Oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku
Gdzie załatwisz sprawę?
Konsul potwierdzi własnoręczność podpisu spadkobiercy pod oświadczeniem o odrzuceniu lub o przyjęciu spadku. Aby skutecznie spadek odrzucić lub przyjąć musisz następnie ww. oświadczenie złożyć w sądzie spadku – czyli sądzie ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy – w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedziałeś się, że możesz przyjąć lub odrzucić spadek.
Konsul nie przesyła dokumentów do sądu w Polsce, ani też nie pośredniczy w kontakcie z sądem.
Czy musisz składać dokumenty osobiście?
Tak, dokumenty musisz złożyć osobiście.
Jak umówisz się na spotkanie?
Na wizytę umów się za pomocą systemu e-konsulat.
Jakie dokumenty musisz złożyć?
- ważny paszport lub dowód osobisty,
- przygotowane oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku – pamiętaj, że podpis musisz złożyć w obecności konsula.
Przykładowe wzory oświadczeń:
- Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku,
- Wzór oświadczenia o przyjęciu spadku,
- Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu osoby małoletniej – NA PODSTAWIE ZGODY SĄDU,
- Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu osoby małoletniej (przez jednego rodzica) - BEZ ZGODY SĄDU,
- Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu osoby małoletniej (przez oboje rodziców) - BEZ ZGODY SĄDU.
ZMIANY OD 15 LISTOPADA 2023 r.
15 listopada 2023 r. wchodzą w życie znowelizowane przepisy dotyczące składania oświadczeń o odrzuceniu spadku w imieniu osób małoletnich.
Główne zmiany polegają na wyłączeniu konieczności uzyskania w każdej sytuacji zezwolenia sądu na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu, tj.: gdy czynność polega na odrzuceniu spadku przez rodzica w imieniu dziecka, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu w tym zakresie również przysługuje władza rodzicielska albo jest dokonywana wspólnie, a dziecko jest powołane do dziedziczenia w wyniku uprzedniego odrzucenia spadku przez któregokolwiek z rodziców.
KIEDY ZGODA SĄDU JEST NADAL WYMAGANA?
Uzyskanie zgody sądu jest obowiązkowe w następujących sytuacjach:
- w przypadku braku porozumienia rodziców dziecka co do odrzucenia spadku w imieniu dziecka,
- jeśli inny zstępny rodziców tego dziecka przyjmuje spadek lub w sytuacji, gdy dziecko będzie powołane do spadku „obok” rodzica (a więc dziecko nie będzie dochodziło do dziedziczenia na skutek uprzedniego odrzucenia spadku przez któregokolwiek z jego rodziców).
- w przypadku chęci złożenia w imieniu małoletniego dziecka oświadczenia o przyjęciu spadku.
Uwaga! W toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, ww. zgodę wydaje sąd spadku (a nie sąd opiekuńczy).
Uwaga!
Jeżeli rodzic uzyskał już postanowienie sądu zezwalające na dokonanie czynności odrzucenia spadku w imieniu osoby małoletniej, powinien złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka na podstawie tego postanowienia, tj. na dotychczasowych zasadach.
Ile zapłacisz?
Opłata wynosi 30 Euro.
Uwaga! Opłata dotyczy jednego podpisu jednej osoby.
Jaki jest termin realizacji?
Poświadczenie podpisu pod oświadczeniem uzyskasz w czasie wizyty w konsulacie.
Jak odbierzesz dokumenty?
Osobiście. Możesz też zawnioskować o doręczenie dokumentów pocztą, jeżeli pokryjesz koszt przesyłki.
Jak możesz się odwołać?
W przypadku odmowy wykonania czynności, konsul wyda postanowienie, na które możesz wnieść w terminie 7 dni zażalenie do Ministra Spraw Zagranicznych. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem konsula, który wydał postanowienie.
Najczęściej zadawane pytania
Co oznacza złożenie poszczególnych oświadczeń?
Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku skutkuje brakiem odpowiedzialności za długi spadkowe oraz pozbawieniem roszczeń do wszelkich aktywów pozostawionych przez spadkodawcę. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku, a w jego miejsce wstępują jego spadkobiercy.
Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost skutkuje pełną odpowiedzialnością za długi spadkowe, jak również możliwością zgłoszenia roszczenia do aktywów, w zakresie przysługującego spadkobiercy udziału.
Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe do wysokości aktywów.
Co się stanie, jeśli nie złożę żadnego oświadczenia spadkowego?
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkobierca nie złoży w ustawowym terminie żadnego oświadczenia spadkowego, będzie oznaczać to przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – tzn. z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wysokości aktywów spadkowych.
Złożyłem oświadczenie o odrzuceniu spadku po mojej mamie. Teraz spadek przeszedł na moje dzieci. Jaki mam czas na złożenie oświadczenia na odrzucenie spadku w ich imieniu? Dowiedziałem się, że dodatkowow w naszym rpzypadku wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.
Jeżeli w danej sytuacji – mając na uwadze nowe przepisy obowiązujące od 15 listopada 2023 r. – będzie konieczne uzyskanie zgody właściwego sądu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku, wówczas bieg 6-miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w tym przedmiocie.
Złożyłem oświadczenie o odrzuceniu spadku po moim ojcu. Spadek przeszedł na mojego syna. Wiem, że coś muszę złożyć w Polsce. Czy jak wyślę oświadczenie o odrzuceniu spadku przez siebie do sądu rejonowego to będzie "po sprawie"?
Nie. Sąd spadku (czyli sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy) to sąd, w którym musisz złożyć swoje własne oświadczenie o odrzuceniu spadku. Żeby złożyć oświadczenie w imieniu dziecka, może być wymagana zgoda sądu opiekuńczego (informaccje pod nagłówkiem "Jakie dokumenty musisz złożyć"). To są dwie różne kategorie spraw. Pierwsze sprawy prowadzą zazwyczaj wydziały cywilne w sądach rejonowych. Te drugie – wydziały rodzinne i nieletnich.
Mam dwójkę dzieci i dwójkę rodzeństwa. Mój brat mieszka w Polsce. Czy, żeby było prościej i szybciej, nie mogę po prostu odrzucić spadku na rzecz brata? On załatwi formalności w kraju.
Nie ma możliwości odrzucenia spadku na rzecz konkretnej osoby (z pominięciem przepisów o zasadach dziedziczenia). Konsul odmawia wykonania czynności, która byłaby sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.
Materiały
Wzór oświadczenia o przyjęciu spadkuoświadczenie_o_przyjęciu_spadku.pdf 0.17MB Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku (osoba pełnoletnia)
oświadczenie_o_odrzuceniu_spadku_(osoba_pełnoletnia).pdf 0.16MB Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu osoby małoletniej – ZGODA SĄDU
oświadczenie_o_odrzuceniu_spadku_w_im_osoby_małoletniej_-_ZGODA_SĄDU.pdf 0.26MB Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu osoby małoletniej (przez jednego rodzica) - BEZ ZGODY SĄDU
oświadczenie_o_odrzuceniu_spadku_w_im_osoby_małoletniej_(przez_jednego_rodzica)_-_BEZ_ZGODY_SĄDU.pdf 0.30MB Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu osoby małoletniej (przez oboje rodziców) - BEZ ZGODY SĄDU
oświadczenie_o_odrzuceniu_spadku_w_im_osoby_małoletniej_(przez_oboje_rodziców)_-_BEZ_ZGODY_SĄDU.pdf 0.31MB
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego
Ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 roku Prawo konsularne