Afganistan
Stosunki dyplomatyczne między Polską a Afganistanem zostały nawiązane 3 listopada 1927 r.
Współpraca polityczna
Rys historyczny
Polskę i Afganistan łączą wieloletnie stosunki dyplomatyczne, ustanowione na mocy Traktatu Przyjaźni z 1927 r. 1 grudnia 1938 r. zostało ustanowione Poselstwo RP w Afganistanie, z siedzibą w Teheranie. W latach 1938-1945 w Kabulu działał Konsulat RP. Poselstwo Afganistanu w Warszawie funkcjonowało od lutego 1932 r. Po drugiej wojnie światowej rząd RP, za pośrednictwem swego przedstawicielstaw w Teheranie, zaproponował 16 marca 1946 r. nawiązanie oficjalnych stosunków, co – za zgodą rządu Królestwa Afganistanu – nastąpiło 7 lipca 1946 r. W latach 1946-1957 przy rządzie Afganistanu akredytowani byli przedstawiciele Polski przy rządzie Iranu. W 1957 r. ustanowiono Poselstwo PRL w Kabulu, które w 1961 r. podniesiono do szczebla ambasady.
Polscy dyplomaci byli obecni w Kabulu od sierpnia 1992 r., kiedy z powodu toczącej się wojny zostali ewakuowani do kraju. W latach 1992-2007 Afganistan znajdował się w kompetencji terytorialnej Ambasady RP w Pakistanie, z siedzibą w Islamabadzie. We wrześniu 2002 r. minister spraw zagranicznych RP wyraził zgodę na akredytację ambasadora RP w Pakistanie przy władzach Tymczasowego Państwa Afganistanu. W październiku 2002 r. prezydent RP mianował ambasadora RP w Afganistanie, z siedzibą w Islamabadzie.
Polskie przedstawicielstwo dyplomatyczne w Kabulu wznowiło swoją działalność w marcu 2007 r., działalność została zawieszona 31 grudnia 2014 r. Tym samym okręg konsularny ambasady został włączony do okręgu konsularnego Ambasady RP w New Delhi. W Afganistanie akredytowany jest ambasador RP urzędujący w Indiach, z siedzibą w New Delhi.
Współpraca polityczna w okresie III RP
W dniu 15 grudnia 2012 r. podpisana została ramowa umowa regulująca stosunki dwustronne i będąca podstawą dla innych, ewentualnych umów sektorowych.
Wykaz ważniejszych wizyt:
- w Afganistanie: 2018r. - Prezydent RP Andrzej Duda i MON Mariusz Błaszczak; 2013 r - MON Tomasz Siemoniak i MSW Bartłomiej Sienkiewicz; 2012 r. - Minister Radosław Sikorski, Prezydent RP Bronisław Komorowski i MON Tomasz Siemoniak; 2011 r. - Premier Donald Tusk i MSZ Radosław Sikorski; 2010 r. - p.o. Prezydenta RP: Bronisław Komorowski; 2009 r. - Prezydent RP Lech Kaczyński; 2008 r. - MSZ Radosław Sikorski; 2007 r. - Marszałek Sejmu RP Ludwik Dorn;
- w Polsce: 2016 r. - Prezydent Ashraf Ghani oraz CEO Abdullah (przy okazji szczytu NATO); 2013 r. - Minister Gospodarki A.H. Arghandiwal; 2012 r. - MSZ Zalmai Rassoul, Szef Sztabu Generalnego gen. Shir Mohammad Karimi; 2010 r. MSZ Zalmai Rassoul i Gubernator Ghazni Moussa Khan; 2009 r. MSZ Rangin Dadfar Spanta; 2008 r. Prezydent Hamid Karzaj.
Współpraca ekonomiczna
Gospodarcze umowy dwustronne
Wśród umów o charakterze gospodarczym status obowiązujący posiada Umowa pomiędzy Rządem PRL a Rządem Królestwa Afganistanu o międzynarodowej cywilnej komunikacji lotniczej z dnia 26 czerwca 1986 r. Jej treść oraz wszystkich pozostałych umów RP z Afganistanem dostępna jest w bazie traktatowej MSZ. W dniu 15 grudnia 2012 r. w Kabulu podpisano Umowę ramową o współpracy między Rzeczpospolitą Polską a Islamską Republiką Afganistanu, która ma stanowić podstawę wzajemnych relacji politycznych i gospodarczych. Dokument w preambule zawiera odwołanie do zasad WTO we wzajemnej współpracy gospodarczej. Zawarto w nim także oddzielny artykuł poświęcony współpracy gospodarczej.
Handel zagraniczny
W 2016 r. obroty handlowe pomiędzy Polską a Afganistanem utrzymywały się na niskim poziomie i wyniosły 5,59 mln USD, był to spadek o 44% w porównaniu z 2015 r. Dzięki przewadze eksportu (5,35 mln USD, spadek o 43% rok do roku) nad importem (0,24 mln USD, wzrost o 100%) Polska odnotowała nadwyżkę handlową na poziomie 5,12 mln USD. Największy udział w eksporcie do Afganistanu miały artykuły spożywcze, w szczególności przetwory dla niemowląt oraz pozostałe przetwory spożywcze, których wartość wyniosła ok. 2,39 mln USD oraz wyroby elektromaszynowe. Wśród nich dominował eksport ciągników i przyczep o łącznej wartości ok. 1,05 mln USD. Import towarów z Afganistanu był w 2016 r. bardzo niski. Najczęściej do Polski przywożono aluminium i wyroby z aluminium o wartości 100 tys. USD, maszyny i urządzenia elektryczne (54 tys. USD) oraz dywany i wykładziny podłogowe o wartości 41 tys. USD. W pierwszym półroczu 2017 r. odnotowano silny wzrost wymiany handlowej rok do roku – eksport z Polski wzrósł o 61% a import z Afganistanu o 24%. W przypadku eksportu była to zasługa zwiększonej sprzedaży ciągników i przyczep oraz urządzeń mechanicznych. W przypadku importu zwiększył się przede wszystkim napływ wyrobów włókienniczych. Pewna liczba polskich firm zajmuje się w Afganistanie spedycją i handlem międzynarodowym, głównie produktami rolno-spożywczymi.
Współpraca regionalna
Kooperacja regionalna utrzymuje się na niskim poziomie. Na obecnym etapie jedynie Ghazni posiada miasto partnerskie w Polsce – Giżycko. List intencyjny dot. nawiązania kontaktów partnerskich podpisany został podczas wizyty burmistrz Giżycka, pani Jolanty Piotrowskiej, w Ghazni (luty 2012 r.). 5) Współpraca samorządów gospodarczych: W dniu 18 grudnia 2014 r. Krajowa Izba Gospodarcza we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych RP i Ambasadą Afganistanu w Warszawie zorganizowała Forum Biznesu Polska-Afganistan z udziałem delegacji przedstawicieli i firm afgańskich zainteresowanych współpracą handlowo - gospodarczą z Polską. Podczas Forum podpisano Umowę o wzajemnej współpracy pomiędzy Krajową Izbę Gospodarczą, a jej afgańskim odpowiednikiem, Afgańską Izbą Handlowo – Przemysłową (Afghanistan Chamber of Commerce and Industry).