Pomiary i analizy ruchu
Generalne Pomiary Ruchu są w Polsce podstawowym źródłem informacji o ruchu drogowym. Pozyskiwane na ich podstawie dane są niezbędne administracji drogowej dla realizacji zadań związanych z zarządzaniem, utrzymaniem i planowaniem rozwoju sieci drogowej, a także do analiz środowiskowych i ekonomicznych.
Wyniki pomiarów ruchu są wykorzystywane przez administracje drogowe między innymi do podejmowania decyzji o budowie nowych dróg i przebudowie istniejących odcinków, czy opracowywania projektów organizacji ruchu. Na ich podstawie określane są wskaźniki ekonomiczne decydujące o realizacji inwestycji lub jej zaniechaniu. Dane uzyskane z GPR są wykorzystywane przy podejmowaniu decyzji związanych z klasyfikacją dróg, ustalaniem ciągów dróg oraz ich priorytetów w sieci drogowej, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Wyniki pomiarów wykorzystywane są także przez inne instytucje w realizowanych przez nie zadaniach, m.in. policję, samorządy, GITD, GUS, uczelnie, jednostki naukowe itp.
Cel
Głównym celem Generalnego Pomiaru Ruchu jest uzyskanie, na podstawie przeprowadzonych pomiarów bezpośrednich, podstawowych parametrów i charakterystyk ruchu dla wszystkich odcinków sieci dróg krajowych administrowanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA), w tym Średniego Dobowego Ruchu Rocznego (SDRR).
Historia
Historia pomiarów generalnych. Za prekursora pomiarów ruchu drogowego przyjmuje się Francję, która już w 1844 roku rozpoczęła pierwsze tego typy pomiary, a później powtarzała je co kilka lat. Pierwszą stosowaną jednostką pomiarową była liczba zaprzęgów konnych.
W Polsce pomiary ruchu na początku koncentrowały się w miastach, gdzie liczono ruch na głównych traktach miejskich w okresach wzmożonej aktywności ludności, takich jak zjazdy sejmików, targi i odpusty. Regularne pomiary ruchu miejskiego zaczęto organizować w okresie międzywojennym XX w. Pierwsze pozamiejskie badanie przeprowadzono w 1926 roku, następnie zostało ono powtórzone trzykrotnie w odstępie 4 lat. Po II Wojnie Światowej pomiary ruchu drogowego wznowiono w 1954 roku. Poniżej wymieniono najważniejsze daty dotyczące historii Generalnych Pomiarów Ruchu:
- 1926 — pierwszy kompleksowy pomiar ruchu drogowego na ówczesnej sieci dróg państwowych o nawierzchni twardej
- 1954 — pierwszy powojenny pomiar ruchu - ograniczony zakres
- 1965 — ujednolicenie systemu pomiarów na zamiejskiej sieci dróg państwowych o nawierzchni twardej, od tego roku, pomiary są realizowane cyklicznie - co 5 lat, zgodnie z wytycznymi Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ (14 dni pomiarowych)
- 1985 — ograniczenie zakresu pomiarów ze względów ekonomicznych - roczny cykl pomiarowy został skrócony z 14 do 9 dni pomiarowych, a pomiar dotyczy wyłącznie dróg krajowych
- 2000 — zmiana zasad przeprowadzania pomiarów w związku z nowym podziałem administracyjnym kraju - oddzielne pomiary na drogach krajowych i wojewódzkich
- 2010 — pierwsze próby automatyzacji pomiaru, dopuszczono możliwość stosowania liczników ruchu drogowego przez wykonawców pomiarów bezpośrednich, a także pierwsze zastosowania kamer wideo na większa skalę
- 2015 — większy nacisk na automatyzację pomiaru - całkowicie automatyczne pomiary w wybranych punktach, duży udział pomiarów z wykorzystaniem kamer wideo
- 2020/2021 — pomiary realizowane w całości metodą wideorejestracji lub automatyczną.
Archiwalne wyniki Generalnych Pomiarów Ruchu z przed 2000 roku, w tym dane z okresu międzywojennego, są dostępne w Muzeum Drogownictwa w Szczucinie.