernizacyjnego, podejmowane będą decyzje co do kolejnych edycji programu. Przed ewentualnym ogłoszeniem nowego naboru przeprowadzone zostaną konsultacje społeczne pod kątem dokonania ewentualnych zmian w programie priorytetowym.

17 inwestycji z dofinansowaniem

Przypomnijmy, że w pierwszym naborze, który trwał od 06.12.2021 r. do 30.12.2022 r., NFOŚiGW zawarł 34 umowy o dofinansowanie 17 inwestycji na łączną kwotę ok. 3,1 mld zł. Tym samym zapewnione finansowanie mają inwestycje w Siedlcach, Kraśniku, Koszalinie, Suwałkach, Tarnowie, Krakowie, Zamościu, Oświęcimiu, Radomsku, Opolu, Toruniu, Gorlicach, Stalowej Woli, Lublinie, Radomiu, Dębicy i Wysokim Mazowieckim. Pozwoli to uzyskać moce przerobowe instalacji termicznego przekształcania paliw alternatywnych wytworzonych z odpadów komunalnych w wysokości 766 630 Mg/rok oraz mocy kogeneracji wynoszącej 246 MW.

Wykaz inwestycji, które otrzymały dofinansowanie w ramach Funduszu Modernizacyjnego, programu priorytetowego 2.1.3. Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne znajduje się pod linkiem: https://www.gov.pl/web/funduszmodernizacyjny/zawarte-umowy

Fundusz Modernizacyjny

Fundusz Modernizacyjny (FM) jest instrumentem finansowym, zasilonym środkami ze sprzedaży 4,5% ogólnej puli uprawnień do emisji CO₂ w ramach unijnego systemu handlu emisjami EU-ETS. Sprzedaż tych uprawnień dokonywana jest w półrocznych transzach przez Europejski Bank Inwestycyjny. Szacuje się, że do Polski z Funduszu Modernizacyjnego w latach 2021 – 2030 może trafić ok. 60 mld zł.   

Pieniądze z FM wspierają modernizację systemu energetycznego, poprawę efektywności energetycznej i zeroemisyjny transport w 13 krajach Unii Europejskiej.

 Mechanizm funkcjonowania FM w Polsce został implementowany w ramach ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Zgodnie z ustawą funkcję Krajowego Operatora Funduszu Modernizacyjnego pełni NFOŚiGW.